مهار نکردن نفس انسان را به فتنه مبتلا می­کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت­الله محمدتقی مصباح یزدی، رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) امشب در جلسه درس اخلاق هفتگی خود که دفتر رهبر معظم انقلاب در قم برگزار شد، خاطرنشان کرد: یکی از مسائل مهمی که باید به آن توجه کرد و درباره آن اندیشید این است که در مسیر زندگی راه صحیحی را انتخاب کرده، پیموده و به مقصد برسانیم و مواظب باشیم در چاله­های فتنه­ها و انحرافات قرار نگیریم.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به خطبه پنجاهم نهج­البلاغه افزود: باید برای رفتار امروزی­مان از این خطبه استفاده کنیم و کارهایی که از یک فاعلی سر می­زند ابتدائا به دو بخش تبدیل می­شود؛ کاری که فرد در انجام آن اختیاری ندارد و شخصی انگشت دست فردی را بگیرد و پای کاغذی بزند و نتواند مقاومت کند و در چنین مواقعی آن فرد مسئولیتی نخواهد داشت.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با بیان این­که عناد کفار قطعا موجب عذاب خلود خواهد شد اظهار داشت: گاهی فاعلی کاری را اراده می­کند و آگاه است به اینکه این کار به کجا می­انجامد و اساسا آن کار را برای رسیدن به نتیجه مدنظر انجام می­دهد؛ در این صورت تمام مسئولیت کار به دوش او است؛ کار خوب ثواب و برکاتی را خواهد داشت و در سعادت آن فرد مؤثر است و اگر برای هدف بدی صورت می­گیرد، آثار بد آن دامن گیر او خواهد شد.

وی با اشاره به آیاتی از قرآن تصریح کرد: در بین انسان ها کسانی هستند که حکم شیطان را دارند، انسان نیز ممکن است که کارش به جایی برسد که در مقابل خدا بایستد و ابراز وجود کند؛ هر موجودی خیر خود را می خواهد و می داند که نتیجه آن چه عذابی است، اما باز هم اختیاراً لجبازی می­کند و عناد می­ورزد؛ اینها حساب شان روشن است و هیچ گاه نمی گویند که شیطان دچار فتنه شد، بلکه می­گویند شیطان فریب خورد، در صورتی که شیطان خود فریب دهنده است و فریب نخورد؛ حساب شیاطین انس و جن که آگاهانه راه غلطی را انتخاب می­کنند و حتی به این قانع نیستند که خود به جهنم ببرند، سعی می کنند دیگران را هم با خود همراه کنند.

آیت­الله مصباح یزدی افزود: بحث درباره آن کسانی است که گاهی کار خوب و گاهی کار بد انجام داده و گاهی غفلت می­کنند و مصداق روشن آن این است که کسی سالیان درازی راه خوبی را انتخاب کند، اما یکدفعه بر حسب ظاهر امر بر می گردد؛ درباره شیطان هم این مسأله وجود دارد که از ابتدا تکبر در وجودش بود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به موضوع خطبه پنجاهم درباره علت پیدا شدن فتنه در میان مردم اشاره کرد و گفت: آغاز فتنه ها از هوای نفس شروع می­شود؛ افراد دلخواه­هایی دارند و این ها غلبه و هیجان پیدا می کند و عواملی اینها را تقویت کرده و به جایی می­رسد که در مقابل اینها تسلیم می­شوند؛ اینطور نیست ندانند فلان کار غلط است و عواقب بدی دارد، بلکه در ابتدا خود را به تغافل زده و مسامحه می­کنند و می گویند که به موقع توبه خواهیم کرد.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با بیان این­که زیان کارترین افراد انسان­هایی­اند که دل به دنیا بسته و دنبال هوای نفس هستند، خاطرنشان کرد: گمان شان این است که کار خوبی می کنند و به دیگران نسبت هایی را می دهند؛ اینها نه تنها خاسر بوده، بلکه زیانکارترین انسان­ها هستند؛ چرا که در لایه­ای از نفس خود خیال می کنند که آدم خیلی خوبی هستند.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به اینکه نفس موجود عجیبی است، اظهار داشت: برخی متوجه کار خود می شوند و خیال می­کنند که به اسلام خدمت می کنند؛ چنین افرادی اگر بخواهند می فهمند چکاره هستند، اما خود را به نفهمی می­زنند؛ اینها زندگی آخرت را به دنیا فروخته­ و در حقیقت مبتلا به فتنه هستند.

