کتاب «جابجایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی» نقد و بررسی شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا درمشهد، آیین رونمایی از کتاب «جابجایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی» نوشته دکتر مهدی نجف زاده با حضور وحید سینایی، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی، هادی وکیلی، دانشیار تاریخ دانشگاه فردوسی، روح الله اسلامی،استادیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی،حسین اکبری، استادیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی عصر امروز 24 آبان در دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
حسین اکبری، عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در باره این کتاب گفت: روشی که برای نگارش این کتاب به کار برده شده است روش داستانی، تاریخی است که همین عامل در درک مناسب کتاب کمک می‌کند.
وی درباره جنبه های مثبت این کتاب اظهار کرد: به کاربردن نظریه‌های رقیب در کتاب نکته ای مثبت است و از طرفی یکی دیگر از جنبه‌های مثبت کتاب این است که نقش جامعه را در تحولات اجتماعی برجسته کرده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه سخنان خود به نقد از کتاب پرداخت و گفت: در کنار نقاط قوت این کتاب دارای نقاط ضعفی همچون قوی نبودن تمهیدات نظریه اولیه است به طوری که زود گذر کردن از این تمهیدات در برخی قسمت‌ها منجر به ایجاد مشکلاتی شده است.
زمانی که دین وارد اجتماع می‌شود باید از منظر اجتماعی دیده شود
اکبری با بیان اینکه همچنین یک سری از گذره‌ها در کتاب آمده که نیازمند ارائه یک سری مستندات است که در این کتاب مغفول مانده است، افزود: در این کتاب به دین بیشتر به مفهوم فرهنگی نگاه شده است و این در حالی است که زمانی که دین وارد اجتماع می‌شود باید از منظر اجتماعی دیده شود.
وحید سینایی، دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی در ادامه گفت: در این کتاب آمده است که در جامعه شبکه‌ای ایران، عصر قاجار انقلاب مشروطه اتفاق افتاده و در جامعه توده‌ای ایران عصر پهلوی انقلاب اسلامی شکل گرفته است.
وی با طرح این پرسش که چگونه می‌شود که در یک جامعه توده‌ای که همبستگی اجتماعی وجود ندارد و ما با گسست مواجه هستیم یک انقلاب رخ دهد؟ مگر انقلاب عالیترین تجلی یک اجتماع نیست و مگر انقلاب مستلزم سازمان دهی و همبستگی نیست، چطور می‌شود که در یک جامعه توده‌ای که هیچ گونه پیوندی در آن وجود ندارد انقلاب رخ دهد، اظهار کرد: جامعه ایران در زمان انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی هم وجوهی از جامعه مدنی و هم وجوهی از یک جامعه شبکه‌ای و هم وجوهی از یک جامعه توده‌ای در آن مشاهده می‌شود.
وی ادامه داد: بنابراین نیاز به توضیح دارد که چه در ایران عصر مشروطه و چه در ایران عصر پهلوی ما در هر دو جامعه، با میزانی از همبستگی اجتماعی در تحولاتی که به انقلاب منجر شد، روبرو هستیم که اطلاق کردن آنان به یک جامعه شبکه‌ای توده‌ای نادرست است.
وی با بیان این مطلب که فردی که اقدام به چاپ کتاب می‌کند، کاری جهادی می‌کند، افزود: البته درست است که چاپ کتاب زحمات بسیاری دارد؛ اما این زحمات باید از لحاظ شکلی و کیفیت چاپ نیز مورد توجه قرار گیرد.
شیرازه کتاب زمانی که خواننده به نیمه می‌رسد از هم می‌پاشد
عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: متاسفانه این نکته در رابطه با کتاب «جابجایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی» مورد توجه قرار نگرفته و شیرازه کتاب زمانی که خواننده به نیمه می‌رسد از هم می‌پاشد.
وی با اشاره به این موضوع که ناشر بیش از این باید در انتخاب حروف چینی دقت می‌کرد، ابراز داشت: یکی دیگر از ایرادات کتاب این است که ارجاعات در انتهای کتاب آمده که بهتربود در قسمت پانویس کتاب می‌آمد.
سینایی به کار بردن یک اسم به شکل‌های مختلف در جای‌جای کتاب را ایراد دیگر این کتاب خواند و اضافه کرد: در قسمت‌هایی از کتاب با انبوه ارجاعات مواجه هستیم و بالعکس در قسمت‌هایی با کمبود ارجاعات که می‌بایست برای چاپ‌های بعدی برطرف شود.
نقاط قوت
در ادامه روح الله اسلامی،عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان جذاب و قلم توانای نویسنده را از نقاط قوت کتاب خواند و گفت: گونه نوشتاری این کتاب را در برخی از متون انگلیسی زبان مشاهده کرده‌ام که حکایت از قلم ادبی نویسنده دارد.
وی ادامه داد: همچنین کتاب دارای چارچوب و روش شناسی است و از اصطلاحات و واژگان علمی در آن کمک گرفته شده است.
مهدی نجف‌زاده، نویسنده کتاب «جابجایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی» در بخش دیگری از این نشست، بیان کرد: در این کتاب سعی شده به سوال «چرا بعد از گذشت ۱۰۰ سال از انقلاب مشروطه انقلاب اسلامی را تجربه کردیم» پاسخ داده شود.
وی با بیان این مطلب که منظور من در این کتاب رونوشت انقلاب اسلامی نیست، بلکه رونوشت پنهان انقلاب اسلامی مد نظر من بود، تصریح کرد: همچنین تمهیدات نظری به این علت در کتاب کمتر آورده شده است که اصولا خوانندگان ما علاقه و حوصله خواندن این مسائل را ندارند.
گفتنی است، این کتاب به همت مهدی نجف‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ۱۲۰۰ نسخه به چاپ رسیده است.
کتاب «جابجایی دو انقلاب، چرخش‌های امر دینی در جامعه ایرانی»با قیمت 29900 تومان و در ۴۴۶ صفحه چاپ شده است.
از جمله سرفصل های این کتاب می توان به برداشت ما از دین، رابطه میان جامعه و مذهب، دنیا گرایی یا دنبوی شدن، چیستی دولت و جامعه در ایران، صورت بندی مذهبی سیاسی جامعه ایرانی در دوره صفویه و قاجاریه و اجتماعی شدن مذهب در انقلاب مشروطه اشاره کرد./934/201/ب2