تفسیر مضلّ از آیه الهیکم التکاثر/ ولایت و رسالت طاهری!
به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، از پدیدههایی که از مدتها پیش در جوامع جهانی گسترش یافته و کشور ما نیز از آن در امان نبوده، فرقههای مختلف عرفاننماست که در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، روانی، دینی و... أثرگذارند. امروز باید با آگاهیبخشیهای لازم و توجه خاص، به پیشگیری از رشد قارچگونه آنها پرداخت.
بدیهی است، قدم اول برای این کار، آشنایی با برخی از این گروهها، نحلهها و فرقههایی است که این روزها کم و بیش با نامها و نشانههای آنان روبرو هستیم. برخی از این گروهها، وارداتی و سوغات مخرب فرهنگ غرب و صهیونیست هستند. پدیده موسوم به «شبه جنبشهای معنوی نوپدید» در جامعهی غرب،(1) پدیدهای است که نه تنها نظر دینپژوهان را به خود جلب کرده، بلکه گروههای مختلف روانشناسان، جامعهشناسان، مردمشناسان و حتی سیاستمداران نیز به این موضوع توجه کرده، از زوایای خاص خویش به مطالعه آن روی آوردهاند.
تعریف فرقه
«فرقه»(2) در لغت، گروه یا سازمانی است که اعضای آن، مانند افراد هر انجمن و حزبی، هدف ویژهای را دنبال میکنند و این اهداف ممکن است در طول زمان تغییر یابند. فرقهها به علت عملکردهای خاص درونی و روابط و مناسبات ویژه خود از سایر گروهها و سازمانها متمایز میشوند و تشخیص تفاوتهای سازمان یا حزب معمولی با یک «فرقه»، همیشه کار سادهای نیست.
بعضی اوقات افراد به عملکرد فرقهها و نوع روابطی که برقرار میکنند، توجه نداشته و به اشتباه یا فرقهها را ارگانهایی انباشته از مُشتی دیوانه انگاشته، یا اساساً بین فرقه با گروههای دیگر تفاوتی قائل نمیشوند. آن چه فعالیت فرقههای مختلف را بهتر بیان میکند، ارائه تصویری پویا از روندی در جریان درون هر فرقه و مناسباتیست که فرقه به خاطر آنها شکل گرفته است.
روابط فرقهای روابطیست که در آن یک فرد، در نقش رهبر فرقه آگاهانه افراد دیگر را با استفاده از روشهای خاصی وادار میکند تا به طور کامل(یا نسبتاً کامل) درباره تصمیمات مهم زندگیشان به او وابسته باشند. به این پیروان عقیدتی این گونه القا میکند که تنها خودش استعداد، نبوغ یا دانش ویژهای دارد و دیگران باید فرمانبر امر و در اختیار او باشند. به بیان دیگر، تسلیم او و شاهد مراتب عملکرد به اصطلاح عرفانی او باشند.
اساس فرقه
نخست، سر منشأ گروه، یا رهبر
دوم، ساختار تشکیلاتی، یا روابط بین رهبر یا رهبران(و پیروان)
سوم، برنامههای هماهنگ شده برای مجاب سازی ذهنی افراد(که بازسازی فکری یا به صورت عامتر، شست و شوی مغزی خوانده میشوند.)
اهداف فرقهسازی
یکی از اهداف مهم و کلی در فرقهسازیها ایجاد اختلاف و تفرقه است. ایجاد تفرقه در بین مسلمانان، هر چند در حد اختلاف دو شهر، دو قبیله و دو طایفه، همیشه یکی از اهداف مهم و اساسی بوده و نمونههای فراوانی از این نوع اختلافها در جوامع مختلف دیده شده است. در این میان، یکی از بهترین کارها اختلافهای مذهبی است که نمونه آشکار آن، اختلاف شیعه و سنی است.
