مباهله سند عظمت و حقانیت اسلام است

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد با قرائت آیه «فَمَنْ حَاجَّکَ فیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ. أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکاذِبینَ» بیان داشت: مباهله همه آن چیزی است که امروز نیاز بشریت است مباهله به نوعی تدبر وتفکر در امامت و ولایت است.

وی افزود: مباله یعنی وقتی راه انسان راه حق و عدل است ازهیچ چیز وهیچ کس ترس نداشتن واتکال قوی به ذات اقدس الهی که «من کان مع الله والله معه» می شود مباهله یعنی به فرموده حضرت آقا همه ایمان در مقابل همه کفر وجهل قرار گرفتند.

وی ادامه داد: مباهله یعنی نهیب ولی فقیه می تواند معادلات جهانی را برهم بزند همان طور که در قضیه شهدای منا نهیب رهبر معظم انقلاب با دو کلمه سخت و خشن ترس و لرزه به خصم انداخت «کونا لظالم خصما وللمظلوم عونا».

مباهله در لغت و معنا

رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه(ع) با اشاره به شعر، گر دست صفا آید در نرمی آبیم، وردست جفا آید در سختی سنگیم  بیان داشت: همه کرامت انسان درسایه تدبر در مباهله حاصل می شود کشورهای که درسایه سار امامت حضور ندارند با حدود ششصد جان باخته در منا از رژیم آل سعود تشکر هم کردند اما کشور امامت و ولایت تنها مدافع همه مظلومان جهان اسلام  با بیان  دوجمله از رهبری معظم در دفاع از همه امت، قدری دلهای سوخته را تسکین بخشید. که چه زیبا انسان به یاد این جمله می افتد که «انا وعلی ابوا هذاه الامه».

وی افزود: مباهله یعنی نفرین کردن ودعا کردن واین نفرین ودعا می تواند طرفینی باشد یعنی دونفر ویا دو گروه علیه یکدیگر نفرین کنند یا دعا کنند(دعایى که همراه با تضرع و اصرار باشد)  تا یکی مؤثر واقع شود. زمانى که دو یا چند نفر بر سر مسئله‌اى اختلاف نظر داشته باشند و هیچ کدام حاضر نباشند نظریه طرف مقابل را بپذیرند در یک جا جمع مى‌شوند و به درگاه خداوند تضرع مى‌کنند و از خداوند مى‌خواهند که آن کس را که بر باطل است رسوا نموده و مورد لعن و مجازات خویش قرار دهد.

وی ادامه داد: مباهله از ریشه بهل یعنی لعن یا همان نفرین که عموم با آن آشنا هستند ودر تمام اقواوم و ملل متداول است. راغب اصفهانی از نظر لغوی آن را بروزن اهل ارزیابی کرده ومی گوید بهل بمعنی رها کردن وآزاد گذاشتن است به مانند نوزاد حیوانی که آن را آزاد بگذارند که هر چه می خواهد شیر بخورد. ابتهال در دعا یعنی از خود آزاد شدن وامور را به خدا وا گذاشتن اینکه در دعا و نفرین طرف مقابل را به آنچه خدا برای او می خواهد رها کنیم.

شرح واقعه مباهله

عضو اتاق فکر تبلیغ خراسان بیان داشت: با استفاده از آیه فوق همین معنی فهمیده می شود یکی از قضایایی که در تاریخ نقل شده و درقرآن کتاب آسمانی ما هم به آن اشاره شده است و برای آن قضیه  اهمیت ویژه ای قائلیم همین بحث مباهله است.

حجت‌الاسلام تقوی افزود: مباهله طبق آنچه که در روایات آمده است و تاریخ نویسان نوشته اند اینگونه است که عده ای از بزرگان و دانشمندان مسیحی نجران برای دیدن پیامبر اکرم حضرت محمد (ص) وارد شهر مدینه منوّره شدند اوصاف پیامبر اکرم (ص) را شنیده بودند و جریاناتی که بعد از بعثت پیامبر اکرم اتفاق افتاده بود چه در مکه وچه در مدینه منوره به گوش آنها رسیده بود بنابراین در آنها انگیزه ای برای زیارت پیامبر اکرم (ص) بوجود آمده بود.

وی ادامه داد: این دانشمندان در شرائطی وارد شهر مدینه شدند که لباس های بسیار گران قیمت و ابریشمی و انگشتر های مجلّلی از طلا را به دست کرده بودند، با همین شرایط خدمت پیامبر اکرم (ص) مشرّف شدند و سلام کردند آن بزرگوار جواب سلام آنها را ندادند و با آنها حرفی هم نزده و سخنی نگفتند. قاعدتاً جا داشت این ها به بنظر و برداشت خودشان ناراحت شوند  از آنجا خارج شدند و نزد بعضی از مسلمانان گفتند که پیامبر شما ما را دعوت به اسلام کرد اما حالا که ما آمدیم جواب سلام ما را ندادند و با ما سخن نگفتند و به ما توجه و اعتنا نکردند.

