قرآن و تفسیر در مدارس حوزه علمیه مهجورند

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، در ادامه بررسی وضعیت حوزه های علمیه، در این فرصت، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین جواد طوبایی از اساتید سطوح عالی حوزه، تولیت آستان مقدس امامزاده سیداسماعیل تهران و تحصیلکرده حوزه های علمیه نجف و قم داشتم که تقدیم می شود.

وی اولویت اصلی حوزه های علمیه و طلاب را جدیت در امور معنوی، ارتباط با خدا، اهل بیت و رعایت حلال و حرام دانست و اظهار داشت: همراهی مسایل علمی در کنار تعهد اخلاقی و منوی رمز موفقیت علمایی مانند مقدس اردبیلی، شیخ عباس قمی، آیت الله مکارم شیرازی و سایر اعلام است.

حضور حداکثری در مدرسه علمیه، عامل موفقیت طلبه است

استاد سطوح عالی حوزه اضافه کرد: یکی از عوامل موفقیت در زمینه معنوی اهتمام طلبه به حضور حداکثری در مدرسه علمیه است یعنی عمده وقتش را صرف عبادت، مطالعه و تحقیق در حجره و فضای آموزشی مدرسه کند.

وی با تاکید بر اینکه اگر یک طلبه اهتمام جدی به تحصیل علوم دینی و محاسن و مکارم اخلاقی نداشته باشد موفق نخواهد بود، گفت: امروزه برخی طلاب مدام مشغول فعالیت های جنبی و غیر علمی اند در حالی که در گذشته انگیزه اصلی، تحصیل علوم و معارف دینی بود.

حجت الاسلام طوبایی ادامه داد: همانطور که امام خمینی تاکید داشتند حوزه ها ضمن اینکه باید با تحولات و امکانات جدید همراه شوند هیچگاه نباید سبک سنتی را رها کنند؛ زیرا حاصل این سبک، تربیت بزرگانی مانند شیخ مفید، شیخ طوسی، شیخ انصاری، صاحب جواهر و ... بوده است.

قرآن و تفسیر در حوزه های علمیه مهجورند

وی با انتقاد از مهجورتی قرآن و تفسیر در مدارس علمیه تصریح کرد: طلبه بیش از هر چیزی باید به قرآن که منبع اصلی استنباط احکام است مسلط باشد در حالی که متاسفانه هیچ درس یا واحدی برای تدریس این کتاب الهی در مدارس علمی وجود ندارد.

تولیت آستتان مقدس امامزاده سیداسماعیل تسلط بر ادبیات و زبان عربی را لازمه تحصیل، تدبر و تفسیر قرآن و احادیث دانست و اظهار داشت: این در حالی است که بنده در دوران تدریسم شاهد ضعف جدی طلاب در زمینه ادبیات و زبان عربی بودم.

طلاب مقید به مطالعه مقالات روز نیستند

استاد سطوح عالی حوزه افزود: یکی از اشکلات جدی، سهولت پذیرش، فارغ التحصیلی و امتحانات حوزه علمیه است. در حالی که دانشجویان دانشگاه ها در هر مقطع تحصیلی علاوه بر حضور در امتحانات جدی و رسمی باید رساله یا پایان نامه ای نوشته و از آن دفاع کنند و برای این امور باید تازه ترین مقالات رشته علمی اش را مطالعه و بررسی کند. ام یک طلبه می تواند تا سطح سوم (پایه 9) بدون ارایه هیچ رساله ای پیش رود.

علت اصلی شرکت در درس خارج، دریافت شهریه است

وی با انتقاد از وضعیت پذیرش و آموزش دروس خارج فقه و اصول خاطرنشان کرد: باید این دروس هدفمند و ساماندهی شده به طوری که طلاب پس از موفقیت در امتحان یا آزمون ورودی مجوز ورود به این دروس را داشته باشند.  این در حالی است که بنده افرادی را می شناسم که قرائت قرآنشان مشکل دارد اما در چند درس خارج شرکت می کنند. و علت اصلی این شرکت دریافت شهریه است.

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی با تاکید بر اینکه باید گسترش بی رویه تعداد دروس خارج متوقف شود، تصریح کرد: فرضا فلان استاد درس خارج، عالمی باسواد و ملا باشد اما آیا صلاحیت علمی طلاب شان بررسی می شود و آیا طبق ضوابط آموزشی و از طریق آزمون ورودی پذیرش می شوند؟!

در گذشته مجتهدین، مسئول درس مراجع بودند

استاد سطوح عالی حوزه ادامه داد: در گذشته مجتهدین، مسئول درس و تقسیم شهریه مراجع بودند؛ برای مثال آیت الله حسینعلی طوبایی (ره) (ابوی بنده) به عنوان مجتهدی مسلم، مسئول درس و تقسیم شهریه حضرت آیت الله سیدمحمود حسینی شاهرودی از مراجع نجف بوده است. چنین وضعیتی امروزه دیده نمی شود به ویژه که ارایه شهریه مطابق با صلاحیت علمی طلاب نیست!

وی کم توجهی به علم رجال را یکی از اشکالات اساسی حوزه علمیه دانست و گفت: در گذشته یک طلبه برای آشنایی با یک حدیث به کتب مختلف رجالی مراجعه می کرد اما امروزه مطمئنا 80-90 درصد طلاب با علم رجال آشنا نیستند.

ریشه مشکلات حوزه، ضعف ساختار علمی است

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی با اشاره به اینکه ریشه این مشکلات را باید در ضعف ساختار علمی حوزه ها جستجو کرد، ابراز داشت: با وجود ینکه درس خارج بسیاری از بزرگان مانند مقام معظم رهبری بسیار پرمحتوا، مفید و حاوی مطالب نو است اما طلاب صرفا مطالب را می شنوند و به محض خروج از جلسه درس فراموش می کنند.

تولیت آستان مقدس امامزاده سیداسماعیل تهران اضافه کرد: با واکاوی این اشکالات درمی یابیم چون هم اکنون حکومت در اختیار روحانیت است لذا طلاب عشق و علاقه سابق را به تحصیل علوم و معارف دینی ندارند. این در حالی است که در گذشته طلاب با تحمل مشقت ها و رنج های بسیار به حوزه ها و کشورها مختلف مهاجرت می کردند.

اکثریت طلاب به دنبال اخذ مدرکند

حجت الاسلام والمسلمین طوبایی با بیان اینکه امروزه اکثریت طلاب به دنبال اخذ مدرکند لذا از تحصیل جدی غافل شده اند، گفت: یکی از روش های رسیدن به موفقیت انتخاب دوست و هم مباحثه ای است؛ همچنان که در گذشته عمده طلاب فردی را به عنوان دوست انتخاب می کردند که از نظر علمی برتر باشد.

وی در پایان با اشاره به تلاش هایی که از سوی مسئولان و مدیران شورای عالی حوزه و مرکز مدیریت برای اصلاح وضعیت نامناسب مدارس انجام می گیرد، تصریح کرد: این تلاش ها در صورتی مثمرثمر خواهد بود که اولویت های اصلی یعنی تهذیب نفس، توجه به قرآن و تفسیر و تحصیل زبان و ادبیات عرب فراموش نشود./1325/د102/س

منبع: شبستان