نماز جماعت ایرانی‌ها در نقطه صفر مرزی ترکیه گرجستان
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام علی شریفیان مهر ورزشکاری است که با سابقه بیش از 18 سال کوهپیمایی و کوهنوردی حرفه‌ای، هم اکنون چهاردهمین سال حوزوی بودنش را تجربه می‌کند.
او که متولد 1361 در مشهد مقدس و ورودی سال 1381 به حوزه علمیه قم است، تاکنون صعود به قله‌های مرتفع ایران و جهان همچون کلیمانجارو (بلندترین کوه آفریقا)، آرارات (ترکیه)، آگارات (ارمنستان)، کازبک (گرجستان)، دماوند، کرکس و ... را در کارنامه ورزشی خود ثبت کرده و در حال حاضر نیز مدیریت کمیته فرهنگی فدراسیون کوهنوردی کشور و مدیرعاملی مؤسسه فرهنگی ورزشی عالیان قم متشکل از طلاب کوهنورد را بر عهده دارد.
وی که ماه گذشته برای بیست و پنجمین مرتبه به قله دماوند و چهارمین مرتبه به قله آرارات ترکیه صعود کرده بود، حالا در اواسط شهریورماه 1394 صعود به قله کازبک گرجستان را به پرونده ورزشی خود اضافه کرد.
«کازبک» یا «قازبگی» نام قله‌ای با ارتفاع 5047 متر در شمال شرق گرجستان و در نزدیکی مرز روسیه است که درجه سختی آن با درجه سختی قله‌های رشته‌کوه هیمالیا برابری می‌کند و به نام اورست کوچک مشهور است.
این مبلغ حوزه علمیه با هدف گرامی‌داشت یاد و خاطره 54 شهید مدرسه علمیه امام صادق(ع) قائمشهر، به قله کازبک صعود کرد و همین هدف بهانه‌ای شد تا به گفت‌وگویی تفصیلی با او بنشینیم.
رسا ـ آخرین صعود برون مرزی شما به کدامیک از قله‌های مرتفع جهان بوده است؟
من در آخرین سفر برون مرزی در نیمه شهریورماه سال جاری، با عبور از تله‌های برفی، یخچال‌ها و شکاف‌های یخی رشته کوه قفقاز گرجستان، توانستم به کازبک 5047 متری صعود کنم.
این برنامه کوهنوردی با توجه به آغاز فصل بارش‌ها و ریزش سنگ‌ها، یک صعود فنی و بسیار سخت بود که با هدف گرامی‌داشت یاد و خاطره شهدای روحانی مدرسه علمیه‌ای در استان مازندران انجام شد.
رسا ـ انگیزه شما برای گرامی‌داشت شهدای یک مدرسه علمیه در صعود به قله کازبک چه بوده است؟ چرا شهدای روحانی؟
مدرسه علمیه امام صادق(ع) در شهر کوتنا از حوالی قائم شهر استان مازندران به تنهایی 54 شهید روحانی هشت سال دفاع مقدس را به خود اختصاص داده است؛ اما این شهیدان برای بسیاری افراد و حتی جامعه حوزوی ما ناشناخته هستند.
یکی از اهداف من در انتخاب چنین هدف و انگیزه‌ای، مطرح شدن اسم این شهیدان بزرگوار نزد طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه و نیز عموم مردم ایران است تا همگان بدانند که قشر روحانی چنین حضور فعالی در عرصه‌های مختلف جامعه داشته است.
در راستای گرامی‌داشت خاطره این 54 شهید روحانی، بنری با اسامی ایشان طراحی و بر فراز قله کازبک به اهتزاز درآوردم؛ همچنین در طول مسیر کوهنوردی، بارها یاد و خاطره ایشان گرامی داشته و نام ایشان به زبان‌ها آمد.
