ماجرای تقدیمنامه یک رمان به رهبر انقلاب
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، ۱۶خرداد در عالم ادبیات مصادف با سالروز پر کشیدن نویسندهای پُرکار و دوستداشتنی است. نویسندهای که لطافت در آثارش موج میزند و خوانندهای نیست که یکی از آثار او را نخوانده باشد و شیفته قلمش نشده باشد.
«نادر ابراهیمی» نویسندهای است که آثار بسیاری از او به جا مانده و این در حالی است که پس از مرگش آثار ناتمام بسیاری از او به جای مانده بود که از نظر تعداد باید آنها را قریب به 100 اثر برای بزرگسالان و کودکان و نوجوانان دانست. «مردی در تبعید ابدی» زندگینامهای داستانی از صدرالمتالهین ملاصدرای شیرازی، «چهل نامه کوتاه به همسرم»، «یک عاشقانه آرام»، «آتش بدون دود»، «ابوالمشاغل»، «ابنمشغله»، «با سرودخوان جنگ در خطه نام و ننگ» و ... تنها چند عنوان از بیشمار آثار این نویسنده ایرانی است.
او نه تنها در نوشتن بلکه در حوزه تصویر نیز فعالیت داشته و در عرصه تولید سریال تلویزیونی و فیلم سینمایی نیز فعالیتهایی داشته است. مجموعه تلویزیونی «آتش بدون دود» به کارگردانی نادر ابراهیمی اثری است که در سال 1354 از تلویزیون ملی ایران روی آنتن رفته بود.
او حتی به خاطر رمان «آتش بدون دود» عنوان «نویسندهٔ برگزیدهٔ ادبیات داستانی 20 سال بعد از انقلاب» را به خود اختصاص داده و علاوه بر این جوایزی مانند جایزهٔ نخست براتیسلاوا، جایزهٔ نخست تعلیم و تربیت یونسکو، جایزهٔ کتاب برگزیدهٔ سال ایران و ... را نیز به خود اختصاص داده است.
این نویسنده رمانی با عنوان «سه دیدار با مردی که از فراسوی باور ما میآمد» دارد که او روایت سه نوبت دیدارش با امام خمینی(ره) را در آن گزارش کرده است. نوشته شدن این کتاب به مذاق بسیاری خوش نیامد و سبب شد که نادر ابراهیمی را مورد حمله قرار دهند.
وی روایتش از تالیف این کتاب را اینطور عنوان میکند: «به هر حال امام را دوست داشتم و باور داشتم و هنوز هم دارم و در تاریخ ایران هیچ کسی را نمیشناسم که همتا و همپای امام باشد. البته من پیش از سه دیدار، «مردی در تبعید ابدی» را نوشتم که محرک من و راهنمایم حضرت آیتالله سیدمحمد خامنهای ، ملا صدرا شناس بزرگ بود.»
«... و ناگهان دیدم که مردی از دریا بر میآید، بر دریا میآید ـ چون ایشان که در اسطورههای مهجور بر آب میرفتند ـ چون عیسای ناصری، چون منصور حلاج؛ و چون شیخ ما که نگاه خداوند تر اوست و اگر خواهد، چون قاصدکها به سیاحتی سبک بالانه میبردش...
مرد از دریا بر آمده، گرچه بسیار پیر اما، تنومندترین انسانی بود که در همهی اعصار میشناختم ...»(بخشی از رمان مذکور)
به روایت اکبر عالمی که از اساتید سینما است مرحوم نادر ابراهیمی در نظر داشته که اثری با محوریت شخصیت شهید حاج محمد ابراهیم همت خلق کند اما عمرش کفاف نمیدهد و این اثر هیچگاه خلق نمیشود.
او فردی اخلاقگرا بود و در سینما و تلویزیون هم سعی بر این داشت که آثاری مبتنی بر اخلاق را تولید کند او حتی در پشت صحنه کارهایش نیز قوانین اخلاقی را وضع کرده بود و همین سبب شده بود که کار برایش سخت شود و این کار نادر ابراهیمی را دشوار میکرد هرچند در زمان پخش این سریال، کوچه و خیابانهای تهران خلوت میشد و «آتش بدون دود» به عنوان سریال خیابان خلوتکن مشهور شده بود.
رمان «آتش بدون دود» که فیلمی هم بر اساس آن ساخته شده بود در نخستین صفحاتش آمده:
«پیشکش به بزرگی
که به درستی، خلوص، و بزرگی باورش کردهام؛
به مردی که مرا به نوشتن الباقی «آتش بدون دود» واداشت.
نامش برای این خاک، مبارک باد
و برای همه عاشقان وطن!
و ای کاش
زمانی برسد
که او همچنان باشد
و دیگر، درد نباشد، ایرانی دردمند هم.»
این مقدمه که در ابتدای جلد اول مجموعه هفت جلدی «آتش بدون دود» آمده اشاره به فردی خاص ندارد اما وقتی مستند «بار دیگر مردی که دوست میداشتیم» پخش شد بر همه روشن شد که این مقدمه و پیشکش در واقع به محضر رهبر انقلاب بوده است. رهبر انقلاب که سه جلد ابتدایی این رمان را خوانده بودند پس از انقلاب نادر ابراهیمی را به ادامه نگارش این رمان ترغیب کرده بودند.
اما این تنها گوشهای فعالیت دراز دامن و درخشان این نویسنده سترگ بود که به خاطر گرایشهایی که به انقلاب و رهبران انقلابی داشته مورد بیتوجهی و حتی طرد جامعه روشنفکری قرار گرفته بود. این نویسنده در بیان صریح نظرات و دیدگاههایش هیچ ابایی نداشته است و همین سبب شده که او تبدیل به نویسندهای آزاده شود.
آثار نادر ابراهیمی بارها تجدید چاپ شده و خوانندههای بسیاری آثار او را خوانده و به یکدیگر توصیه کردهاند؛ این در حالی است که جریان شبهروشنفکری و رسانههای وابسته به آنها سعی در نادیده گرفتن این نویسنده داشتهاند اما به گواه آثار و میزان بازنشر آنها میتوان به جایگاه این نویسنده که فقط برای مردم مینوشته پی برد.
سرانجام نادر ابراهیمی در سن 72 سالگی پس از چندین سال دست و پنجه نرم کردن با بیماری، 16 خرداد 1387 درگذشت و در قطعه هنرمندان در بهشت زهرا(س) به خاک سپرده شد./۱۳۲۵//۱۰۲/خ