هزاران مخاطب پای منبر 60 ثانیه ای/ وقتی شبکه های اجتماعی منبر مجازی می شوند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، چند سالی است که با ظهور شبکه های اجتماعی به ویژه شبکه های تلفن همراه، تب فضای مجازی مجدد بالا گرفته اما به موازات گسترش روزافزون این شبکه ها، آسیب های آن ها نیز در موضوعات و عرصه های گوناگون رو به افزایش است. در این میان گذشته از رسالتی که مسؤولان بر عهده دارند، انتظار می رود حوزه های علمیه نیز به عنوان نهاد متولی دین در جامعه، با اتخاذ تدابیر ویژه، حضوری پررنگ و مؤثر در فضای مجازی داشته باشند. رهبر معظم انقلاب شانزدهم شهریورماه امسال، همزمان با شروع سال تحصیلی جدید حوزه های علمیه، در آغاز درس خارج فقه خود بار دیگر بر اهمیت شناخت فضای مجازی تأکید و ضرورت فعالیت هدفمند و اثرگذار در این عرصه را گوشزد کرده و فرمودند: « فضاى مجازى یک صحراى بى‌پایانى است که از همه طرفش میشود حرکت کرد؛...خیلى از ماها مجهّز نیستیم، خیلى از ماها نمیدانیم، نه از جنبه‌هاى نرم‌افزارى، نه از جنبه‌هاى سخت‌افزارى. بعضى‌ها با این روشهاى جدید اصلاً آشنایى ندارند، با رایانه و مانند آن اصلاً آشنا نیستند، معنایش را نمیدانند، اهمّیّت این کار را درک نمیکنند. مى‌بینیم ما؛ در بین مسئولین هم هستند کسانى که اهمّیّت این کار بزرگ را بدرستى و آنچنان‌که باید و شاید درک نمیکنند لذا اقدام لازم را انجام نمیدهند. ما شوراى عالى فضاى مجازى درست کردیم براى همین قضیّه؛ براى اینکه مسئولان بیایند دُور هم بنشینند، فکر کنند، متمرکز کنند اراده‌ها و تصمیم‌ها و اقدامهاى خودشان را براى مواجهه‌ى با این حادثه‌ى بزرگ. این(فضای مجازی) یک عرصه‌اى است که داراى منافع بى‌شمار و داراى مضرّات بى‌شمار است؛ عرصه‌ى فضاى مجازى این‌جورى است؛ میتوان از آن حدّاکثر منافع را [کسب کرد]؛ همان کارى که آن دشمن میکند، شما [هم] میتوانید بکنید در جهت عکس؛ یعنى‌] مفاهیم اسلامى و معارف اسلامى را پخش کنید بدون هیچ مانع و رادعى؛ که بعضى‌ها از این مردمان مؤمن، جوانهاى مؤمن از معمّم و غیر معمّم، روحانى و غیر روحانى -بعضى غیر روحانیّون در این زمینه فعّال‌تر هم هستند- کارهاى بسیار خوبى را انجام میدهند؛...».

فضای مجازی، جبهه جنگ حق و باطل است/تجهیزات نداشته باشیم می بازیم

در این زمینه پای صحبت یکی از فعالان حوزوی فضای مجازی که الگویی موفق از کار فرهنگی تبلیغی در فضای مجازی را ارائه داده است، می نشینیم؛ حجت الاسلام مصطفی محمدی، مدیر جوان کانال «منبرهای 60 ثانیه ای» در تلگرام که 32 ساله، ساکن کاشمر و دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق است، معتقد است: جنگ ها همیشه نظامی نیست و فضای مجازی هم جبهه جنگ است چرا که میدان مبارزه حق علیه باطل همیشه وجود دارد و تنها شکل آن تغییر می کند. البته برای حضور در این جبهه حتما باید از تجهیزات لازم که ایمان، علم، ذوق و سلیقه و هنر است، برخوردار بود وگرنه اسیر، مجروح یا شهید می شویم. برخی تصور می کنند بدون اینها می شود در جنگ نرم حضور یافت در حالی که اینگونه نیست و گاها خودشان هم دچار آسیب می شوند.

فضای مجازی؛ بستری مناسب برای استمرار تبلیغ در نقاط دوردست

حجت الاسلام محمدی با اشاره به این سخن رهبر معظم انقلاب که می فرمایند «فضای مجازی به اندازه انقلاب اهمیت دارد» ادامه می دهد: فضای مجازی، عرصه جهاد است و نباید از آن غافل شویم؛ در شرایطی که حتی دورافتاده ترین نقاط به فضای مجازی دسترسی دارند، اگر افراد متعهد و ارزشی اعم از حوزوی و غیرحوزوی، عرصه را خالی کنند ضربه بزرگی خواهیم خورد. طلاب وروحانیان چنان که در دنیای واقعی جهت تبلیغ به اقصی نقاط کشور اعزام می شوند، می توانند با شناسایی گروه های روستایی، کار تبلیغی شان را استمرار دهند.

