اتهام "تروریسم" حاصل اعتماد به اعراب/ آیا حماس اشتباهات گذشته را تصحیح می‌کند؟
خبرگزاری رسا ـ گروه بین الملل: به زعم عربستان سعودی و امارات، رابطه قطر با «جنبش حماس» از جمله مصداق‌های حمایت این کشور از تروریسم بود. حاکمان حاشیه خلیج فارس در حالی اخیرا جنبش حماس را که رابطه عمیقی با اخوان المسلمین داشته، جنبشی تروریستی قلمداد کردند که در طول سال‌های اخیر تلاش‌های فراوانی را برای دور کردن مقاومت اسلامی فلسطین از جمهوری اسلامی ایران داشتند. این مساله به ویژه پس از بحران سوریه در دستور کار قرار گرفت و حلقه‌هایی از حماس نیز در این مورد طبق خواست رژیم‌های عربی عمل کردند.
هيچ مبالغه نیست اگر بگوییم جنبش حماس بازنده اصلی حمله سعودی ـ اماراتی به قطر است. چه اینکه در پرتوی تقویت روابط برخی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی تلاش می‌شود با تروریستی خواندن جنبش حماس راه را برای ایجاد ناتوی صهیونیستی ـ عربی برای مقابله با ایران و محور مقاومت هموار کنند.
اختلاف نظر در مورد نوع تعامل با جنبش حماس
در همین راستا اخیرا مقامات سعودی به مناسبت‌های مختلف خواستار قطع روابط با حماس هستند. عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی پیشتر جنبش حماس را گروهی تروریستی خوانده بود و خواستار توقف حمایت قطر از این گروه شده بود. اما با این وجود ائتلاف چهارگانه عربستان، امارات، بحرین و مصر از درج نام قطر در لیست سیاه خود امتناع کردند که این مهم پرسش‌های را مطرح می‌کند. یکی از اصلی ترین دلایلی که ناظران سیاسی برای این مساله ذکر می‌کنند اختلاف نظر مصر با سه کشور دیگر در مورد نوع تعامل با حماس است.
با توجه به اینکه مصر دارای مرز مشترک با نوار غزه است این کشور علی رغم مشکلات جدی با حماس به دنبال وضع رابطه مد نظر خود با حماس است. آنچه بر این مساله تاکید می‌ورزد سفر هیأتی از حماس به ریاست یحیی السنوار به مصر برای مذاکره با دولت ژنرال سیسی است.
گزارش‌ها حکایت از آن دارد که مذاکرات سری بین حماس و مصر در حال انجام است تا راهکاری برای رابطه این جریان مقاومت با کشورهای عربی وضع شود و در صورت ناکام ماندن این مذاکرات، کشورهای عربی لیست سیاه جدیدی را منتشر خواهند کرد که شخصیت‌های بلندپایه این جنبش را شخصیت‌هایی تروریستی می‌خواند.
حماس و چالش‌های متعدد در منطقه
اما در سایه افزیش تهدیدهای رژیم صهیونیستی مبنی بر احتمال حمله به نوار غزه وضعیت جنبش حماس آنچنان که باید و شاید رو به راه نیست. قطر، یکی از حامیان اصلی این جنبش در مدت اخیر خواستار خروج برخی از سران حماس از کشور خود شده بود. شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر امور خارجه قطر تصریح کرده بود: «جنبش مقاومت اسلامی "حماس" جنبشی مقاومتی است که سعی در یکپارچه سازی جبهه داخلی فلسطین دارد و سازمان تروریستی نیست.» علی رغم این تصریحات به نظر می‌رسد قطر در حال عقب نشینی از حمایت‌های خود از حماس است.
از سوی دیگر حماس در برهه کنونی با چند چالش جدی رو به رو است: بغرنج شدن وضعیت انسانی نوار غزه به ویژه با وضعیت اسفبار آب و برق این منطقه، فشارهای حکومت خودگردان علیه جنبش حماس و تحرکات بین المللی و منطقه ای ضد این جنبش به ویژه پس از تنش کشورهای عربی با قطر از جمله مهم‌ترین چالش‌های مقاومت اسلامی فلسطین است.
دو راهی حماس؛ تقویت روابط با ایران یا عقب نشینی مقابل عرب‌ها
جنبش حماس در برهه کنونی به دنبال تقویت روابط خود با جمهوری اسلامی ایران است. پس از انتخاب اسماعیل هنیه به عنوان رییس دفتر سیاسی حماس و نامه تبریک سردار حاج قاسم سلیمانی خبرها از سفر هیاتی به ریاست اسماعیل هنیه به تهران حکایت دارد. حماس که در سایه اختلافات جهان عرب و هماهنگی کشورهای حاشیه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی خود را در وضعیتی نامناسب می‌بیند به دنبال بازگشت به آغوش ایران است.
اعضای سیاسی حماس در چند سال اخیر انتخاب‌های اشتباهی داشتند که امروز بیش از پیش این اشتباهات نمود پیدا کرده است. به ویژه پس از انتشار سند جدید جنبش حماس، گمانه زنی‌ها در رابطه با آینده این جنبش افزایش یافته است. گفته می‌شود شاخه نظامی حماس معتقد بر لزوم تقویت روابط با ایران است اما برخی عناصر سیاسی به دنبال ادامه همسویی به کشورهای عربی هستند، گرچه این مساله نیز با تنش‌های اخیر با تهدید مواجه شده است.
حماس امروز بر سر یک دو راهی بسیار مهم قرار دارد؛ این جنبش که در سال‌های گذشته از نزدیک شدن به قطر و سایر کشورهای عربی ثمره ای ندیده باید بین عقب نشینی‌های بیشتر و حرکت در مسیر محور مقاومت یکی را انتخاب کند. بدون شک همسویی با مقاومت و ایران هزینه‌هایی را برای این جنبش خواهد داشت اما عقب نشینی‌های بیشتر ماهیت مقاومت طلبانه این جنبش را خدشه دار کرده و ممکن است با چالش‌های درونی مواجه شود./983/ب951/ک