در روزهای آینده نیز پس از حضور در مدرسه علمیه امام صادق(ع) کوتنا و رفتن بر سر مزار 54 شهید روحانی این مدرسه علمیه، با خانواده‌های ایشان دیدارهایی خواهیم داشت و وصیت‌نامه‌هایشان را جمع آوری و در خبرگزاری رسا و یک برنامه رادیویی اطلاع رسانی خواهیم کرد.
رسا ـ از دیدگاه‌ها، عکس‌العمل‌ها و برخوردهای کوهنوردان خارجی نسبت به نام ایران و ایرانی بگویید؟
ورزشکاران زیادی که از کشورهای مختلف به صعود کوه‌های مرتفع جهان نائل می‌شوند، معمولا ذهنیت مناسبی نسبت به ایران و ایرانی ندارند؛ از این رو حضور ورزشکاران ایرانی در صعود به قله‌های مطرح جهان می‌تواند این تصور را اصلاح کند.
من هم در فتوحات برون مرزی که تا کنون داشته‌ام، برخوردهای مناسبی را نسبت به اسم ایران و ایرانی ندیده‌ام که البته با برخوردها و رفتارهای خودم، سعی بر اصلاح این ذهنیت داشته و معمولا نیز موفقیت‌هایی را داشته‌ام. از جمله این‌که همیشه خاطره خوبی را از یک ایرانی و روحانی شیعه برای کوهنوردان و شرپاهای سایر کشورها به جای گذاشته‌ام.
در سفر آفریقا و صعود به کلیمانجارو، بنده به عنوان اولین نفر گروه، صعود کردم! زمانیکه به قله رسیدم برای دیگران جای سؤال بود که چرا تنها به این قله آمده‌ام؟ من هم توضیح دادم گروه ما هنوز نرسیده و در حال کوه پیمایی است. در آنجا وقتی می‌‌خواستم کنار نماد قله عکس بگیرم، لباس روحانیت را از داخل کوله پشتی بیرون آوردم، همگی تعجب کردند من در دمای زیر صفر درجه و ارتفاع 6 هزار متری دارم چکار میکنم؟ وقتی لباس و عمامه را با آن پیچش خاص روی سرم قرار دادم و پرچم ایران را دستم گرفتم تازه فهمیدند قضیه از چه قرار است!
تمجید شرپای سنی از ایرانیان و آن! روحانی شیعه
در این سفر نیز، زمانی که از ترکیه می‌گذشتم، یادآور خاطره صعود به قله آرارات این کشور شدم؛ شرپا و سرپرست یکی از تیم‌های کوهنوردی یک کشور خارجی که سخنان مرا شنید، سؤال کرد «پس آن کوهنوردی که در منزل فلان شرپا نماز خوانده و آوازه‌اش پیچیده است، شما هستید؟». پرسیم چطور مگه؟ گفت: سرپرست تیمی که شما با آن تیم، قله آرارات را فتح کردید، یک سال است که نزد سایر شرپاها از خاطرات همراهی با یک روحانی شیعه و ایرانی سخن می‌گوید و یادآور نماز جماعتی می‌شود که در منزل او اقامه داشته است. از شادمانی همسرش نسبت به اقامه نماز جماعت بر روی فرش‌های منزلش سخن گفته و تمجید ایرانی‌ها و آن روحانی شیعه را می‌کند. (البته باید بگویم که آن شرپا، خود سنی بود و بیشتر، به خاطر برخوردها، شیوه تعامل و اقامه نماز من شادمان شده بود.)
دیدار با رایزن فرهنگی ایران در گرجستان
انتقاد از تبلیغات منفی علیه ایران و تأکید بر حضور ورزشکاران در عرصه بین‌الملل
از جمله فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی در حاشیه صعود به کازبک، دیدار با «مجتبی کامران فرد» رایزن فرهنگی ایران در گرجستان بود که در این دیدار، سخنان جالب و قابل توجهی را از او شنیدیم.
