فرصتي براي اجماع ملي
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از روزنامه جوان، با گذشت بيش از يك سال از تصويب برجام و فراز و نشيب‌هايي كه اجراي اين توافقنامه بين‌المللي طي كرد، نهايتاً در هفته‌هاي اخير و به ويژه بعد از انتخابات امريكا، مصوبه مجالس سنا و نمايندگان امريكا در تجديد تحريم‌هاي 10ساله ايران كه با اجماع قريب به 100 درصد آنها به تصويب رسيد، بدعهدي و عدم تمكين امريكايي‌ها به پيمان‌هاي بين‌المللي را ثابت و نهايتاً روند اجراي اين پيمان بين‌المللي را از سوي امريكايي‌ها با چالش‌هاي اساسي رو به رو كرد. به رغم تلاش‌هاي دستگاه‌هاي رسانه‌اي نظام سلطه در القاي نگاه دوگانه در نظام اسلامي نسبت به اين مصوبه، مواضع رئيس محترم جمهور در صحن مجلس و تأكيد بر اينكه تمديد تحريم‌ها نقض فاحش برجام است و پاسخ قاطعانه‌اي به نقض برجام خواهيم داد، عملاً سناريوي دوقطبي‌سازي طراحي شده پيرامون اين مصوبه خلاف قانون را خنثي كرد و نشان داد كه در اين زمينه در مواجهه با نظام سلطه اجماع ملي وجود دارد و اين خود مي‌تواند نقطه آغازي براي طراحي و اجراي اقدامات هماهنگ براي عبور از پيامدهاي منفي گذشته برجام و چالش‌هاي احتمالي پيش رو باشد. در اين زمينه به چند نكته مي‌توان اشاره كرد.
1 ـ رأي قاطع نمايندگان مجلسين امريكا به اين مصوبه به رغم اختلاف‌نظرهاي قبلي كه نمايندگان جمهوريخواه و دموكرات نسبت به توافق هسته‌اي «برجام» داشتند، ناشي از چند پديده مهم است.
الف: انتخابات اخير امريكا رسوايي‌هاي زيادي را براي اين كشور به ظاهر منسجم و قدرتمند در جهان به دنبال داشت، به گونه‌اي كه مسائل مطرح شده در مورد مشكلات داخلي اين كشور و فروپاشي اخلاقي كه تا سطح نخبگان اين كشور بروزيافته بود، اعتباري را براي اين كشور در عرصه افكار عمومي جهان باقي نگذاشت. اين مصوبه فارغ از ابعاد خلاف قانون آن به نوعي در پي القاي نوعي همگرايي و همبستگي در جامعه امريكاست.
ب: شكست‌هاي مختلفي كه امريكا در منطقه از سرپنجه‌هاي انقلاب اسلامي متحمل شد، نظير ناكامي در سوريه و يمن، حيثيت و اعتبار امريكا در منطقه را مخدوش كرده و با توجه به اينكه امريكايي‌ها اين شكست‌ها را ناشي از اقتدار و نفوذ ايران مي‌دانند، لذا به نوعي با اين مصوبه درصدد انتقام‌گيري از ايران هستند.
ج: به رغم تصور و برنامه‌ريزي امريكايي‌ها در بهره‌گيري از برجام به عنوان بستري براي نفوذ، روشنگري‌هاي مقام معظم رهبري و حضور مردم در صحنه سبب شده كه اين سناريوپردازي تاكنون دستاورد روشني براي آنها نداشته و لذا عملكرد اينگونه مي‌تواند با توجه به تغيير در كادر مديريتي امريكا، بازگشت به صفر تلقي شود. اين امر اگر چه مي‌تواند زمينه‌ساز تهديدات جديد باشد واجد فرصت‌هايي نيز براي ايران است.
2 ـ مواجهه ايران با اين مصوبه در چند عرصه متفاوت قابل پيگيري است.
الف: در عرصه داخلي پيامد روشن اين مصوبه اثبات بدعهدي و غيرقابل اعتماد بودن امريكايي‌ها، حتي براي كندذهن‌ترين افراد است و اين نشان مي‌دهد كه برخي از خوش‌بيني‌هاي موجود نسبت به نگاه‌هاي متفاوت جريان‌هاي داخلي امريكا به برجام صائب نبوده و برخي دولتمردان بي‌دليل در ماه‌هاي اخير و پس از برجام به انعطاف امريكايي‌ها دل‌خوش كرده و اعتبار خود را هزينه كرده‌‌اند. لذا بازگشت به خود و توجه به ظرفيت‌هاي دروني براي مواجهه با پيامدهاي اين مصوبه بايد در اولويت دولتمردان و دستگاه‌هاي اجرايي قرار گيرد. مقام معظم رهبري در همان ديدار با فرماندهان و مسئولان نيروي دريايي كه صراحتاً مصوبه كنگره را مخالف برجام دانسته بودند، لازمه برطرف كردن كمبودها را «همت بلند» و «تسليم نشدن در مقابل محدوديت‌ها» دانستند. تجربه تاريخي ملت ايران نشان داده كه مهم‌ترين عاملي كه تاكنون در عرصه‌هاي مختلف سبب يأس دشمنان و نااميدي آنان شده است، تكيه به ظرفيت‌هاي دروني و قطع اميد از بيگانگان است.
ب: فرصت‌هاي ايران در ارتباط با ديگر اعضاي گروه 1+5، نكته‌اي است كه امريكايي‌ها به شدت نسبت به آن حساسيت نشان داده‌اند. در اين عرصه اگرچه نمي‌توان به اروپايي‌ها چندان اعتماد كرد، ولي ظرفيت‌هاي كشورهاي ديگر نظير چين و روسيه مي‌تواند بخشي از خلأهاي موجود را جبران كند. اگرچه تحولات اخير زمينه‌هايي را براي واگرايي ميان امريكايي‌ها و اروپايي‌ها ايجاد كرده كه اين براي ايران فرصت است.
3 ـ مصوبه مجلس براي اقدام متقابل دولت در صورت نقض برجام از سوي طرف مقابل، به ويژه بندهاي 3 و 7 اين قانون همانگونه كه در نامه 264 تن از نمايندگان مجلس تصريح شده، نقشه راهي براي دولت يازدهم است و اقدام جدي دولت براي اجراي اين قانون مي‌تواند پاسخي روشن به بدعهدي تاكنون امريكايي‌ها باشد.
4ـ به رغم ديدگاه‌هاي متفاوت نسبت به برجام طي سال‌هاي اخير در ميان نخبگان و فعالان رسانه‌اي، شرايط كنوني مي‌تواند زمينه‌اي براي همگرايي و نقطه عزيمتي براي تقويت اجماع ملي در اين عرصه باشد تا موضوعي كه دشمن طي ماه‌هاي اخير تلاش كرده بود آن را به بستري براي انشقاق و تفرقه تبديل كند، زمينه‌ساز همگرايي داخلي شود.
5 ـ واكنش صريح رئيس‌جمهور و رئيس مجلس و اجماع كم‌نظير نمايندگان مجلس در واكنش به اقدام امريكا خنثي كننده خط تفرقه و قطبي است كه در روزهاي اخير رسانه‌هاي بيگانه و شبكه‌هاي مجازي آغاز كرده بودند كه اينگونه القا كنند كه واكنش مجالس امريكا ناشي از تندروي نهادهاي انقلابي يا مواضع انقلابي مسئولان ارشد نظام است./836/د102/ل