لزوم توبه بعد لغزش و خطا و جست وجوی منشأ بلایا در اعمال

حجت الاسلام مهدی زمانی، استاد درس خارج و سطح عالی حوزه علمیه خراسان در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا پیرامون شرح دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان با قرائت « اللهمّ لا تؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ ولا تَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ بِعِزّتِكَ یا عزّ المسْلمین» بیان داشت: خدایا مؤاخذه نكن مرا در ایـن روز به لغزشها و درگذر از من در آن از خطاها و بیهودگیها و قرار مده مرا در آن نشانه تیر بلاها و آفات اى عزت دهنده مسلمانان.

لزوم توبه بعد لغزش و خطا

حجت الاسلام والمسلمین زمانی بیان داشت: دراین روزسه دعا از پروردگار متعال مسألت داریم ابتدا می گوئیم خدایا! در این روز مرا به لغزشهایم مؤاخذه مفرما! هر انسانی دارای اشتباهاتی می باشد چرا که او فراموشکار و دارای تمایلات است.اگر انسان متوجّه خطای خود گردید ودر صدد جبران برآمد خداوند منّان براو می بخشاید.

وی افزود: اما اگر بفهمد وبی تفاوت باشد یا اصلآ عمل زشت خود را گناه نمی بیند، دراین حالت است که مشمول عنایت الهی نخواهدشد! درقرآن کریم آمده است «إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَريبٍ فَأُولئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ كانَ اللَّهُ عَليماً حَكيماًوَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ حَتَّى إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَ لاَ الَّذينَ يَمُوتُونَ وَ هُمْ كُفَّارٌ أُولئِكَ أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذاباً أَليما»(النّساء/17-18) هرآینه توبه ازطرف خداوند ازآن کسانی است که کار اشتباهی را از روی نادانی انجام داده سپس بلافاصله باز گردند چنین کسانی را خداوند می بخشد وخداوند داناو آگاه است.

وی ادامه داد: اما توبه دربارهَ کسانی که پیوسته گناه نموده تا آنکه مرگشان فرارسد وآنگاه گوید توبه نمودم ویا آنان که درحال کفربمیرند، نمی باشد بلکه برای آنان عذابی دردناک آماده ساختیم.اگر قلب آدمی بیمار نباشد تا معصیتی انجام دهد متوجّه خواهدشد وتوبه می کند.

درخواست بخش ازغفار

استاد درس خارج حوزه علمیه در فراز دوم دعا بیان داشت: می گوئیم پروردگارا! در این روز خطاهایم را بیامرز! آمرزش الهی امیدوارکننده ترین مسأله برای بندگان گنهکار است! خداوندمتعال هرگز در رحمت را بروی بندگان خود نمی بندد.هر چقدر گناه بزرگ باشد باز عفو اوبزرگتر است!

وی افزود: غفّاریّت یکی از اوصاف اوست و به دنبال بهانه ای است تا عبد گنهکار خود را بیامرزد. در روایت است که «قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ‏ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَشَدُّ فَرَحاً بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ رَجُلٍ أَضَلَّ رَاحِلَتَهُ وَ زَادَهُ فِي لَيْلَةٍ ظَلْمَاءَ فَوَجَدَهَا فَاللَّهُ أَشَدُّ فَرَحاً بِتَوْبَةِ عَبْدِهِ مِنْ ذَلِكَ الرَّجُلِ بِرَاحِلَتِهِ حِينَ وَجَدَهَا»(اصول کافی/ج2-ص435) راوی می گوید از امام باقر(ع) شنیدم که می فرمودند خداوند متعال هنگام توبهَ بنده اش ازخوشحالی  کسی که درشب تاریک مرکب وتوشهَ گمشده اش را پیدا  می کند بیشتر خوشحال می شود! آری ماه مبارک رمضان ماه آمرزش است! که امیدواریم غفاریت خدا شامل  حال ما شود.

جست وجوی منشأ بلا در اعمال

استاد سطح عالی حوزه علمیه خراسان بیان داشت: در فراز سوم می گوئیم بارالها! در این روز مرا هدف تیر بلا قرارمده! گاهی انسان بخاطر گناهانی که انجام داده است دچار گرفتاری های پی درپی می شود واین بدان جهت است که اوّلا کیفر دنیایی اعمال خود را ببیند و ثانیا متنبّه و بیدارشود و درپی جبران گذشته برآید؛

وی افزود: درقرآن مجید می فرماید «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثير»(الشوری/30) آنچه از بلایا به شما رسد به واسطهَ اعمال شماست در حالیکه ازبسیاری ازآنها چشم پوشی نموده است! باری جهان بیدار است ودراین عالم که همه علم وشعور وآگاهی است هیچ عملی بدون عکس العمل نمی ماند!

وی ادامه داد: بنابراین هنگام ورود هر بلایی اوّل درکارهای خویشتن جستجو کنیم ومنشأ آن را آنجا پیدا کنیم. البتّه بلایایی که دربارهَ خوبان ومعصومین به وقوع می پیوندد حکم دیگری دارد آن بلایا از نوع بالا رفتن درجات عبودیّت است نه از نوع کفّارهَ گناه.

وی گفت: در پایان خدا را اینگونه می خوانیم تا اجابت شویم ای قادر بی همتا! در این ماه مغفرت گنهکاران را به عفو خود بنواز!آمین./933/302/ب2