کامران فرد ضمن انتقاد از تبلیغات‌های منفی علیه کشورمان و سیاه نمایی رسانه‌های بیگانه، اقداماتی همچون صعود به قله‌های مطرح جهان در جهت معرفی فعالیت‌های ورزشی و حضور در عرصه‌های بین المللی را بسیار حائز اهمیت دانست و بر حضور ورزشکاران در عرصه‌های بین المللی و تأثیر این حضور در ذهنیت سازی در برابر تبلیغات منفی تأکید کرد.
در این دیدار، رایزن فرهنگی کشورمان ضمن خیر مقدم و خوش آمدگویی به تیم ما و تبریک صعود موفق به قله کازبک، این اقدام گروه را ارزنده و در جهت معرفی فعالیت‌های ورزشی و حضور در عرصه‌های بین المللی را بسیار حائز اهمیت دانست.
وی با اشاره به ظرفیت‌های موجود در رشته‌های ورزشی جهت حضور در تورنمت‌های المللی، خواستار ادامه این فعالیت‌ها شده و آمادگی رایزنی فرهنگی را جهت هرگونه حمایت و هماهنگی اعلام کرد.
کامران فرد در ادامه تصریح کرد: آنچه در ورزش کوهنوردی بیش از هر چیز نمود دارد، کار گروهی و روحیه ایثار می‌باشد و این امر، یکی از ویژگی‌های برجسته رشته کوهنوردی است که می‌تواند در تمام مراحل زندگی اجتماعی مورد توجه قرار گیرد.
وی در پایان گفت: متأسفانه مردم سایر کشورها به دلیل تبلیغات منفی علیه کشورمان و سیاه نمایی رسانه‌های بیگانه، درک صحیحی از وضعیت امروز جمهوری اسلامی ایران ندارند و حضور ورزشکاران در عرصه‌های بین المللی می‌تواند فرصت استثنایی جهت معرفی ظرفیت‌های کشورمان باشد.
رسا ـ با توجه به سابقه فعالیت‌های فرهنگی در صعود به قله‌های مرتفع جهان، این بار به چه موفقیت‌هایی در فرهنگ سازی و تبلیغات ملی و دینی داشته‌اید؟
برپایی نماز جماعت در هر نوبت شبانه روز، یکی از فعالیت‌های تبلیغی من در طول مسافرت به گرجستان و صعود به کازبک بود به طوری که یکی از اعضای تیم کوهنوردی می‌گفت، این سفر نخستین برنامه کوهنوردی من است که تمام نمازهایم را در آن به جماعت می‌خوانم.
بسیاری از کوهنوردان خارجی متعجب بودند که عده‌ای در بلندای قله کازبک و در محلی که دمای هوا چندین درجه زیر صفر بود و آب آشامیدنی یافت نمی‌شد، در وعده‌های مختلف، وضو گرفته، نماز جماعت می‌خوانند و با صدای بلند دعای فرج را تلاوت می‌کنند! همچنین یکی از اتاق‌های استراحتگاه میان مسیر را به نمازخانه خود تبدیل کرده و به مناسکی پایبندند که نشان از اصالت آن دارد.
روحانی یک دقیقه‌ای در بلندای قله کازبک
بنده در طول این سفر ورزشی و صعود به قله کازبک، پس از هر نوبت نماز جماعت، یک دقیقه منبر می‌رفتم، حدیثی می‌خواندم و ترجمه می‌کردم و به مقتضای شرایط احکام شرعی را بیان می‌کردم. این موضوع برای هم سفران من جذاب بود که روحانی یک دقیقه‌ای هم پیدا می‌شود؛ از این رو با دقت به این سخنان من گوش می‌دادند و به فکر فرو می‌رفتند.
مردم شهر کازبکیک همگی مسیحی بودند اما همین که می‌دیدند عده‌ای مسلمان قصد اقامه نماز جماعت دارند، سعی به فراهم آوردن شرایط نماز خواندن را برای ما داشتند. از جمله صاحب خانه‌ای که در شهر کازبکیک اجاره کرده بودیم، خود یکی از اتاق‌ها را مرتب کرد، جهت جنوب و حدود قبله را به ما نشان داد و شرایط برپایی نماز را مهیا می‌کرد.
