خشم بدترین همنشین و عامل بسیاری از بدبختی ها است

حجت الاسلام محمدتقی سبحانی نیا در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با تسلیت سالروز شهادت امام موسی کاظم(ع) عنوان کرد: این امام بزرگوار ابعاد وجودی و فضایل فراوانی داشتند که یکی از القاب ایشان کاظم است که به معنای کسی است که خشم خود را فرو می برد و ابراز خشم را آشکار نمی کند و یا حکیمانه آشکار می کند.

وی افزود: خشم و غضب یکی از احساسات و قوای درونی انسان و از ضروریات حیات بشر است و در حقیقت انسان را وادار به دفاع در برابر تهدیدات می کند و همین قوه باعث می شود تا انسان در برابر هجوم و تعرض های مختلف حساسیت داشته باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث تصریح کرد: در روایات معصومین(ع) بر این نکته تأکید شده است که مؤمنین باید بتوانند خشم خود را کنترل کرده و از بروز خشم بی مورد برخاسته از حساسیت های نا به جا خودداری کنند.

حجت الاسلام سبحانی نیا خشم بی مورد را عامل برهم زننده تعاملات اجتماعی دانست و خاطرنشان کرد: در سبک زندگی اسلامی موضوعی که مورد تأکید است، تعاملات اجتماعی در جامعه به ویژه میان برادران ایمانی است و این زندگی مسالمت آمیز نباید به وسیله خشم ناشی از مسائل کوچک از بین برود و کنترل غضب یک موضوع کلیدی در این موضوع است.

وی اضافه کرد: در روایتی از پیامبر بیان شده است که «هیچ جرعه ای نیست در نزد خدا که انسان مؤمن آن را بنوشد ارزشمندتر از جرعه خشمی باشد که برای رضای خدا می خورد» که در این روایت خشم به نوشیدنی تلخ و ناگواری تشبیه شده که انسان مجبور است برای رضای خدا آن را فرو ببرد تا مشکل پیش نیاید.

عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث در ادامه ابراز کرد: پیامبر(ص) در روایت دیگری غضب را از شیطان می داند و شیطان را از آتش و خشم باعث برپا شدن آتش غضب می شود و ممکن است سبب نزاعی شود که اثرات نامطلوبی به وجود آورد.

حجت الاسلام سبحانی نیا تأکید کرد: مطلب مهم این است که ابراز غضب باید خردمندانه و حکیمانه باشد و اگر غضب انسان تحت کنترل باشد، این خشم تبدیل به خشم مقدسی و به ابزاری برابر دشمن تبدیل می شود که حتی انسان را تا شهادت پیش می برد اما در تعاملات اجتماعی باید این غضب به حداقل برسد و برمبنای آیه قرآن«أشداء علی الکفار رحماء بینهم» باشیم چراکه اصل در برخورد با برادران ایمانی و دیگر افراد جامعه بر اساس عطوفت و مهربانی با همنوعان است.

وی در ادامه یادآور شد: علت اینکه درباره ابراز غضب نهی و بر فرو بردن خشم تأکید شده، به علت این است که خشم یک ابزار دفاعی است و این خشم وقتی بروز می یابد که انسان احساس می کند مورد هجمه و تعرض قرار گرفته و کسی که به دنبال دفاع است با شتابزدگی برخورد می کند و همین خشم مانع خرد است و انسان خشمگین به طور طبیعی از خردمندی اش کاسته شده و رفتارهایی که پشتوانه حکمت و عقلانیت داشته باشد از او کمتر سر می زند.

عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث افزود: وقتی انسان از روی خشم رفتاری را انجام می دهد احتمال خطا در آن بسیار زیاد است و باعث سر زدن رفتارهایی می شود که انسان بعداً از بروز آنها پشیمان خواهد شد و به همین دلیل است که گفته می شود خشم باعث از بین رفتن عقلانیت و خرد می شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: امام علی(ع) در حدیثی خشم را بدترین همنشین و باعث نزدیک شدن بدی ها می دانند و اگر این حدیث را سرلوحه کارهای خود قرار دهیم رفتارهایی که باعث آشکار شدن عیوب و ایجاد کدورت ها و کینه ها می شود از ما سر نمی زند و رفتار ما حکیمانه و بر مبنای عقلانیت خواهد بود./872/ت۳۰۲/ج