نشست علمی سبک زندگی پژوهشی برگزارشد
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مرکز خبرو اطلاع رسانی جامعه المصطفی، نشست علمی سبک زندگی پژوهشی به همت موسسه علوم انسانی با حضور دکتر حکمت نیا دکترای حقوق و دانشیار پژوهشگا فرهنگ و اندیشه برگزار شد.
در این نشست ایشان به ساختار حوزه پرداخت و گفت: در ساختار حوزوی ما یک ساختاری هست به نام فقه شیعه که در حقیقت نزدیک ترین بحث است به حقوق یا همان حقوق اسلامی که بخشی از فقه است.این ساختار بر اساس یک پیش فرض بنا شده در درس های حوزوی ما واون پیش فرض این بوده است که حوزه در سدد است محققینی را پرورش دهد که دارای مرتبه ی اجتهاد باشند.
وی در ادامه افزود: این اجتهاد که دارنده ی عنوان فقیه به خودش میگیرد در نظام اجتماعی و حقوقی آثاری برایش مرتبت میشود که یکی از آثاری که برایش مرتبت میشوند این هست که برخی از اختیارات حاکمیتی مثل مقام قضاوت و اجرای حدود رامیتواند عهده دار شود.
دکتر حمکت نیا به این موضوع پرداخت و گفت: نظام فقهی ما چون یک عنصر اساسی دارد به نام مرجعیت فقهی که آثار عمومی را به دنبال دارد شخص باید باز استنباط کند احکام فقهی را یعنی همان حکمی را که شیخ طوسی یک بار استباط کرده است او هم خودش به مباشره استباط کند در نتیجه تکرار در استباط همیشه وجود دارد ولی ما همان احکامی که دیگران استباط کرده اند باز هم استباط میکنیم .
ایشان هدف از استباط را اینگونه بیان کرد: هدف از این استباط این نیست که توسعه مرزهای دانش بدیم که البته چنین کسی که این استباط را می کند القاعده ممکن است در حوزه مرزهای دانش هم تو مسائل فرود پیدا کند و فتوا بدهد و تلاش کند ولی درواقع مطلب این است که کسی وارد این مطلب می شود چه بسا مرز دانش را هیچگونه توسعه ندهد.
وی گفت: وقتی که در حوزه پژوهش داخل می شویم هدف این نیست که شخص پژوهشگر به عنوان دارای اثر حقوقی دست پیدا کند بلکه در اینجا شخص حذف میشود و این سوال پیش می آید که ایا مرز دانش تا اینجای که میخواهم پژوهش کنیم توسعه پیدا کرده است یانه.
ایشان در ادامه تعریف مرز دانش را افزود و گفت: مرز دانش یعنی این که علم باتوجه به ساختاری که دارد میتواند این مسئله را درون خودش حل کند یا نه اما اگر بتوانیم حل کنیم ما مرز دانش را توسعه دادیم و دیگر سخن بر سر این نیست که چه کسی توسعه می دهد بحث بر سر این است که علم توسعه پیدا کرده است.
وی افزود: پس ادبیات فقهی رایج ما مبتنی بر باز استباط و پژوهش مبتنی بر حل مسئله است و چه بسا آن استنباط جلیل فقهی با پژوهش به لحاط مصداق واحد شود ینی کسی که پاسخ میدهد از دریچه اجتهاد پاسخ دهد فقط همین مقدار پژوهش محسوب میشود وگرنه باز استنباط است مگر این که یک سوال جدیدی در اینجا مطرح شود./1325/101/ب3