«ضدیت اومانیسم با دین» نتیجه تفسیر مارکسیست ها
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمد لگنهاوزن، عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره)، امروز در نشست علمی «بررسی نسبت اومانیسم با دین» که در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن برگزار شد، با بیان این که ما باید درباره مفهوم واژه اومانیسم به عنوان یک لغت فارسی که بار منفی دارد تحقیق کنیم که از چه مکتبی ترجمه شده است، اظهار داشت: فرضیه من این است که این واژه از مارکسیستها که تفکری الحادی دارند وارد زبان فارسی شده است.
وی با بیان این که تفسیر ضدیت اومانیسم با دین به خاطر تفسیری است که مارکسیستها از اومانیسم داشتهاند، خاطرنشان کرد: باید بر اساس سیر تاریخی مفهوم اومانیسم این واژه را ریشهیابی کنیم؛ زیرا آنقدر اومانیسم در زبان فارسی با اومانیسم در زبان انگلیسی متفاوت شده است که کاملاً متضاد است.
لگنهاوزن اظهار داشت: برخی از مستشرقین که درباره دوره کلاسیک فلسفه اسلامی و انسانگرایی در اسلام بحث میکنند این مفهوم از انسانگرایی در اسلام در دوره کلاسیک فلسفه اسلامی را به خاطر این میدانند که آنها تحت تأثیر فلسفه یونان بودهاند.
اومانیسم در اروپا به معنای تکریم و احترام به انسان است
وی با اشاره به این بحث جدی در اروپا که آیا دین اسلام با اومانیسم سازگار است یا خیر، اظهار داشت: معنای اومانیسم که در اروپا مطرح میکنند منظورشان اومانیسم هایدگری نیست بلکه به معنای انسان دوستی و تکریم انسان است و وقتی میبینند که دانشمندان در ایران میگویند ما ضد اومانیسم هستیم تصویری از اسلام که سر انسانها را میبرند را تأیید میکند در حالی که ما منظورمان این است که انسان را نباید جای خدا گذاشت.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به مباحث انسانشناسی در آیات و روایات و اندیشه فلاسفه اسلامی، افزود: در سال 1949 در سوییس کنفرانسی داشتند تحت عنوان اومانیسم جدید که برترین الهیات دان قرن بیستم در آن شرکت داشت؛ او در این کنفرانس گفت ما صدها مفهوم از اومانیسم داریم که با هم خلط میشود و سوءتفاهم ایجاد میشود.
وی اظهار داشت: اومانیسم در اروپا بسیار پیچیده است و خیلی سخت است که آن را خوب متوجه شویم زیرا نزدیک به 6 معنای اصلی از اومانیسم در اروپا مطرح است و دو دیدگاه مهم نسبت به اومانیسم است که یکی نگاه الحادی دارد که مارکسیست بود و دیگری نگاه انسانگرایی محض است که منافاتی با دین ندارد.
مسیحیان اومانیسم واقعی را در بندگی انسان در برابر خدا میدانند
استاد فلسفه اسلام با بیان این که در میان مسیحیان اومانیست واقعی در بندگی انسان در برابر خدا است، گفت: در مذهب کاتولیک معتقدند که الگوی اومانیست حضرت مسیح است و عظمت انسان را در عبد بودن و تواضع در برابر خدا میدانند.
وی اظهار داشت: اومانیسم کاتولیک با اومانیسم سکولار متفاوت است زیرا اومانیسم سکولار انسان را محور تمام هستی میداند و اخلاق را نفی میکند ولی اومانیسم کاتولیک و بسیاری از اومانیستهای دین دارانه در اروپا اعتقاد به خدا دارند.
عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) افزود: ما میتوانیم اومانیسم را جوری تعریف کنیم که موافق با آموزههای اسلام باشد و این به معنی تعمیم دین است که بسیار ارزشمند است تا این که اومانیسم را رد کنیم و نگاه غرب را نسبت به خود منفی کنیم.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به سیر تاریخی اومانیسم معنای سکولاری اومانیسم از قرن 19 به بعد شکل گرفت و قبل از آن اومانیسم تنافی با دین نداشت و این سکولارها بودند که تاریخ را این گونه تعریف کردند که از ابتدا اومانیسم با سکولاریسم همراه بوده است و ما میتوانیم با تعریفی دینی از اومانیسم این واژه را مصادره به مطلوب کنیم./843/پ202/س