استاد حوزه علمیه گفت: این دانمشندان مسیحی را خدمت امیرمؤمنا علی (ع) بردند حضرت امیر فرمودند که لباس های ابریشمی را از تن درآورید و انگشترهای طلا را از خودتان دور کنید و بعد بیایید تا خدمت پیامبر اکرم (ع) برویم دانشمندان مسیحی لباس های ابریشمی را در آورده و انگشترهای طلا را کنار گذاشتند و خدمت رسول خدا (ع) مشرّف شدند که حضرت جواب سلام آنها را دادند و در مورد آنها فرمودند به حق آن خداوندی که مرا به حق فرستاده است، در مرتبه اول که مسیحیان نزد من آمده بودند شیطان همراه آنها بود(چرا که دردین مقدس اسلام پوشش ابریشم وطلا برای مردان جایز نیست) به این خاطر من جواب سلام آنها را ندادم.

برتری علی در کلام علمای اهل سنت به استناد آیه مباهله

نویسنده کتاب هزار از هزاران در ادامه شرح داستان بیان داشت: در این جلسه پرسشهای بسیاری از پیامبر کردند و پیامبر اکرم(ع) همه را پاسخ دادند سرانجام راجع به حضرت عیسی (ع) سؤال کردند و مناظره به طول انجامید. دانشمندان مسیحی در وادی لجاجت افتادند و شروع کردن به لجبازی و نپذیرفتن حقایقی که بر زبان پیامبر اکرم (ع) جاری می شد در آن زمان از جانب خداوند متعال به ایشان وحی شد که هر گاه بعد از علم و دانشی که درباره مسیح به تو رسیده، باز کسانی با تو محاجه و ستیز برخاستند به آنها بگو بیایید ما فرزندان خود را دعوت می کنیم شما هم فرزندان خود را دعوت کنید ما زنان خویش را و شما هم زنان خود را، ما نفوس خود را و شما هم نفوس خود را، آنگاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.

وی افزود: برخی از علمای اهل سنت گواهی دادند به آیه مباهله که علی (ع) و فاطمه (ع) و فرزندان آنها بعد از پیامبر أکرم از تمام مردم روی زمین بهترند و استناد به آنچه که در روز مباهله اتفاق افتاد، می کنند پس از نازل شدن این آیه، دانشمندان مسیحی قبول کردند که روز بعد مباهله کنند یعنی یکدیگر را نفرین و لعنت کنند.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: عالم مسیحیان به همراهان خود گفت فردا نگاه کنید اگر محمد (ع) با فرزندان و اهل بیتش آمد از مباهله با او بپرهیزید و اگر با اصحاب و پیروانش آمد از مباهله با او ترس به خود راه ندهید و ابایی نداشته باشید.

استادحوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: صبح روز بعد پیامبر اکرم (ص) به خانه أمیرمؤمنان تشریف بردند و دست امام حسن(ع) را گرفتند امام حسین(ع) را در آغوش و به سینه مبارکشان چسباندند و حضرت علی (ع) در پیش رو و حضرت زهرا (ع) پشت سر آن حضرت حرکت کردند برای مباهله از مدینه خارج شدند.

وی افزود: مسیحیان که درپی آن بودند که ببینند پیامبر با چه کسانی تشریف می آورند پیامبر اکرم (ص) را در حالی که یک کودک در آغوش دارند و دست یک کودک را هم گرفتند و جوانی جلو و بانویی محجّبه با پوششی از نور خدا، پشت سر و با کمال آرامش، وقار، صبر و اطمینان مشاهده کردند. پیامبر اکرم (ع) به همراهانشان سفارش می کنند که هرگاه من دعا کردم شما آمین بگویید.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: جمعیت بسیاری از مردم نیز جمع شده و این حادثه مهم را شاهد و ناظربودند مسیحیان از همراهان پیامبر پرسیدند پاسخ شنیدند که حسن و حسین و علی و فاطمه الزهرا(س) این ها عزیزترین خلق خدا نزد پیامبرند.

وی گفت: وقتی ملاحظه کردند پیامبر اکرم(ص) برای مباهله به دو زانو نشست و برای نفرین مهیّا شد عالِم مسیحیان که آن صحنه را دید و افراد همراه پیامبر را مشاهده کرد و شناختند به شدّت به وحشت افتاد و به همراهان خود گفت که اگر پیامبر بر حقّ نبود، جرأت نمی کرد عزیزترین افراد خود را برای مباهله بیاورد من چهره هایی می بینم که اگر از خدا بخواهند که کوهی را از جای برکند و متلاشی کند هر آینه این اتفاق خواهد افتاد چنانچه مباهله کنند به سال نمی رسد که یک نفر مسیحی روی زمین باقی نخواهد ماند.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: بنابراین به مسیحیان که همراهش بودند گفت مباهله نکنید که همه هلاک می شوید بعد خدمت پیامبر اکرم (ص) آمدند و عرض کردند یا رسول الله از مباهله با ما درگذر، با ما مصالحه کن که پیامبر اکرم(ص) پذیرفتند که قرار شد جزیه بدهند و شرایطی را رعایت کنند.