وی درباره نحوه مبتلا شدن برخی افراد به فتنه گفت: همه مکلفینی که دو راه بهشت و جهنم را در پیش دارند، تمایلاتی غیر خداپسند هم دارند؛ شاید در بعضی از بیانات و روایات باشد که شهوت در انبیا بیش از دیگران است، البته مقاومت شان نیز بیشتر از سایر مردم بوده و نفس خود را مهار کرده اند.

آیت­الله مصباح یزدی افزود: اینطور نیست که اولیای خدا تمایل به شهوات نداشته باشند، اما روی نفس شان پای می­گذارند؛ حُسن چنین کاری این است که انسان تحت تأثیر هواهای نفسانی و گناه قرار دارد و به خاطر خدا پای روی تمایلات خود می­گذارند؛ سِرِّ اینکه اگر انسان ترقی کند، فرشتگان خادم او می­شوند به علت عدم تمایل فرشته به گناه بوده و لذت او در عبادت است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه میل به کاری که می­تواند به گناهی منتهی شود در همه انسان­ها وجود دارد، تصریح کرد: برخی مهار نفس را رها می­کنند و به دنبال آن راه می­افتند، در صورتی که می­توانستند جلوی نفس خود را بگیرند؛ چنین افرادی کارشان به جایی منتهی می شود که خداوند متعال می فرماید بر دل آنها قفل بزنید، چشم شان را از دین حق کور کرده و گوش شان را از شنیدن حق کر می­کنیم.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه گناه به تدریج سبب از دست رفتن ایمان در انسان می­شود، انسانی که در سراشیبی گناه قرار می گیرد، دیگر نمی تواند جلوی خود را بگیرد و کم کم ایمانش را از دست می­دهد؛ این در صورتی است که می­توانست خود را کنترل کند؛ قرار گرفتن در گناه و از دست دادن ایمان ابتدا از تمایل به گناه، مسخره کردن مؤمن و تلاش برای رسیدن به مقام شروع می شود و اگر خود را کنترل نکند، دیگر حریف نفسش نخواهد شد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به دو راه کشاندن افراد برای طغیان کردن شهوات اشاره و تصریح کرد: گاهی انسانی از روی غفلت کاری را انجام می­دهد و گاهی اوقات دوستان خود را هم گمراه می­کند و برای گمراه کردن فردی که هنوز مغلوب هوای نفس نشده و شهوات بر او طغیان نکرده که می­تواند جلوی خود را بگیرد، دو کار انجام می­دهند: یکی اینکه سعی می­کنند اسباب گناه را برای فرد فراهم کرده و زمینه­های گناه را در او تقویت می­کنند و دیگری آنکه از طریق تأثیر گذاشتن بر فکر فرد وارد شده و گناه را در ذهن طرف مقابل کوچک جلوه می­دهند.

وی در پایان یادآور شد: یکی از قدم­های شیطان، ایجاد شبهه در عصمت انبیا و اولیا است؛ به عنوان مثال می­گویند که از کجا معلوم است انبیا گناه نمی­کردند و حتی قرآن را در برابر استدلال­های افراد منکر می­شوند؛ وقتی اصل عصمت خدشه دار شد، تمام قرآن انکار می­شود و دیگر برای انسان از دین چیزی نخواهد ماند./822/پ201/ج