نشست علمی بررسی جایگاه هنر در تمدن ایرانی اسلامی برگزار شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلسه سرای اهل قلم با موضوع هنر، با حضور اساتید دانشگاه آقایان حسن بلخاری، جبار رحمانی و محمد علی مقیسه، صبح دوشنبه بیست و یک اردیبهشت ماه، در محل نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.
در این جلسه بلخاری با اشاره به پرسش هستی و نیستی هنر اسلامی، گفت: به طور کل تعریفِ شناختی کاملی از هنر اسلامی وجود ندارد و دو دسته فکری این مبحث را مورد بحث و بررسی قرار میدهند، دسته اول معتقند که؛ اصولا هنری به نام «هنر اسلامی» وجود ندارد و حداکثر چیزی که وجود دارد تنها هنر مسلمانان است، اما در نقطه مقابلِ این گروه، تفکری نیز وجود دارد که اصالت هنر اسلامی را قبول دارند و برای اثبات سخن خود به معماریهای اسلامی از مراکش تا چین اشاره میکنند.
وی افزود: در ایران نیز میتوان نمونههای صادقی برای وجود هنر اسلامی (هنر شیعی ) آورد، که بارزترین آن گنبد سلطانیه در زنجان است که با معماری کاملا شیعی بنا شده و حتی در انتخاب رنگ گنبد آن از رنگ فیروزهای استفاده شده که در تعالیم مذهب تشیع این رنگ همیشه تقدس داشته است.
بلخاری نقش حاکمیت را در هنر بسیار مؤثر دانست و خاطرنشان کرد: اگر حاکمیتی به مذهب تعلق خاطر داشته باشد قطعا اثر آن را در رشد و شکوفایی هنرهای دینی میتوان دید و اگر حکام با مذهب سر ستیز داشته باشند به طور حتم هنرمندان مذهبی محدود میشوند و گاهی حتی مجبور به مهاجرت و ترک بلاد خود نیز میشوند.
در ادامه جلسه مقیسه با واکاوی مرزهای بین هنر اسلامی و هنر شیعه، گفت: تحقیقات درباره هنر شیعی بسیار نوپاست و کتب کمی وجود دارند که صرفا به موضوع هنر شیعی پرداخته باشند، اما آن چیزی که وجود دارد این است که هنر شیعی به هیچ وجه از هنر اسلامی جدا نیست و در این زمینه دو محور کلی در شکلگیری این هنر موثر بودهاند که گروه اول اقلیم و جغرافیای جهان تشیع و افرادی که در آن اقلیم زندگی میکرده اند نقش بسزایی در تولید این نوع از هنر ایفا کردهاند و دسته دوم حکام شیعه ای بودهاند که با حمایت خود از هنرمندان شیعه به رشد و اعتلای این این هنر کمک بسزایی کردهاند.
در پایان این مراسم رحمانی وقایع تاریخی و اسلامی مؤثر بر بوجود آمدن هنر شیعی را برشمرد و گفت: از نظر جامعهشناسی مردم با انگیزههایی که از مذهب تشیع میگیرند دست به خلق آثار هنری میزنند که نمونههای آنرا میتوان در احداث حسینیهها و یا ابزار و لوازم ایام سوگواری امام حسین(ع) به وضوح دید، در بخش دیگر نیز مذهب کانونهای فرهنگی شکل میدهد و مردم عادی را به سمت و سویی می برد که آثار هنری خود را با رنگ و بوی مذهب تولید کنند./9598/پ202/ح