پیدایش بیداری اسلامی به ویژه انقلاب اسلامی ایران، آمریکا و دولتهای غربی را به این نکته متوجه ساخت که اسلام میتواند تهدیدی بسیار جدی و به مراتب خطرناکتر از کمونیسم برای آنها باشد. نفی دین و مبارزه با اصل اسلام، راهکاری نبود که دولتهای غربی و آمریکا بتوانند آن را انتخاب کنند؛ از اینرو باید راهی را انتخاب میکردند که در آن اسم اسلام محفوظ بماند؛ اما اسلامی باشد که خطر بیداری ملت و ایجاد حرکتهایی نظیر انقلاب اسلامی ایران را به همراه نداشته باشد.
چاره این بود که حس عرفانی و دینی مردم را به صورت بدلی و با اسلام غیر انقلابی تخلیه نمایند. اسلامی که تمام حواس فرد به امور فردی خود بوده، هیچ گونه رنگ سیاسی و وارد شدن به مسائل اجتماعی نداشته باشد.
برخی از علل رشد و گسترش فرقههای نو
- نیازمندی فطری بشر به آرامشهای معنوی، در جهان به اصطلاح متمدن و صنعتی امروز
- پیوند تمدنها، فرهنگها و ادیان(نتیجه این پیوند، تولد فرقههایی است که در دهههای اخیر ظاهر شدهاند)
- شکلگیری مدرنیته و سپس پست مدرنیسم و تأکید بر نیازمندی بشر به ساحت دین
- أثرگذاری مفاهیم مؤثری چون پلورالیسم دینی در بسترهای فرهنگی جوامع
- جایگزینی آرامبخشهای به ظاهر معنوی به جای شریعت
- مشکلات روانی انسانها و به دنبال آن، معرفی درمانهای معنوی
- گرایش نسل امروز به قرائتهای نو از دین رسمی
- گرایش به ولنگاری، اختلاط و اباحهگری.
در تعریف فرقه آمده است که رهبر فرقه آگاهانه افراد دیگر را با استفاده از روشهای خاصی وادار میکند تا به طور کامل(یا نسبتاً کامل) در تصمیمات مهم زندگیشان به او وابسته باشند و دیگران باید مطیع امر او و در اختیار او باشند. در فرقه کیهانی «محمدعلی طاهری» رهبر فرقه، بارها تأکید میکند که استفاده از شعور کیهانی تنها راه رسیدن به عرفان است.
در ابتدای ورود به کلاسهای این فرقه، بحث فرادرمانی مطرح میشود که از ویژگیهای آشکار در جذب فرقهها است. در این فرقه پاسخ پرسشها به دورههای آینده واگذار میشود و فرد از دوره اول تا دوره هشتم به گونهای معلق در فهم مسائل نگه داشته میشود. البته رهبر فرقه این تعلیق را به اشتیاق تعبیر کرده و میگوید: مهمترین عامل در دریافت و کسب عرفان، اشتیاق است.
محمد علی طاهری، فردی است با ادعاهایی به شرح زیر؛
- طاهری در مقام رهبر فرقه، خود را از هرگونه آلودگی پاک میداند و ادعا میکند هیچگاه در گذشته و حال، بیرونریزی نداشته است.
- رهبر، فرقه اتصال با روحالقدس را ادعا کرده و میگوید: «فیض حلقه وحدت از برکت نزدیکی و وحدت حداقل دو نفر ایجاد شده و هر کجا حداقل دو نفر در حلقه جمع باشند، عضو سوم، روحالقدس و عضو چهارم آن خداوند است.»(3)
- طاهری توانایی اتصال به روحالقدس را با آموزش و لایه محافظ و سوگندنامه، به مسترهایش تفویض میکند.
- طبق ادعای رهبر فرقه و نظریه شبکه شعور کیهانی، با اعتصام به حبل الله از تواناییهای آن در اسکن و درمان بیماریها استفاده میشود.