البته هنگام بازگشت از گرجستان و در ترکیه هم، پیرمردی سنی که با عصا راه می‌رفت و مسؤول کافه‌ای در این کشور بود، به محض این‌که متوجه شد ما قصد اقامه نماز بر روی زمین را داریم، عصا را رها کرد و به سرعت برای ما سجاده فراهم کرد. این اتفاق تأثیر بسزایی بر ذهنیت حاضران درباره اهمیت اقامه نماز داشت.
اقامه نماز جماعت در نقطه صفر مرزی ترکیه
یکی از نمازهایی که توانست عده‌ای ایرانی غیر کوهنورد را به خود جذب کرده و آنان را به سوی این عمل عبادی بکشاند، اقامه فریضه الهی نماز جماعت در نقطه صفر مرزی ترکیه و گرجستان بود!
زمانی که از مرز ترکیه عبور کرده و در نقطه صفر مرزی این کشور با گرجستان منتظر امور گمرکی بودیم، شروع به خواندن نماز جماعت اول وقت کردیم که در همین حین، تعدادی ایرانی حاضر در آن محل نیز به همراه تیم کوهنوردی ما، مشغول به اقامه این فریضه شدند.
پایبندی به مناسک دینی در کشورهای خارجه، خود سبب احترام مردم می‌شود
عده‌ای می‌پندارند که در خاک کشورهای خارجه و بلاد کفر، نمی‌توان نماز خواند و پایبند به احکام شرعی بود؛ در حالی که من در سفرهای خود به آفریقا، ترکیه، ارمنستان و گرجستان، بارها تجربه کرده‌ام که پایبندی من به مناسک دینی به ویژه اقامه نماز، نه تنها تمسخر و آزار و اذیتی برایم ایجاد نکرد، بلکه سبب احترام دیگران هم به من شد.
رسا ـ این‌طور که می‌فرمایید، مبلغان دینی در برنامه‌های ورزشی آن هم در بلاد کفر نیز می‌توانند به فعالیت تبلیغی خود و تأثیرگذاری دینیشان بپردازند! توصیه‌ای به طلاب و روحانیان ندارید؟
بله، حتی صرف حضور روحانی در میان ورزشکاران و یا به صورت خاص، کوهنوردان، آنان را از انجام احتمالی کارهای ناشایست باز می‌دارد و این حداقل کار تبلیغی در عرصه ورزش است.
اما تجربه به ما نشان داده که اگر طلاب دست به دست هم دهند، در این لباس مقدس و در این فضا به خوبی می‌توانند از ابزار ورزش در امر تبلیغ دین استفاده کنند.
بارها ورزشکاران به من گفته‌اند که ما شما روحانیان را در کنار خود نمی‌بینیم! ما شما را فقط در تلویزیون و بالای منبر می‌بینیم و به من می‌گویند شما تنها طلبه‌ای هستید که ورود به این ورزش کرده است. البته من نیز در جواب میگویم که مؤسسه‌ای با عنوان «مؤسسه فرهنگی ورزشی عالیان» در قم فعالیت دارد که بیش از 300 طلبه ورزشکار را در خود گنجانده است اما به هر حال، ورود حرفه‌ای روحانیان به ورزش هم کمتر دیده می‌شود.
در 14 سال فعالیت کوه پیمایی در فضای حوزه علمیه، این مطلب برای من ثابت شد که هر جا طلبه‌ها با لباس دین و ابزار ورزش ورود یافته‌اند، شاهد تغییر اساسی در عرصه اخلاقی، معرفتی و تعاملات اجتماعی ورزشکاران بوده‌ایم.