مباهله از زبان امام حسن مجتبی، امام کاظم و امام رضا

کارشناس مذهبی صداوسیما بیان داشت: امام حسن مجتبی(ع) بعد از صلح با معاویه در حضور او خطبه‏ اى خواند و در ضمن آن فرمود جدم در روز مباهله از میان جانها پدرم و از میان فرزندان مرا و برادرم حسین را و از میان زنان فاطمه مادرم را آورد پس ما اهل او و گوشت و خون او هستیم. ما از او هستیم و او از ماست «ایها الناس انا ابن البشیر و انا ابن النذیر و انا ابن السراج المنیر… فاخرج جدى یوم المباهلة من الانفس ابى و من البنین انا و اخى الحسین و من النساء فاطمة امى فنحن اهله و لحمه و دمه و نحن منه و هو منا».

وی افزود: در گفتگوى هارون الرشید با موسى ‏بن جعفر(ع) آمده است که هارون پرسید چرا شیعیان شما از تعبیر یابن رسول‏الله دست برنمى ‏دارند در حالى که شما فرزندان على (ع) و فاطمه (س) هستید و در واقع فرزند به پدر منسوب مى‏گردد  نه مادر، که آن حضرت پس از استشهاد به آیه 84 سوره انعام «ووهبنا له اسحق و یعقوب کلا هدینا و نوحا» اضافه فرمودند که همه امت اسلام از نیکوکار و بدکار اتفاق دارند که چون آن شخص نجرانى را پیغمبر به مباهله فراخواند در کساء او جز على و فاطمه و حسن و حسین کس دیگرى نبود و خداوند فرمود « فمن حاجک فیه من بعد» پس تأویل «ابنائنا» حسن و حسین و تأویل «سائنا» فاطمه و تأویل «انفسنا» على ‏بن ابى ‏طالب بود.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: مأمون روزى به امام رضا(ع) گفت بزرگترین فضیلتى را که براى امیرمؤمنان علی (ع) است و قرآن بر آن دلالت دارد براى من بگو که حضرت فرمود فضیلت او در مباهله است که در آیه 61 سوره آل عمران فرمود «فمن حاجک فیه من بعد ماجاءک».

مباهله در طرق اهل سنت/مسجد الاجابه مکان مباهله است

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: مرحوم بحرانى در غایةالمرام واقعه مباهله را در خلال 19 حدیث از طرق اهل سنت و 15 حدیث از طرق شیعه نقل کرده است اسناد واقعه مباهله را که اهل سنت نقل کرده اند مى‏توانید در ذیل آیه مباهله و در تفسیر طبرى و تفسیر الدر المنثور به وفور ببینیم.

وی افزود: بعدها تعدای از همین دانشمندان مسیحی به مدینه آمدند و در خدمت پیامبر اکرم (ص) مسلمان شدند  یکی از مساجد معروف شهر مدینه، مسجد مباهله است که اهل سنت آن را مسجد الإجابه می دانند و اینگونه در روایات و تاریخ آمده که همان جایگاهی که پیامبر نشستند و بنا بود که در آنجا مباهله انجام شود این مسجد بنا شده و به نام مسجد مباهله یا مسجد الاجابه معروف است.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: خداوند متعال در روز مباهله حقانیت نبوّت پیامبر خود را براى مسیحیان آشکار کرد و جهانیان را با مقام و منزلت حضرت على(ع) و اهل بیت(ع) آشنا کرد از همین رو این روز، از بزرگ ترین اعیاد اسلامى و سرور انگیزترین روزهاى مؤمنان به شمار مى رود و بر هر مسلمان واجب است تا آن جا که مى تواند شکر این نعمت را به جا آورد.

اعمال روز مباهله

رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه در پایان بیان داشت: امروز یعنى بیست و چهارم ذى حجّه اعمال و مستحباتى چون غسل، روزه، نماز، دعا و غیره دارد که در کتب ادعیه موجود است مرحوم محدث قمی هم  آن را در مفاتیح بیان کرده است.

وی افزود:مباهله روزى بوده که خداوند متعال به واسطه آن، آتش جنگ را خاموش و مسلمانان را از گرفتارى و سختى پیکار و به خطر انداختن روح و جانشان نجات داد خداوند متعال این کار را به خاطر شرافت کسانى انجام داد که در جریان مباهله حاضر شدند و به صفات خداوندى آراسته بودند واین ها اهل بیت رسول خدا(ص) بودند.

استاد حوزه علمیه گفت: آنچه در این گفت و گو بیان شد حاکی از عظمت امامت ولایت و تفکر ولایی است و بیانگر این است که اگر مسلمانان از دامن اهل بیت(ع) جدا نشوند نجات خواهند یافت و اگر جهان اسلام فقط به همین آیه شریفه قرآن عمل می کرد امروز شاهد این بی برنامه گی در جهان اسلام نبودیم و استکبار به دنبال نفوذ و حکومت بر کشور های اسلامی نبود بنابراین شاهد این همه جنایات و کشتار بی رحمانه هم نبودیم./933/300/ب1