- کسانی که به این حلقه وارد میشوند باید طبق ضوابط سوگندنامهای که در ابتدای دورهها امضا میکنند، عمل کنند؛ زیرا در غیر این صورت شبکه منفی به آنها حمله خواهد کرد!
- در این شبکه، شیطان، ملک و مأمور الهی است و به سبب برنامهای که خداوند آن را پدید آورد، فریب خورده و به کمک او شبکه مثبت مفهوم مییابد.
- ملائک، در باور رهبر فرقه میدانهای مغناطیسی هستند و به صورت مادی تعریف میشوند.(عزراییل همان آنتروپی است و...)
- غیرارگانیکها با تسخیر افراد، آنها را آلوده کرده، بیماریهای جسمی و ذهنی و روان تنی را باعث میشوند و تنها راه درمان، قرار گرفتن در اتصال و دادن قدرت دفاعی به فرد است.
- بروز بیماریهای بعد از اتصال، به هر شکل، به دلیل خطای فردی است و طاهری و شبکه کیهانی و مسترها نقشی در بروز و تشدید بیماری فرد ندارند.
- طاهری بر این ادعاست که چنانچه حلقههای تفویض شده به مسترها را لغو کند، لطمههای جبران ناپذیری به آنها وارد میشود و ممکن است آنها به «کُما» بروند.
- داشتن جهانبینی خاص و التقاطی.
- تعریف خدا در حلقه، «عدم» و هیچ قطبی است.
- درباره قرآن، دیدگاه طاهری چنین است که آن را شخص پیامبر(ص) با تکیه بر آشنایی با ادبیات و واژهها تألیف کرده است! «کلیاتی بر پیامبر(ع) نازل شده و پیامبر(ع) آن چه را فهمیده، نگاشته است؛ یعنی الفاظ قرآن الهی نیست.»
- رهبر فرقه زیارت قبور ائمه(ع) را از مصادیق «الهیکم التکاثر» میداند!
- همچنین او تقلید از مراجع را در احکام دین قبول ندارد!
- از نظر او روحانیت خمس را خود تعیین کردهاند!
طاهری به طور تلویحی خود را دارای ولایت معنوی بر مردم و رسالت خود را پاک کردن آلودگیهای درونی دیگران میداند و خود را مبدع نظریه میدان شعوری و آلودگی شعوری و حلقههای آن و همچنین نظریه ویروسهای غیرارگانیک و سایمنتولوژی و... معرفی میکند و دهها مورد دیگر که همه این عقاید باطل و این ادعاها فرقه بودن حلقه و بدعتگذاریهای رهبر آن و قانونگریزی او را ثابت میکند که در نتیجه صدور احکام فقهی و قضایی را درباره وی در پی داشته است.
خبرگزاری رسا به عنوان یک رسانه حوزوی، پس از اینکه انحرافات فکری و رفتاری عرفان حلقه را رصد کرد، در راستای رسالت تبلیغی و رسانهای خود در جهت بهسازی معنوی جامعه، پاسخ به سوالات و ابهامات احتمالی افرادی که در معرض شبهات و القائات این فرقه ضالّ مضلّ قرار گرفتهاند و حمایت از فتوای حضرات آیات مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی و علوی گرگانی مبنی بر مقابله با این شبه عرفان التقاطی، از دو روش مطالعات میدانی و کتابخانهای کمک گرفته و نسبت به تهیه کتاب «حلقه اسارت» همت گمارد.
این کتاب بدون شک حاصل تلاش محققین و پژوهشگرانی است که با احساس نیاز جامعه، فداکارانه در عرصه مبارزه فکری و عملی با این کج راهه عرفان برآمدهاند.
/909/704/ر
تهیه شده از سوی مدیریت آموزش و پژوهش خبرگزاری رسا
............................
1 - مطالب این بخش از کتاب «فرقهها در میان ما»، نوشته تالر سینگر برگرفته شده است.
2- New Religious movements
3- محمدعلی طاهری، انسان از منظری دیگر، ص 81