تفاوت سیره خواجه نصیر با سلوک شیخ صدوق در علم کلام

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در خراسان شمالی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی قربانی، استاد درس خارج اصول حوزه علمیه خراسان شمالی، امروز در جمع طلاب، با اشاره به وجود سبک‌های مختلف در تعلیم و تعلم، اظهار کرد: بعضی از متفکران سبک نقلی حدیثی و قرآنی با بازگو ساختن نظرات دیگران را دارند.

وی ادامه داد: مثلاً مرحوم مجلسی اگر طب هم بنویسد، به سبک منقولات است؛ یعنی طب النبی و طب الصادق می‌نویسد، برخی از علمای مادی، سبک دیالکتیکی را در نظر دارند و اشیا را در حال حرکت و جریان مطالعه می‌کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین قربانی اضافه کرد: اما بعضی از دانشمندان، سبک استاتیک را در نظام عالم و پدیده‌های هستی پذیرفته‌اند؛ مانند فیکسیم ولی ترانسفورمیسم تحول را محور قرار می‌دهد و عارفان سبکی مجزا دارند.

به گفته وی هیچ انسانی بی سبک و روش نیست ممکن است ما روش او را قبول نداشته باشیم ولی آن هم برای خودش روشی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین قربانی افزود: خطابه و سخنوری هم اسلوب مخصوصی دارد؛ لیکن برای سخنرانی سبک‌های مختلفی از مواعظ اخلاقی گرفته تا مرثیه‌خوانی وجود دارد، قرآن نثری است به سبک خاص. تمدن‌ها و هنرها هر کدام سبک مخصوصی دارند. ارسطو و ابوریحان و ابن‌سینا و ابوسعید ابوالخیر، ابن عربی، شیخ اشراق، خواجه‌نصیرالدین طوسی و سایر نوابغ شرقی و غربی، هر کدام در اندیشه و تفکر، سبک خاصی را تعقیب کرده‌اند.

وی اضافه کرد: یکی سبکش منطقی و عقلانی است و حتی در علم طب نیز روش عقلانی در پیش می‌گیرد و ادبیات را نیز با منطق ارسطویی تحلیل می‌کند. در مقابل، ابوریحان بیرونی که سبکش تجربی و حسی بوده است. حسیون همه چیز را با معیار حس و تجربه می‌سنجند.

حجت‌الاسلام والمسلمین قربانی گفت: به عبارت بهتر باید توجه داشت که شاعران حکیمان، متفکران، رهبران و زمامداران، هر کدام در زندگی و رفتار خود سبک و سیره خاصی دارند.

استاد حوزه علمیه گفت: حافظ و سعدی هر دو شاعرند، ولی هر کدام برای خود سبکی دارند که بر اساس آن شعر گفته‌اند. گاهی شعرا به سبک هندی و زمانی به سبک خراسانی و سبک مثنوی شعر سروده‌اند. شعر عرفانی شبستری با سبک و روش حافظ فرق می‌کند و شعر حماسی شیوه فردوسی است که او نیز سبکی مجزا است.

وی گفت: آنچه در شناخت شعر و نثر و حکمت مهم است، سبک و اسلوب آن است نه چیزی که آن‌ها در قالب شعر روایت کرده‌اند، در سیره علمی و فلسفی نیز امر بدین منوال است، سبک و مشی ارسطو در فلسفه غیر از سبک افلاطون است، سیره خواجه نصیر در علم کلام غیر از سلوک شیخ صدوق و کلینی است و غیر از سبک علامه طباطبایی و علامه مطهری است، راه فلسفی فرانسیس بیکن با استوارت میل و سبک دکارت با هگل هر کدام متد خاصی را تعقیب کرده‌اند./9314/پ202/ب1