عزم جدی برای تحول در متون آموزشی حوزه وجود ندارد

حجت‌الاسلام محمد ترسلی، مسؤول شورای علمی و برنامه ریزی حوزه های سفیران هدایت در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به اهمیت کتب درسی حوزه، اظهار داشت: کتب غیردرسی کمتر مورد دقت و مطالعه قرار می‌گیرد اما کتب درسی صفحه به صفحه مورد مطالعه و دقت است و رشد هر علمی از ناحیه کتب آموزشی درسی است.

وی با بیان این که سرمایه‌گذاری بر روی کتب آموزشی در تمام کشورها مورد توجه است و برای تألیف و تدوین این کتب رقابت وجود دارد، گفت: متأسفانه در حوزه علمیه سرمایه‌گذاری بر روی کتب درسی صورت نگرفته است.

هدف از متون آموزشی انتقال مفاهیم است نه رمز گشایی از متن

حجت‌الاسلام ترسلی با بیان این که هدف از خواندن کتب آموزشی انتقال مفاهیم به طلاب است تا طلاب بتوانند مطالب را تحلیل کنند، خاطرنشان کرد: اکنون بیشترین وقت طلاب مشغول متن می‌شود ولی اشراف بر مطالب و جامع‌نگری و تحلیل مورد غفلت است و اصلاً فرصت به آن نمی‌رسد.

وی تحول در متون آموزشی حوزه را ضروری دانست و ابراز داشت: برخی از نظریاتی که علمای سلف داده‌اند امروزه علمای متأخر آنها را به ادله مختلف صحیح نمی‌دانند و نظریه‌های جدید مطرح شده است و اگر کتب آموزشی در حال تحول باشد هر یک یا دو دهه باید نظریات جدید که از اتقان بهتری برخوردار است جایگزین نظریات سابق شود.

کتب آموزشی باید با روش های جدید تدوین شوند

معاون حوزه‌های علمیه سفیران هدایت دومین ایراد به متون آموزشی حوزه را در روش انتقال مفاهیم دانست و افزود: مقام معظم رهبری فرمودند «مسأله کتاب‌های درسی را باید جدی گرفت، باید کتب درسی تغییر کند و بنای تغییر هم باید در صرفه‌جویی از وقت طلبه باشد، امروز دنیا تمرین می‌کند که مشکل‌ترین مسائل را به آسان‌ترین زبان بیان کنند؛ رمز می‌گذارند تا با گفتن یک کلمه مخاطب ده کلمه را بفهمد ولی این که ما مطالب را به مشکل‌ترین زبان بیان کنیم غلط است و هیچ استدلالی پشت این کار وجود ندارد.»

وی ابراز داشت: امروزه روش‌های انتقال مفاهیم عوض شده است و برخی روش‌ها مانند طرح سؤال در متون آموزشی و آوردن مثال‌های واقعی از قرآن و روایت  که مبتلابه طلاب باشد و بتوان آن را با مسائل روز تطبیق داد می‌تواند در فهم مطالب و تعمیق آن کمک کند که این موارد در کتب قدیمی نیست و نیاز به بازنگری دارد.

حجت‌الاسلام ترسلی خاطرنشان کرد: نکته دیگر این است که علوم با هم متفاوت است و بعضی نظری است و برخی عملی است و مهارت می‌خواهد؛ مثلاً باید کتب آموزشی صرف و نحو بخشی را مخصوص کارورزی داشته باشد تا طلبه مهارت پیدا کند و اگر کسانی که دست‌اندرکار هستند اندکی تأمل کنند بر لزوم تحول در متون آموزشی حوزه اعتراف خواهند کرد.

وی با بیان این که عزم جدی برای تحول در متون آموزشی حوزه وجود ندارد، تصریح کرد: برخی افراد اسم تحول می‌برند ولی اعتقاد ندارند و مشکل دیگر این است که مدیران به ظرفیت اساتید و علمای حوزه باور ندارند و خود را کم می‌بینند؛ اگر اساتیدی که کتاب‌های علمای قدیم و جدید را دیده‌اند و بارها آن را تدریس کرده‌اند جمع شوند قطعاً خواهند توانست کتب بهتری را تولید کنند و فقط به یک عزم جدی و سازمان‌دهی و یک هزینه محدود نیاز دارد.

سفیران هدایت تجربه موفقی در تدوین کتب آموزشی حوزه دارد

معاون حوزه‌های علمیه سفیران هدایت با اشاره به این که ایده تحول را مقام معظم رهبری در سال 74 مطرح کرده‌اند، افزود: هنوز این دغدغه رهبری روی کاغذ مانده است و در حوزه علمیه هیچ اقدامی انجام نشده اما ما در سفیران هدایت کارگروهی را تشکیل داده‌ایم و بررسی کرده‌اند و کتب آموزشی را تغییر داده‌اند.

وی با بیان این که مدیریت جدید حوزه علمیه باید به منظور تحول در حوزه برای هر علم یک کارگروه را تشکیل دهد، اظهار داشت: اول باید ضوابط کلی‌ای را برای طراحی و تدوین کتب آموزشی تعیین کنند و سپس اساتید خبره هر علم محتوای مناسب را با زبان ساده و روان تدوین کنند و نظریات علمای سلف را هم در قالب یک پاراگراف بیاورند و به آن اشاره کنند./843/ت301/س