بی‌غیرتی نسبت به تهاجم فرهنگی ناشی از عدم درک آسیب‌های اجتماعی است
حجت‌الاسلام محمد شعبانی، پژوهشگر حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، به معنای لغوی غیرت اشاره کرد و گفت: نفرت انسان از مشارکت دیگران در امور مورد علاقه‌اش را غیرت می‌نامند؛ همچنین غیرت، دفاع از محبوب انسان در برابر هر تجاوزی است.
وی در ادامه افزود: با توجه اصطلاح غیرت در اخلاق و میان کارشناسان دینی همچون علامه طباطبایی، ملا احمد نراقی و شهید مطهری، غیرت از شرافت‌های انسانی و ملکات نفسانی یک انسان نشأت گرفته و از جمله فضائلی است که انسان به صورت فطری از خداوند به ودیعه برده است.
غیرت از نگاه دین شناسان
این نویسنده حوزوی با اشاره به حیطه و دایره غیرت از نگاه دین شناسان اظهار داشت: غیرت در برابر دین، عرض، اولاد و اموال قرار دارد و هر انسانی برای نگهداری از این امور چهارگانه قدم در حیطه غیرت می‌گذارد.
وی عنوان کرد: مرحوم علامه طباطبایی در جایی می‌فرمایند که اسلام در مقابله با اغراض فطری، غیرت را باطل معرفی نکرد اما بسیاری از ادیان وجود دارند که خلقیات فطری انسانی را بی ثمر می‌دانند.
حجت‌الاسلام شعبانی افزود: علامه طباطبایی در پاسخ به انشعابات افراطی و تفریطی می‌فرمایند که اسلام دین فطرت و نگاشته از امور فطری است، غیرت را به صورت یک اصل اساسی حفظ می‌کند و تنها به جزئیات و احکام آن اشاره داشته و مورد تحلیل قرار می‌دهد.
پژوهشگر حوزه علمیه قم با اشاره به دیدگاه‌های مختلف در ریشه غیرت تصریح کرد: امیر مؤمنان علی(ع) در روایتی ریشه غیرت را شجاعت معرفی می‌کنند و علامه طباطبایی نیز قوت نفس را لازمه شجاعت و غیرت می‌داند.
وی با بیان این‌که علامه طباطبایی در تعبیری ریشه غیرت را فطرت می‌داند، ادامه داد: تعبیری نیز از شهید مطهری وجود دارد که ریشه غیرت را احساسات و عواطف بشری دانسته است.
حجت‌الاسلام شعبانی بیان کرد: یافتن اساس ریشه غیرت در دیدگاه‌های ائمه(ع) و کارشناسان دین ثمره تامی دارد اما فراخور این تحلیل‌ها برآیندی دارد که اساس غیرت را یک ودیعه الهی معرفی می‌کنند.
پیامبران و اهل‌بیت غیرت‌مندترین انسان‌های تاریخ
وی عنوان کرد: ائمه معصومین(ع) در طول تاریخ، افراد غیرتمندی بوده و از واژه غیرت به فراخور استفاده کرده اند و نیز بر اساس آن تصمیماتی گرفته و عکس العمل‌هایی داشته‌اند.
پژوهشگر حوزه علمیه قم با بیان این‌که رسول گرامی اسلام(ص) غیرت مند ترین انسان در طول تاریخ است، تأکید کرد: با نگاه به تاریخ بشریت، انسان‌های غیرتمند فراوانی وجود دارد که در رأس آن‌ها پیامبران الهی و ائمه معصومین(ع) قرار دارند؛ غیرت پیامبران پرتویی از غیرت خداوند متعال است که در میان جوامع انسانی به ثمر بخشید.
غیرت عرضی
وی با اشاره به انواع غیرت تصریح کرد: نخستین قسم غیرت که ملموس بوده و با آن سر و کار داریم، غیرت عرضی و در برابر نوامیس است؛ بر اساس منابع دینی، یکی از مهم‌ترین وظایف مؤمنان، غیرت داشتن ایشان در برابر خانواده است.
حجت‌الاسلام شعبانی تأکید کرد: در جوامع غربی حریم‌های ناموس دریده و بی غیرتی ناموسی شایع شده است و حتی با شعارهای گوناگونی همچون تساوی حقوق زن و مرد به دنبال تخریب مفهوم غیرت هستند در حالی که اسلام نه تنها حق کسی را ضایع نمی‌کند، بلکه دین حقوق بوده و زنده نگاه داشتن غیرت عرضی را لازمه محفوظ بودن حقوق افراد می‌داند.
