امر به معروف و نهی از منکر لازمه اجرای فرامین قرآن در جامعه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام محمد الهی خراسانی شامگاه پنجشنبه در گردهمایی بزرگ اساتید و دانشجویان قرآنی دانشگاه های مشهد که در محل سالن اجتماعات دانشگاه امام رضا(ع) برگزار شد، وظایف انسان در برابر قرآن را شامل دو مرحله فردی و اجتماعی دانست و با اشاره به این که هر مرحله سه گام دارد، به تبیین آن پرداخت.

«انس با قرآن» اولین وظیفه فردی انسان در قبال کتاب وحی

مدیر مدرسه علمیه حضرت مهدی(عج) نخستین گام در وظایف فردی نسبت به قرآن کریم را «انس با قرآن» برشمرد و اظهار کرد: نام این کتاب «قرآن» و به معنای «خواندنی» است که نازل شده تا به واسطه خواندن فراوان، با آن مأنوس شویم. امام صادق(ع) می فرمایند «قرآن عهد خدا با بندگان او است و هر بنده باید حداقل روزانه 50 آیه را مرور کند.»

حجت الاسلام الهی خراسانی افزود: به نظر می رسد بسیاری از مسلمانان در همین گام اول متوقف مانده اند و گام دیگری در وظایف خود نسبت به قرآن برنداشته اند. بسیاری از برادران و خواهران دینی مأنوس با قرآن هستند و حتی بسیاری از آیات را حفظ هستند اما آن را نفهمیده اند. انس مقدمه ای برای فهم است چرا که قرآن برای فهمیده شدن نازل شده؛ نه صرفا خوانده شدن.

تدبر در قرآن لازمه عمل به دستورات آن است

وی گام دوم انجام وظیفه فردی در قبال قرآن کریم را «فهم قرآن» دانست و با اشاره به آیه شریفه «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ» اشاره و خاطرنشان کرد: خداوند در این آیه شریفه می توانست بفرماید «لِیَأنِسوا آیاتِه» و یا «لِیَقرَئوا آیاتِه» اما نفرمود. چون فلسفه نزول قرآن تدبر در آن است، باید به فهم آیات توجه کنیم و همه این جلسات قرآنی نیز باید ما را آماده فهم قرآن کند.

مدیر مدرسه علمیه حضرت مهدی با بیان این که «انس با قرآن و فهم آن مقدمه ای برای عمل به قرآن است»، اظهار کرد: هدایت در این است که پس از فهمیدن، عمل کنیم. اگر فهمیدیم و عمل نکردیم، به تعبیر صریح قرآن مثل کسانی خواهیم شد که تورات به آن ها داده شد اما کأنّه داده نشده بود. آن را خوانده و فهمیده بودند اما نخواستند به آن پایبند و ملتزم بمانند؛ «کمثل الحمار یحمل اسفارا.»

تعلیم و تبلیغ قرآن، حداقل وظایف اجتماعی انسان در برابر کتاب خدا هستند

حجت الاسلام الهی خراسانی در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح گام های اجتماعی وظیفه انسان در قبال قرآن کریم پرداخت و با بیان این که «تعلیم قرآن» نخستین گام در این مسیر است، گفت: نمی توانیم به بهره مندی فردی از قرآن دلخوش باشیم. ما مسؤولیت داریم که قرآن را به دیگران نیز یاد بدهیم.

وی ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) تکلیف را روشن کرده و فرمودند «بهترین شما در امت من کسانی هستند که هم خودشان قرآن را بیاموزند و هم آن را به دیگران بیاموزند.» اینطور نشود که حتی خواهر و برادرمان هم از ما قرآن نیاموخته باشند؛ چه برسد به سایر انسان ها. بگذاریم دیگران هم از آن چه ما لذت بردیم، لذت ببرند.

حجت الاسلام الهی خراسانی «تبلیغ قرآن» را گام بعدی در انجام وظیفه اجتماعی نسبت به قرآن دانست و گفت: تعلیم به معنای «اندیشه سازی» بوده و تبلیغ به معنای «انگیزه سازی.» صرف آموختن مسأله ای را حل نمی کند و گاهی باید با عناصر جاذبه پیام را به جان مخاطب رساند. «بلغ» به معنای رساندن است و مبلغ به معنای رسانا. طلبه اگر فقط «بیان کردن» را به معنای تبلیغ قلمداد کند، غلط است. تبلیغ باید با هنر همراه باشد تا کلام را به جان مخاطب برساند.

مدیر مدرسه علمیه حضرت مهدی(عج) افزود: تبلیغ یعنی ما موظفیم دیگران را هم به فراگیری قرآن علاقمند کنیم. اگر توانستیم کسانی که تا دیروز علاقه به کار قرآنی نداشتند، علاقمند کنیم، آن وقت تبلیغ را به درستی انجام داده ایم.

«امر به معروف و نهی از منکر» لازمه اجرای دستورات قرآن است

وی «اجرای قرآن» را گام پایانی برشمرد و خاطرنشان کرد: نمی توان به صرف تعلیم و تبلیغ قرآن اکتفا کرده و بگوییم به ما ارتباطی ندارد که قرآن در جامعه اجرا می شود یا خیر. امیرمؤمنان(ع) فرمودند «الله الله فی القرآن؛ لا یسبقنّکم بالعمل به غیرکم.» یعنی مبادا وقتی بیاید که دیگران در عمل به قرآن از شما سبقت بگیرند. آیا امروز این اتفاق نیفتاده؟ آیا بسیازی از غیر مدعیان در این امر از ما سبقت نگرفته اند؟

حجت الاسلام الهی خراسانی امر به معروف و نهی از منکر را لازمه عمل به قرآن دانست و گفت: پیامبر اکرم(ص) فرمودند «خدا از مؤمن ضعیفی که دین ندارد نفرت دارد.» اصحاب پرسیدند «مگر مؤمن بی دین هم داریم؟» فرمودند «مؤمنی که منکرات را می بیند اما عکس العمل نشان نمی دهد، مؤمن بی دین است. دانشجوی اهل قرآنی که نسبت به دهن کجی به احکام قرآن توجه ندارد، مؤمن بی دین است./820/202/ب3