تفاوت مفهومی میان عدالت جنسیتی و برابری جنسی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، فریبا علاسوند، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده، شامگاه پنجشنبه در«همایش ملی جنسیت و خانواده از دیدگاه علامه طباطبایی» که در مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران برگزار شد، با بیان اینکه عدالت هم معنای برابری و هم مفهوم نابرابری را در بر دارد، گفت: از نظر منطقی مفهوم عدالت پس از برابر قرار می گیرد و برای ترمیم خلاء برابری به تنهایی یا نابرابری به تنهایی یک ترم نظری مهم است که جایگزین هر دو مفهوم خواهد شد.
وی افزود: فربه سازی مفهوم نابرابری در عدالت که در فلسفه افلاطونی به بعد، آشکارا به چشم می خورد و الهی کردن این نظر در سده های میانی موجب تبعیض و سپس سوگیری جوامع در دوران مدرن به سمت برابری به جای مفهوم عدالت شده است.
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه این موضوع نشان می دهد که نگهداشت تعریف عدالت به اعطای برابر به افراد و اعطای نابرابر به افراد نابرابر کافی نیست، بلکه باید معلوم کرد که استحقاق چیست، افزود: برای این منظور باید مبنای استحقاق را مشخص کرد و دقت کرد که چه مرجعی باید این استحقاق را مشخص کند.
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده ادامه داد: بنابراین در اینجا با دو پرسش روبه رو هستیم و باید در ابتدا مشخص کنیم که مبنای استحقاق برابر و نابرابر چیست و دوم اینکه برای پاسخ بحثی پیشینی، انتزاعی و فلسفی پیش رو داریم یا نیازمند تجربه و یا دین هستیم.
علاسوند افزود: اگر پاسخ فلسفی باشد باید قاعده ای کلی به دست آوریم که قضییه موجبه جزئیه به هیچ وجه تمام نیست و خود مبنای تفسیر دلبخواهنانه عدالت خواهد بود و اگر پاسخ این باشد که تجربه؛ باید دست کم وجه استحقاق نابرابر را مشخص کرده و به دست آوریم و اضافه بر این مشکل اعتبار، گفت و گویی بی پایان بر سر تفاوت هایی که مبنای استحقاق های متفاوت قرار می گیرند، ایجاد خواهد کرد.
وی تصریح کرد: در اینجا فرضیه این است که باید مرجع معتبری ملاک استحقاق قرار گیرد که اگر دین باشد، با مدلی از استدلال رو به رو خواهیم بود که در آن روش فلسفی با کلامی درهم می آمیزد که درستی و نادرستی آن و حل شکاف تئوریک آن در نظریه جنسیتی؛ آغاز یک تلاش علمی خواهد بود.
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده اظهار کرد: این همان چیزی است که علامه طباطبایی در المیزان در مورد عدالت میان دو جنس پی گرفته و از یک سو به عنوان فیلسوف آغاز کرده و از برابری انسان ها و ملاک تساوی سخن گفته و از سوی دیگر ملاک تفاوت ها را از دین استفاده کرده که روش بحث ایشان را کلامی کرده است و این امر، چیزی است که به نظر می رسد علامه از سطح تعریف عدالت به عمق آن به مثابه یک فیلسوف ورود نکرده و شکافی تئوریک را بر جای نهاده است و باید دقت کرد که به استناد آنچه که بیان شد به لحاظ مفهومی میان عدالت جنسیتی و برابری جنسی تفاوت وجود دارد./968/پ202/ی