غیرت دینی
وی با اشاره به دومین قسم غیرت به عنوان تعصب دینی خاطرنشان کرد: دین و دیانت از جمله امور محبوب نزد انسان‌ها است که به آن علاقه دارند؛ چنانچه این محبوبیت به احساس مالکیت تبدیل شود، حریمی برای فرد ایجاد می‌کند که باید از آن دفاع کرده و در برابر متجاوزان بایستد.
این نویسنده حوزوی خاطرنشان کرد: ائمه هدی(ع) و رسول گرامی اسلام(ص) برترین الگوهای غیرت دینی هستند چنانچه حضرت رسول اکرم(ص) که هیچ‌گاه برای امور دنیایی خشم نمی‌کردند، در برابر تضییع حق چنان خشمگین می‌شدند که چیزی جز به ثمره مطلوب رسیدن دین داری ایشان را آرام نمی کرد.
غیرت ملی
وی به سومین قسم غیرت با عنوان غیرت ملی و در برابر مملکت اشاره کرد و گفت: هر انسانی در برابر آنچه که مالکش است و دارایی‌ها و شایستگی‌های او را معرفی می‌کند، تعصب دارد و در برابر تجاوز به ارزش‌هایش انفعال نشان می‌دهد.
حجت‌الاسلام شعبانی ادامه داد: به انفعالات انسانی در برابر محافظت‌ها، مرزبانی‌ها و حرمت داری‌های کشوری، غیرت ملی گویند که شخصیت و ارزش وجودی انسان‌ها را معرفی می‌کند.
غیرت نابجا
وی با بیان این‌که قسمی از غیرت نیز به صورت زیانبار در فطرت انسان نهفته است، اظهار داشت: بهره بردای صحیح از غیرت‌های سه گانه مثبت است اما کسی که پای خود را فراتر گذاشته و نابجا غیرتی می‌شود، جز تأثیر معکوس ثمره‌ای نمی‌بیند.
پژوهشگر حوزه علمیه قم عنوان کرد: غیرت نابجا محصول سوء ظن، شکاکی و بدگمانی است در حالی که پیامبر گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند، پروردگار متعال از غیرتی که در ریبه و شک ایجاد می‌شود، منزجر است.
واکنش مردم به حادثه فرودگاه جده غیرت دینی و ملی بود
وی به تعرضی که در جده به دو نوجوان ایرانی شد، اشاره و تصریح کرد: غیرت مردم ایران در برابر تعرض جده، غیرت مثبتی بود که دو بروز و نمود داشت زیرا از سویی برگرفته از غیرت دینی افراد و از سوی دیگر یک غیرت ملی بود.
حجت‌الاسلام شعبانی ابراز کرد: از آن‌جایی که ملت ایران بر اساس شعائر دینی، اسلامی و انسانی از هرگونه عمل حیوانی که خارج از حیطه انسانیت باشد، انزجار دارند، غیرت دینی آنان در مواجهه با تعرض جده برانگیخته شد و هر کسی که ذره‌ای متدین بود، نفرت خود را از اعمال حیوانی اتفاق افتاده نشان داد.
این نویسنده حوزوی اضافه کرد: از آن‌جایی که مردم کشور ما منهای آموزه‌های دینی، تعرض و تجاوز را عملی حیوانی شمرده و خود نیز هیچ‌گاه مبتلای به چنین امراضی نیستند، حرکتی ملی را در مقابله با تعرض به دو نوجوان ایرانی آغاز کرده و به اعتراض ایستادند که این از غیرت ملی آنان برگرفته شد.
سکوت و بی‌تفاوتی نسبت به تهاجم فرهنگی نوعی بی‌غیرتی است
پژوهشگر حوزه علمیه قم در پاسخ به این سؤال که چرا مردم ایران تا کنون در برابر تعرضات دشمن و تهاجم فرهنگی و اعتقادی غیرت چندانی نشان نمی‌دادند؟ اظهار داشت: دین اسلام همواره مبانی نظری مباحث گوناگون را تشریح کرده و در نهایت انسان را به سوی کشف و شهود حقیقی رهنمود می‌کند چرا که گفتارها و نظریات باید از طریق عرفان‌های عملی و شهود تام در آخرت نمود پیدا کنند؛ قضیه جده نیز تعرض دشمن را به صورت عینی در معرض دید مردم قرار داد و احساسات و غیرت عمومی را برانگیخت.
وی در پایان گفت: مردم ایران در برابر تهاجم فساد انگیز اجتماعی سکوت می‌کنند چراکه تاکنون تنها نظریه هجمه‌های فساد انگیز و تهاجم فرهنگی برای آنان بیان شده و هنوز به چشم خود، تبعات و آسیب‌های آن را درک نکرده‌اند./997/ت300/ف