نشست «عرصههای پژوهش در علوم قرآنی و حدیث» برگزار شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا حجت الاسلام محمد علی مهدویراد عضو هیأت علمی دانشکده فقه و فلسفه پردیس قم دانشگاه تهران عصر امروز در نشست "عرصههای پژوهش در علوم قرآنی و حدیث" که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد در خصوص پژوهشهای قرآنی اظهار داشت: در رابطه با بحث امروز من در رابطه با نگاه بنده به نقش نقل در پژوهش است که این بحث بسیار مهم و حساس میباشد.
وی ادامه داد: هرچند که معتقد هستم که نقل اهمیت خاصی دارد اما گاهی این گستره نقل، محقق و متکلم را محدود میکند و سبب میشود پژوهشگران در چارچوب نقل باقی بمانند و این بحث پیشینه خود را در آراء اندیشمندان سوری پیدا میکند.
عضو هیأت علمی دانشکده فقه و فلسفه پردیس قم دانشگاه تهران با بیان اینکه تعریف سنت مبهم است و جایگاه فعل در سنت نامعین و جای کار زیادی دارد تاکید کرد: ما اگر میگوییم سنت حجت است باید بدانیم دامنه این حجت کجا است، از قرن هشتم به بعد این بحث در بین شیعیان محدود شد اما در آثار علامه و محقق حلی، محقق قمی و آیت الله سیستانی شاهد این بحث هستیم.
حجت الاسلام مهدویراد یادآور شد: پیامبر به عنوان شخض زعیم معلم و غیره همواره بیاناتی داشتهاند، اما باید مشخص باشد که کجای این اقوال حجت است، هشتاد درصد سنت قطعی از طریق خبر واحد است و بر همین اساس حوزه سنت حساسیتهای زیادی دارد.
وی با اشاره به سخنی از آیت الله بروجردی عنوان کرد: ایشان فرموده است "اکثریت راویان بزرگ ما نقل به معنا کردهاند، که همین امر میتواند حساسیت زیادی را ایجاد کند، یکی دیگر از مسائل دیگری که درباره بحث سنت به وجود میآید این است که خیلی از کتب حدیثی ما نسخه اصل ندارد و ما خیلی راحت از کنار جایگاه مذهب راوی در وثاقت حدیث گذشتهایم اما به آن عمل نکردهایم.
عضو هیأت علمی دانشکده فقه و فلسفه پردیس قم دانشگاه تهران گفت: به نظر بنده ائمه هم معلم و هم مفسر هستند، علامه طباطبایی بر این معتقد است که بر مبنای روش قرآن به قرآن ائمه راه تفسیر را باز کردهاند، البته باید به این نکته توجه کرد که در روایات تفسیری ضعفهای زیادی وجود دارد، با این حال در سنت روایت بسیار مهم است و ما با این احادیث میتوانیم به توسعهی قرآن برسیم.
حجت الاسلام مهدویراد ابراز داشت: در حوزه حدیثی دو موضوع جای کار دارد، اول معنا کردن روایت با روایت و دوم پژوهش حدیثی تفسیر روایات براساس حدیث است، حدیث اهمیت زیادی دارد اما گاهی مشکل آفرین نیز هست و سبب شده است که متکلم فقیه یا حتی مفسر بزرگ راهش را گم کند، یکی از مشهورترین احادیثی که وجود دارد این است که میگوید خلقت زن از دنده چپ مرد است، این حدیث کاملا کورکورانه نقل شده و رشیدرضا در این باره نظری دیگر دارد و این حدیث را قبول ندارد.
وی در پایان گفت: متاسفانه برخی روایات کاملا به صورت گسترده نقل شده است و آن هم از زبان برخی بزرگان احادیث آمده است، همین تناقض سبب شده است که برخی احادیث مجهول و یا اینکه صحیح مطرح نشود، نمونه آن این است که در برخی منابع سنی روایت شده است که امتی که رهبر زن داشته باشد به فلاح نمیرسد در حالی که این حدیث را ابوبکر در جنگ جمل طرح و آن را به پیامبر(ص) نسبت میدهد، گاهی نقل یک موضوع سبب میشود که افراد در آن راه حرکت کنند و به نتیجهای میرسند که آن حدیث ایجاد کرده است./202/816/ب1