عربستان و قطر نیز اردوغان را تنها گذاشتند

به گزارش خبرگزاری رسا، عبدالباری عطوان، سردبیر پایگاه اینترنتی «رای الیوم» در سرمقاله این روزنامه نوشت: ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه درخواست‌های همتای ترکیه‌ای خود رجب طیب اردوغان برای برگزاری دیداری دوجانبه با هدف حل بحران سرنگونی هواپیمای روسی را رد کرده است. آخرین درخواست اردوغان برای برگزاری چنین دیداری در حاشیه نشست «بررسی آب و هوا» در پاریس است که به‌رغم اصرار اردوغان، پوتین این دیدار را رد کرد.

اردوغان همانطور که خبرگزاری رسمی «آناتولی» از وی نقل کرده، گفته است: در همان روز نخست این بحران، درخواست دیدار با پوتین را کردیم و ما همچنان منتظر پاسخ هستیم.

پوتین تاکنون به این درخواست‌ها پاسخ نداد و چه‌بسا هرگز به آنها پاسخ نخواهد داد مگر بعد از عذرخواهی علنی ترکیه.  در حالی‌که اردوغان در گفت‌وگو با تلویزیون «سی‌ان‌ان» عذرخواهی کردن را رد کرده؛ چرا که وی معتقد است که از ترکیه که حریم هوایی آن نقض شده است، باید عذرخواهی شود و ترکیه تنها به وظایف خود در حفاظت از حریم هوایی خود اقدام کرده است.

ما اکنون با نبرد مصاف دو رییس‌جمهوری مواجه شده‌ایم که شباهت‌های زیادی با هم دارند؛ آنها به دلیل شباهت‌هایشان در ویژگی‌های شخصیتی، طرز تفکر، خود بزرگ‌بینی، لجاجت، غرور و محبوبیتی که در کشورهایشان دارند، مانند دوقلو به نظر می‌رسند.

با توجه به تشابه روسای جمهور ترکیه و روسیه در لجبازی و اعتماد به نفس، احتمال درگیری تقریبا قطعی به‌نظر می‌رسد مگر آنکه یک طرف ضمن کوتاه آمدن، از خود انعطاف نشان دهند و طرف سومی نیز برای میانجی‌گری مداخله کند. ولی مشکل اینجاست که انعطاف‌پذیری یعنی کوتاه آمدن به نفع دیگری، متزلزل شدن چهره، جریحه‌دار شدن غرور و آبروریزی است. معتقدیم که در حال حاضر یا در آینده‌ای نزدیک، هیچ‌کدام از آنها برای این انعطاف‌پذیری آماده نیستند و هیچ میانجی‌گری هم نمی‌بینیم.

عدم عذرخواهی ترکیه و تحویل جسد خلبان روسی به مسکو و نیز تایید کشته شدن وی به ضرب گلوله پس از اسارتش این خدمت را به پوتین و رسانه‌های روسی کرد تا افکار عمومی را علیه ترکیه تحریک و آنها را برای حمایت از مواضع سختگیرانه‌اش بسیج کند، امری که هرگز به حل و فصل این بحران و دستیابی به حداقل انعطاف‌پذیری و پرهیز از هرگونه درگیری کمکی نمی‌کند.

اکثریت قریب به اتفاق روس‌ها از پوتین حمایت می‌کنند ولی نشانه‌های اختلاف میان اردوغان و نهاد نظامی ترکیه بروز کرده است که این امر موضع او را تضعیف می‌کند. این اختلاف به صورت مشاجره لفظی در رسانه‌های ترکیه بازتاب داشته است. رسانه‌های ترکیه به نقل از یک منبع نظامی بلندپایه که با اظهارات رییس‌جمهوری ترکیه که می‌گوید اگر می‌دانستیم این هواپیما، روسی است به گونه‌ای دیگر اقدام می‌کردیم، مخالفت و تأکید کرده است که نیروی هوایی ترکیه هویت همه هواپیماها در منطقه را می‌شناسد. وی همچنین با انتقاد از رهبران سیاسی کشورش، از آنها خواست «فضیلت سکوت» را یاد بگیرند.

اختلافات زیادی میان ارتش و اردوغان وجود دارد که دلیل آن شاید اصرار اردوغان بر دیدار با همتای روسی خود برای حل این بحران باشد؛ چرا که اردوغان به خوبی می‌داند که این نهاد نظامی طی 4 بار کودتا، دولت‌های مدنی و منتخب به شیوه دموکراتیک، عادلانه و شفاف را ساقط کرده است. آخرین دولتی که ارتش ترکیه آن را سرنگون کرد دولت حزب «الرفاه» به رهبری اسلامگرا «نجم‌الدین اربکان» در سال 1980 بود که این کودتا را ژنرال «کنعان اورن» رهبری کرد./982/ب101/ک