علامه طباطبایی آزاداندیشی تمام عیار بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد فلسفه دانشگاه تهران و از شاگردان علامه طباطبایی امروز در همایش بزرگداشت این عالم فرزانه در تبریز، اظهار داشت: در طول تاریخ بزرگانی از خطه تبریز برخاسته‌اند که هر یک در نوع خود بی نظیر هستند.

وی با بیان این‌که علامه طباطبایی در عین احساس پاک الهی مظهر عقلانیت بود، گفت: دوگانگی میان عقل و احساس همواره بوده است، هیچ کس در مورد انسان آخرین حرف را نمی زد جز خداوند متعال، اما تفسیر حرف خداوند نیز تا ابد ادامه خواهد داشت.

این استاد فلسفه دانشگاه تهران با بیان این‌که علامه طباطبایی یک فقیه مبرز، اصولی درجه یک، ادیب، متکلم، فیلسوف، مفسر و ریاضی‌دان برجسته بود، گفت: ایشان آزاداندیشی فرهیخته بود، البته هنوز ارزش آزاداندیشی چندان شناخته شده نیست، آزاداندیشی این مرد در هیچ یک از داشمندان عصر خود مشاهده نشده است.

دینانی افزود: علامه طباطبایی به غرب نرفت مگر برای معالجه، زبان خارجی نمی دانست و حرفی نبود که مسأله‌ای را کنیم و ایشان قبلا بدان اندیشیده بود. آزادی اندیشه و اخلاق ایشان زبانزد عام و خاص بود، به هنگام عصبانت گاه چهره‌اش سرخ می شد، اما سخنی اهانت آمیز به زبان نمی آورد.

وی ادامه داد: علامه اندیشه هایی داشت که جز برای شاگردان خاص خود نمی‌گفت و به این چند نفر اعتماد ویژه داشت، هر آنچه داشت در آن جلسات شبانه آخر هفته، می فرمود و ملاحضه‌ای نمی کرد، لحظات آن جلسات بر عالم و آدم می ارزید، ای کاش آن لحظات ارزشمند بار دیگر تکرار می شد.

دینانی خاطرنشان کرد: علامه غرب را ندیده بود و تنها در سه شهر سنتی تبریز، قم و نجف گذران عمر کرده بود، اما نسبت به فلسفه غرب احاطه کامل داشت، یک تأسف باقی است که نمی توان از آن گذشت؛ آن دوران از علامه طباطبایی خواستند که شرحی بر احادیث بحارالانوار مجلسی که در حدود 100 جلد چاپ شده است، بنویسند، اما مسائلی پیش آمد که مانع ادامه این روند شد.

وی تصریح کرد: ای کاش فردی بیاید و حواشی مرحوم علامه بر شش جلد بحارالانوار را استخراج کند و به چاپ برساند، تا شش جلد این امر پیش رفته بود، اما به ناآگاه از نجف سر و صدا برخواست که علامه طباطبایی آمده و علامه مجلسی را رد کرده است، حال این‌که ردی در کار نبود، بلکه ایشان تنها به بیان نکته نظرات خود را پرداخته بود. اگر اجازه داده بودند که این حاشیه ها نوشته می‌شد، آثاری بدیع در جهان اسلام را شاهد بودیم.

دینانی با بیان این‌که علامه با این که در سنت بزرگ شده بود، هر لحظه تفکری جدید و بدیع داشت، گفت: بعد از ملاصدرا؛ در میان فلاسفه تیزهوش‌تر از زنوزی نمی‌شناسم و دومی علامه طباطبایی است که کمتر از زنوزی نبوده است، آثار علامه طباطبایی با نگرشی خاص و متفاوت نگاشته شده است.

گفتنی است، همایش بزرگداشت علامه طباطبایی برای نخستین بار است که با محوریت اخلاق حرفه ای از دیدگاه علامه طباطبایی در زادگاه آن عالم فرزانه و فیلسوف مشرق زمین برگزار می شود./935/202/ب2