ادبیات صلح در دنیا بسیار کم است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مصطفی رحماندوست، نویسنده داستان کودک بعد از ظهر امروز در نشست با عنوان صلح در ادبیات کودک که در سالن فردوسی خانه اندیشمندان برگزار شد با اشاره به اینکه هر کسی صلح را خواسته تعریف کند از در جنگ سخن گفته است، اظهار داشت: در واقع صلح جایی معنا میشود که جنگ نیست.
وی ادامه داد: در فرهنگ نامهها هم صلح با تعریف جنگ گفته شده است، در اصل صلح با حالت جنگ آن گفته میشود، در اینجا باید گفت که از صلح با عنوان آشتی یاد کردهاند، آشتی که از نظر کودکان خیلی وسیعتر از آن چیزی است که ما فکر میکنیم.
رحماندوست تأکید کرد: صلح حالت و وضعیتی است که بیدغدغه و در آرامش و بدون ستیز باشد، این بیستیزی فرهنگ ما را نیز معرفی میکند، از نظر اسپیزونا صلح فضیلتی است که از جان مایه میگیرد، بنابراین صلح یک مفهوم قابل استنباط مطلق نیست.
نویسنده کودک با بیان اینکه تحقیقات در زمینه صلح کودک دشوار است، خاطرنشان کرد: صلح برای دین، مذهب، آیینها و سنن مختلف، وضعیتهای مختلف فرق میکند، در نهایت صلح و جنگ دو پدیده اجتماعی هستند، صلح ممکن است برای کسی معنایی پیدا نکند، صلح حالت یک گروه انسانی است که حاکم بر سرنوشت خویش هستند.
وی افزود: بحث درباره صلح، نظم و آرامش و هر چیزی که اجتماعی باشد برای بچههایی که همه چیز آنها بازی کردن است فرقی نمیکند، یکی از مشکلات ما این است که ادبیات صلح در دنیا بسیار کم است و هر چه هست ادبیات جنگ میباشد، ادبیات کلاسیک جهان باید پر از بحث توجه به صلح شود.
رحماندوست با اشاره به اینکه صلح در عالم فردی را میتوان تعریف کرد، بیان داشت: نوع رفتار پدر و مادر با کودکان میتواند صلح را نشان دهد، در اصل ایجاد آرامش برای محیط خانه کودک را در معرض صلح قرار میدهد.
وی یادآور شد: مشکل ما در ادبیات کودک این است که همه جنگها مقدس شروع میشود، همه جنگها در اصل با یک ایده مقدس آغاز میشود که بهترین حالت آن دفاع از مظلوم است، ادامه جنگ رفتارهای نامقدس زیادی دیده میشود که در همه آنها در پایان که صلح به وجود میآید هیچکدام از مقدسات و رفتارهای نامقدس فراموش نمیشود.
رحماندوست با بیان اینکه برای کودک نبود جنگ را نمی توان گفت، ابراز داشت: زندگی مسالمت آمیز و با آرمش را برای بچهها میتوان بازگو کرد، همچنین نفی خشونت در داستان برای بچهها گفتنش امکان دارد ولی نگفتن جنگ امکان ندارد، احترام به یکدیگر، آزادی امکان، آزادی اعلام دین و مناسبتهای بدون خشونت موضوعاتی است که در قالب صلح مطرح است اما گفتن آن در قالب صلح سخت است.
نویسنده کودک با اشاره به اینکه خوشبختانه جایی برای داستان کودک باز شده که میتوان صلح فردی را در آن تعریف کرد، اضافه کرد: در این شرایط چنانچه کودکان بزرگ شدند میتوان گفت به سمت صلح طلبی میروند، اما بازگویی طرح دولت واحد جهانی نظریهای است که همه ادیان به آن فکر میکنند که مدینه فاضله آن رسیدن به حکومت خدایی است که امام عصر(عج) آن را برپا میکند و گفتن این همه در حد گفتن اعتقادات دینی امکانپذیر است.
وی افزود: آخرین نظریه صلح که امکان گفتنش در زبان کودک است موازنه قبا است، برای کودکان میتوان این موضوع را بیان کرد اما آن هم نه برای کودک دبستانی بلکه برای نوجوان میتوان مطرح کرد.
در ادامه این نشست موحد، روانشناس کودک با اشاره به اینکه نگرش ما نسبت به کودک ادبیات کودک را شکل میدهد، تأکید کرد: در اصل نگرش ما به کودک ادبیات آن را هم به وجود میآورد، بحران کودکان در جنگها و نابسامانیها باید دیده شود، آنچه که باید به عنوان عامل نابهنجار از آن نام برد جنگ است چون نام کودک سراسر صلح است.
وی ادامه داد: اعتماد به والدین اساس رشد کودک است و جنگ این عامل را از کودک میگیرد، چون کودک میبیند که پدر و مادر آن نمیتوانند کاری در جنگ انجام دهند، دنیای نمادین کودک هر لحظه با مفاهیم جدید در ارتباط است و ذهن کودک براساس آن شکل میگیرد، حال در شرایط بحران کودک چگونه دنیای جنگ را برای خود میسازد.
موحد بیان داشت: در دوران انقلاب کودکان ما متوجه نمیشدند که چه میگذرد چرا که مردمی را میدیدند که دائما کشتن یک انسان به نام شاه را میخواهند، پس از آن پاسدارانی را دیدند که با سلاح تمام روزنامهها، ماشینها را میگشتند، پس از آن کودکان ما در دورانی که آرامش میخواستند ترور و کمونیست دیدند و در آخر هم که آژیر جنگ در ذهن آنها ماند و این هراس در ذهن آنها رشد پیدا کرد.
وی گفت: کودکان چه گناهی دارند که باید فضای آرامش را از آنها گرفت و امروز جنگ و ترور در سوریه و یمن همیشه در ذهن ما مانند یک افکار مبارزه با مرگ میگذرد.
دکتر روانشناس با بیان اینکه در دنیای جنگزده امروز همه به دنبال صلح هستیم، اظهار کرد: همیشه رؤیای صلح را در سر میپرورانیم، چرا که انسانها به دنبال زیاده خواهی و قدرت هستند و برای این میل خود به زندگی کودکان و آرامش آنها ضربه میزنند، بیدفاعترین انسانها کودکان هستند، کودکان جنگ آسیبهای جدی و پایانناپذیر را با خود تا آخر عمر حمل میکنند.
وی در پایان گفت: آنان که روزی کودکان جماهیر شوروی بودند با سربازان افغان عجین شدند و طالبان را به وجود اوردند و سپس همانها به سوی داعش رفتند، زیرا مرگ برای آنها کوچک شده است و کشتن دیگران هم برایشان فرقی نمیکند./816/201/ب2