رسا ـ با توجه به تجربه‌های شما در ورزش‌های حرفه‌ای و انجام عبادت در شرایط سخت، جمع کردن مقوله ورزش و عبادت چه تأثیری بر روح و جسم انسان دارد؟
کمتر هستند کسانی که برای سلامت جسم به کوهنوردی بروند و در عین حال، مراقب سلامت روح خود نیز باشند! هرچند ورزش، علاوه بر سلامت جسم، خود به سلامت روح هم کمک می‌کند. همچنین عده بسیاری هم که با عبادت از سلامت روح خود مراقبت می‌کنند، اهمیتی برای سلامت جسم خود قائل نمی‌شوند.
دین مبین اسلام تأکید زیادی بر ورزش و سلامت بدن دارد و این اهمیت را به خوبی می‌توان از روایات فهمید.
جسم و روح بر یکدیگر تأثیر متقابل می‌‌‌گذارند؛ این دو اگر سالم باشند دو بال پرواز هستند؛ بنابراین همانطور که به مسائل معنوی باید اهمیت بدهیم، به جسم هم باید اهمیت داد و می‌توان به وسیله این دو بال به موفقیت رسید.
مقام معظم رهبری هم همواره با گفتار و عمل خویش، همه ما را به ورزش سفارش می‌کنند و بارها در خلال سخنرانی‌های خودشان، جوانان و نوجوانان را به ورزش ترغیب کرده‌اند و میفرمایند «ورزش، نشر پیام معنویت به سراسر دنیا است».
ایشان در مورد اهمیت ورزش، عبارات زیبایی دارند و میفرمایند: «اگر بخواهید جسم را به قدرت و زیبایی و توانایی و بروز قدرت و استعدادهای گوناگون برسانید باید ورزش کنید».
همچنین از ایشان نقل شده که میفرمایند: «اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند از جوانها چه می‌‌خواهید میگویم تحصیل، تهذیب و ورزش».
نظر رهبر انقلاب درباره کوهنوردی
حوزه نسبت به رشته ما کم لطفی کرده است در حالی که رهبر معظم انقلاب در میان تمام ورزش‌های موجود، طلاب را تنها به ورزش کوهنوردی توصیه می‌کنند و میفرمایند «طلبه‌ها باید کوهنوردی کنند». و البته خود نیز بارها در ارتفاعات تهران حضور یافته و ابراز تأسف کرده‌اند که چرا جوانان از این فضای بسیار مناسب استفاده نمی‌کنند.
رهبر انقلاب کوه را نعمت الهی و فرصت کم یاب معرفی می‌کنند اما ما که ادعای ولایت مداری داریم، در این حوزه کم کاری کرده‌ایم؛ حضور ما بهترین راه برای تثبیت روح ورزش (ایمان، تقوا و پاکدامنی) است.
رسا ـ با تشکر از شما که با حضور در خبرگزاری رسا، وقت خود را در اختیار ما گذاشتید. اگر صحبت پایانی هم دارید، بفرمایید.
از مسؤولان حوزه علمیه امام صادق(ع) کوتنا قائم شهر که با حمایت‌های خودشان، توانستند به برگزاری این برنامه کمک کنند، کمال تشکر را دارم و نیز از دوستان خبرگزاری رسا تشکر میکنم که همواره یار و یاور ما در اطلاع رسانی و پوشش دادن این‌گونه فعالیت‌ها بوده‌اند.
طلاب، روحانیانی که علاقه مند به فعالیت کوه پیمایی و کوه نوردی خود و یا خانواده‌هایشان هستند، می‌توانند با نام نویسی در مؤسسه فرهنگی ورزشی عالیان به آرامی به فعالیت‌های کوه پیمایی ورود یابند و اگر شرایط کوهنوردی حرفه‌ای را داشتند و علاقه مند به این ورزش بودند، کوهنوردی حرفه‌ای خود را آغاز کنند.
مؤسسه عالیان از ابتدای مهرماه، فعالیت رسمی خود را از سر می‌گیرد و تقویم سه ماهه خود را در پایگاه اطلاع رسانی این مؤسسه قرار می‌دهد تا هر یک از طلاب که قادر به حضور در برنامه‌های ورزشی این مؤسسه بود، خود را برای تاریخ مد نظر آماده کند./997/گ401/س