حضور مؤثر در فضای مجازی اتلاف وقت نیست

این فعال فضای مجازی تأکید می کند: ضرورت حضور در فضای مجازی کاملا روشن است و اگر این فرصت ضایع شود، در پیشگاه خداوند مورد سؤال قرار می گیریم. در شرایطی که گروه های معاند بسیار قوی کار می کنند، متأسفانه نه مردم و نه مسؤولان هنوز آنگونه که باید به اهمیت این فضا پی نبرده اند و حتی برخی حضور در فضای مجازی را برابر با بیکاری و وقت گذرانی می دانند. باید از این افراد پرسید آیا کسانی هم که به جنگ نظامی می روند، از روی بیکاری است و کار و خانواده و درس و ... ندارند؟ فضای مجازی هم میدان جنگ است و همه موظف هستیم با آگاهی لازم مقابل دشمن بایستیم. اکنون فعالیت هایی از سوی طلاب و روحانیان انجام می شود اما چشمگیر و برنامه ریزی شده نیست؛ بایستی در نهادهایی همچون سازمان تبلیغات، حوزه علمیه، فرمانداری و استانداری  کارگروه مخصوص فضای مجازی تشکیل شود.

حتی یک گروه مذهبی در تلفن همراهش نداشت

وی در ادامه، خالی دیدن جای منبر در فضای مجازی و هجمه سنگین دشمن را انگیزه حضورش از فضای مجازی و به ویژه شبکه های اجتماعی عنوان می کند و می گوید: از اوایل دهه هشتاد که دانشجوی دانشگاه علوم اسلامی رضوی بودم، با شرکت در کلاس های آموزش کامپیوتر و وبلاگ نویسی مدرسه علمیه نواب، فعالیت در فضای مجازی را از طریق وبلاگ آغاز و بعد آن را به سایت تبدیل کردم. به مرور که شبکه های اجتماعی تلفن همراه ایجاد شد، با وجود آگاهی از وجود آن ها چندان به اهمیت و ظرفیت تبلیغی شان پی نبرده بودم تا اینکه روزی یکی از دانشجوهایم در کاشمر، صفحات شبکه های اجتماعی اش را نشان داد و پرسید این ها را دیده اید؟ گفتم نه. نگاه کردم دیدم حتی یک گروه مذهبی هم در شبکه هایش وجود ندارد و از طرفی تعداد بازدیدکنندگان مطالب در این شبکه ها خیلی بیشتر از وب است، بنابراین عزمم را جزم و گروهی به نام «راسخون» با موضوعات دینی و مذهبی در واتس آپ ایجاد کردم. پس از آن هم گروه «طلبه کامل» با موضوعات اخلاقی و عضویت 150 طلبه و گروه «منبر» با عضویت بیش  از هزار روحانی از سراسر کشور که مطالب منبرهایشان در خارج از فضای مجازی را ارائه می دادند، تشکیل دادم.

جذب بیش از 12 هزار عضو در کانال

حجت الاسلام محمدی اضافه می کند: بعد از مدتی که شبکه اجتماعی تلگرام رایج شد، با توجه به اینکه فضای تبلیغی گسترده تری داشت، گروه راسخون را به آن منتقل و سپس به کانال تبدیل کردم و طی یک سال که از راه اندازی آن می گذرد، 12 هزار و 200 عضو جذب کرده است؛ از آنجا که مردم از مطالب کوتاه و مفید استقبال می کنند، تلاش کردم منبرهای حضوری و مجازی طولانی را کوتاه و پیام اصلی آن را در اختیار مردم بگذارم. روزانه پنج پست شامل تلاوت قرآن، سخن بزرگان و منبرهای احکام، صوتی، تصویری، داستان و یا سیره شهدا قرار می دهم که با توجه به وجود دو همکار، در مجموع یک تا دو ساعت در روز وقتم را می گیرد.

ارائه مشاوره و پرسش و پاسخ

وی که در کنار تحصیل در دانشگاه، سطح خارج حوزه علمیه را ادامه می دهد، در حوزه علمیه کاشمر مشغول تدریس است و چند مسؤولیت اجتماعی دیگر نیز دارد، اضافه می کند: روزانه با 10 کانال پرعضو که محتوای مورد تأیید و مرتبط دارند، تبادل لینک داریم. همچنین باتوجه به اینکه تبلیغات سوء در زمینه های مختلف بوده و اعضای کانال عمدتا سؤالاتی دارند، مشاوره و پرسش و پاسخ هم اگر در حیطه تخصصم باشد ارائه می دهم و اگر نتوانم به فرد یا گروه مشاوره مربوطه ارجاع می دهم.

این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان می کند: طی دوران فعالیت کانال، افراد مختلفی از داخل و خارج کشور از تأثیری که مطالب کانال در زندگی شان داشته است، پیام داده و ضمن تشکر، خواستار تداوم فعالیت آن شده اند.

حجت الاسلام محمدی در پایان یادآور می شود: اگر شناخت از فضای مجازی و ضرورت حضور در آن وجود داشته باشد، تنها مانع ممکن برای فعالیت در این زمینه، وقت است که آن هم با توجه به احساس تکلیف انسان قابل حل است. البته اداره کانال، کار یک یا دو نفر نیست؛ دولت، حوزه علمیه، سازمان تبلیغات و نهادهای مرتبط باید وارد عرصه شوند و جهت حضور مؤثر در فضای مجازی برنامه ریزی و کارگروه های تخصصی داشته باشند./503/930/ب1