رسالت رسانه‌ها؛ آموزش دیندانی یا دینداری

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، محمد آقاسی، رییس مرکز افکار سنجی دانشجویان کشور، در نشست علمی با موضوع ارزیابی انتقادی از مطالعات پیرامون رسانه دینی که در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات برگزار شد، اظهار داشت: وقتی راجع به رسانه دینی بحث می کنیم زیل گفتمان بومی کردن علم اجتماعی در کشور ما است.

وی با بیان این که در حوزه بومی کردن فضای رسانه ما می توانیم چند گروه را تقسیم بندی کنیم، گفت: یک گروه کسانی هستند که می گویند ما اگر واژگانی از دین را در کنار برخی واژگان علوم انسانی قرار دهیم می توانیم به علم بومی دست پیدا کنیم و در حقیقت علم را منتاژ می کنند و برای مثال برخی برای تأیید حرف علوم انسانی یک روایت را می آوردند.

آقاسی افزود: این گروه در مقوله رسانه می گویند ما فلان خبر را این طور باید تنظیم کنیم و مؤید آن هم یک روایت را می آورند؛ یکی از جاهایی که این تیپ انسان ها را تولید کرده دانشگاه های موسوم به اسلامی هستند که علم غربی را با علم دینی در کنار هم تدریس می کنند.

وی خاطرنشان کرد: گروه دوم که در علم دینی انسانی کارکرده اند معتقدند علم وقتی بومی می شود که ما به مسائل بومی خود بپردازیم مثلا وقتی با نگاه مارکسیستی به مسائل داخلی نگاه می کنیم علم را بومی می کنیم و در مورد رسانه هم همین طور فکر می کنند و مفهوم مدرنیته ایرانی در این گروه پر رنگ است.

رییس مرکز افکار سنجی دانشجویان کشور تصریح کرد: یک گروه هم هستند که با علم مدرن مشکل دارند و می گویند اگر به جای جامعه شناسی، جمعیت شیعه را مورد بررسی قرار دهیم به علم بومی می رسیم ولی این گروه در حوزه خبر کار جدی نکرده اند.

وی خاطرنشان کرد: آخرین گروه هم کسانی هستند که معتقدند همانطور که علوم مدرن ذیل فلسفه غرب شکل گرفته اند ما هم می توانیم زیل فلسفه اسلامی علم اجتماعی مخصوص به خود را پیدا کنیم؛ این گروه بیشتر حکمت صدرایی را مدنظر قرار می دهند و ما به همین دلیل از آن ها تعبیر به نو صدرایی می کنیم.

آقاسی افزود: این افراد در حوزه ارتباطات و خبر کم کار کرده اند و تنها دو سال است که دکتر خجسته بحث هایی را در این زمینه بحث می کنند ولی خروجی نداشته است و جدی نیست.

وی اظهار داشت: مطالعاتی که از رسانه دینی حرف می زنند با مسأله اختلافات نظری مواجه هستند زیرا جهان غرب به یک جمع بندی رسیده است و وحدت نظری دارد و تولیدات منسجمی در سینما و مطبوعات و رسانه دارند ولی در جهان اسلام هنوز به وحدت نظری نرسیده اند.

رییس مرکز افکار سنجی دانشجویان کشور تصریح کرد: ما تکلیف خود را تعیین نکرده ایم که وقتی از اسلام حرف می زنیم چه می خواهیم بگوییم و آیا یک انسان دینی می خواهیم یا یک محتوا و فرم دینی می خواهیم داشته باشیم.

وی افزود: ما بیش از این که آدم دیندار تربیت کنیم انسان های دیندان تربیت می کنیم و اصلا رسانه های دینی ما به پرورش انسان دینی فکر نمی کنند بلکه تنها به تولید محتوای دینی فکر می کنند بدون این که دردی از دردهای انسان در جامعه را دوا کند.

رسانه دینی بادی مخاطب خود را پرورش دهد

آقاسی فقر و فساد را از مهمترین اسیب های اجتماعی دانست و افزود: ما باید در رسانه دینی انسانی را تربیت کنیم که نسبت به آسیب های اجتماعی واکنش نشان دهد و در نتیجه ما باید مخاطبان خود در رسانه دینی را پرورش دهیم.

تولید دینداری نمایشی به وسیله رسانه های دینی

وی افزود: ما در رسانه های دینی نمایشی از دین داران را نشان می دهیم و هر وقت ما دین نمایشی درست کنیم دینداری نمایشی هم در جامعه تولید می شود مانند این که هر وقت انگشتر و ریش داشته باشی دیندار می شوی که نوعی دینداری نمایشی است.

رییس مرکز افکار سنجی دانشجویان کشور یکی دیگر از مشکلات حوزه رسانه دینی را جدایی رسانه از جامعه دانست و گفت: وقتی رسانه از جامعه جدا شود و درد جامعه را نفهمد ما نمی توانیم بگوییم این رسانه موفق است زیر رسانه ای دینی است که هرجا که ظلمی اتفاق افتاد اولین کسی باشد که آن را بیان می کند./843/پ۲۰۱/س