راه های تهذیب نفس از نگاه آیت الله مکارم شیرازی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید امشب در برنامه سخنرانی ماه مبارک رمضان که از شبکه دوم سیما پخش شد، گفت: امام سجاد(ع) در بخش نوزدهم دعای مکارم الاخلاق عرضه می دارد خداوندا من مجموعه صفات نیک و بد هستم، صفات بدم را بگیر و صفات خوبم را بر من ببخش و اصلاح کن زیرا نفس من سرکش بوده و ممکن است مرا هلاک کند اگر در حفظ و حراست تو نباشم.
وی با تأکید بر این که حضرت برنامه تهذیب نفس را به صورت فشرده ارائه کرده است، افزود: برای تهذیب و نفس راه پر پیچ و خمی در پیش است، نخستین قدم شناخت موضوع و سپس تهذیب و اصلاح صفات مذموم است، چهار طریق برای شناخت و تهذیب نفس وجود دارد، راه نخست این است که وجدان خود را قاضی کنیم
حضرت آیت الله مکارم شیرازی با بیان این که اگر خود پسند و خودبین نباشیم می توانیم وجدان خود را راضی به قضاوت کنیم، اظهار داشت: این کار طریق اول است که انسان می تواند ویژگی های خود را بررسی کند تا پس از آن به تهذیب نفس خود بپردازد، راه دوم این است که باید به سراغ دوستانی برویم که متملق و چاپلوس نیستند تا ویژگی های مذموم را بیان کنند.
وی ادامه داد: روایت داریم که معصوم می فرماید بهترین دوستان من کسی است که عیب من را بگوید، این سبب می شود تا عیوب را برطرف کرده و انسان متعالی باشد، دوستی که اخلاق بد انسان را خوب می داند درست نیست، دوستی باید باشد که عیب انسان را بدون مذمت بگوید تا در اصلاح آن بکوشیم.
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که یکی از راه ها رفتن به سراغ دشمنان است، ابراز داشت: فواید دشمن این است که عیب انسان را بیان می کند منتهی چون دشمن است بزرگنمایی می کند که باید از بیان عیب استفاده کرد، نباید خیال کنیم که دشمن همواره ضرر می زند.
وی عنوان کرد: دشمن خیلی اوقات به انسان خدمت می کند چون عیب ها و نقاط ضعف را می گوید و انسان می تواند آن ها را اصلاح کند تا موقعیت او در اجتماع و در پیشگاه خداوند متزلزل نشود، راه چهارم این است که انسان ببیند به دیگران چه ایراداتی وارد می کند تا آن را در خود جست وجو کند.
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: جوانی به پیامبر عرض کرد یا رسول الله عملی را به من یاد بده که اگر آن را انجام دهم وارد بهشت شوم، حضرت در جوابی کوتاه فرمودند آنچه که دوست داری مردم با تو معامله کنند همانگونه معامله کن و آنچه را دوست نمی داری معامله نکن، انسان باید ببیند چه چیزهایی را برای دیگران دوست دارد همان ها را داشته باشد وآنچه را نمی خواهد نداشته باشد.
وی اضافه کرد: اولین مرحله برای تهذیب نفس و اصلاح خویشتن شناخت است، رمضان ماهی به شمار می رود که برای این کار آماده است که همگان به ویژه جوانان عزیز باید به این مسأله اهمیت بدهند و سعی کنند نقاط ضعف خود را شناخته و در اصلاح آن بکوشند./1323/پ202/ج