نماز حقیقی آن است که انسان با آن اتحاد وجودی پیدا کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، جلسه درس اخلاق هفتگی مدرسه خاتم الاوصیا(عج) با ارائه آیت الله علیدوست و با حضور طلاب و روحانیان این مدرسه برگزار شد.

آیت الله علیدوست در این جلسه تاکید کرد: نماز حقیقی مورد قبول از یک فقیه این است که با شخصیت او اتحاد وجودی پیدا کند به عبارتی مرحله نهایی وکامل درسیر نماز، سوای از خواندن نماز و رعایت آداب و شرایط آن ، خواندن نماز همراه با خشوع و خضوع است این مرحله از فقه می گذرد و فوق فقه است؛ این همان  مرحله است که از من و شما انتظاردارند که انسان با نماز اتحاد وجود ی پیدا کند یعنی نماز تجلی انسان شود و انسان نیز تجلی  عینی نماز.

وی در این جلسه که به صورت هفتگی برگزار می شود، برخی از مصادیق روایی تجلی معنای حقیقی از نماز را مورد بررسی قرارداد و ضمن تحلیل زوایای مختلف در موضوع نماز با اشاره به احادیث امام باقر و امام صادق علیهما السلام مبنی بر رعایت تمام شرایط نماز از سوی نماز گزار ولی رد آن از سوی حضرت احدیت ، اظهار داشت: نماز غیر از اجزاء ظاهر، یک شرایط باطنی دارد؛ یعنی به عبارتی ممکن است در عین این که نماز گزار همه موارد را به عنوان شرایط صحت نماز به جا آورد اما به تعبیر  صادقین علیهما السلام، این نماز پیچیده شود و به صورت او زده شود.

آیت الله علیدوست در ادامه با اشاره به برخی پارادوکس های موجود در فهم دین و مبانی مستحصل از کج فهمی ها، گفت: «اهتمام به نماز» و «حق نماز را ادا کردن» از مبانی اخلاق است؛ نمی شود به این واجب الهی بی اعتنا بود و مبانی اخلاقی را طی کرد.

سجده تمام موجودات در برابر خالق هستی و نماز در برابر خداوند متعال به عنوان مظهر تسلیم و تسبیح موجودات از دیگر زوایای مورد بحث آیت الله علیدوست بود که در این رابطه با یادآوری و بیان آیات مربوطه، افزود: تمام موجودات با اختیارو اراده و برهمان مبنایی که ممکن است در فهم قاصر انسان، درک آن نگنجد ، بنابر آیات  «کل قد علم صلاته و تسبیحه» ویا آیات «یسبح لله ما فی السموات و ما فی الارض ....» به تسبیح و تقدیس ذات الهی مشغولند؛ این که ما آن را نمی فهمیم دلیل بر این نیست که موجودات شعور ندارند گرچه ثابت شده که تمام موجودات دارای حیات خاص هستند.

استاد علیدوست با مقایسه بحث انکار در نظام دینی که منجر به کفر می شود اظهار داشت: انکار مظاهر و مصادیق دینی تا جایی که به انکار خدا و رسول نینجامد، کفر نیست اما در خصوص نماز انکار آن بلا قیدو شرط موجب کفراست. واین جریان مبین جایگاه خاص این فریضه در نظام دینی است.

عضو جامعه مدرسین، حدیث امام صادق علیه السلام در مورد نماز در لحظات احتضار ایشان را بیان و اذعان داشت: از ما به عبارتی استعظام و استکبار نماز را خواسته اند و بنا بر روایت «لن تنال شفاعتنا من استخف بالصلوة» آن چه مسلم است این که استخفاف نماز را به هیچ روی نمی پذیرند و محال است کسی به جایی رسیده باشد اما نسبت به این واجب الهی بی اعتنا باشد.

رییس شورای عالی مدرسه خاتم الاوصیاء(عج) در ادامه مباحث خود ضمن بیان مراحل مد نظر در نماز یادآور شد: آن چه از یک  فقیه به عنوان کسی که بار مسئولیت دینی و رشد معنوی جامعه را به عهده دارد انتظار دارند این است که شخص فقیه علاوه بر رعایت شرایط وآداب نماز، با  نماز اتحاد وجودی پیدا کند و او  به معنی نماز و نماز نیز به معنی او باشد که در واقع  معنی حقیقی نماز همین امر است که انسان تجلی عینی نماز باشد و این تمام معنای واقعی این حدیث صادقین علیهما السلام است که «انما لک من صلاتک ما اقبلت علیه منها ...».

وی در بخش  دیگری از صحبت های خود گفت: در قرآن به کلمه تاویل بر می خوریم که بسیاری آن را به تفسیر معنا کرده اند که صحیح نیست؛ معنی صحیح آن عبارت است از تجلی بیرونی و عینی و خارجی هر مبحثی و تاویل نماز یعنی این که به عینیت وجوی در آید و اتحادی بین ذات نماز گزار و نماز ایجاد شود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر این اساس افزود: از آیات متعدد قرآن چنین استنباط می شود که در تعریف انسان به سراغ تعاریف مرسوم نرویم بلکه باید انسان را همان اعمال او دانسته و او را به اعمالش که تجلی عینی شخصیت درونی اوست، معنا کنیم که در این باره آیه: لیس البر ان تولوا وجوهکم قبل المشرق و المغرب ولکن البر من آمن بالله و الیوم الآخر» و  اضافه کلمه «البر» به «من» مثبت این ماجراست.

وی بیان کرد: این امر نشان دهنده این است که تاویل یعنی تجلی نماز و نمازی صحیح است که اتحاد ذاتی بین نماز و نماز گزار ایجاد شود و نماز گزار با تمام وجود به نماز بایستد نه این که صرفا به دنبال آداب و مناسک ظاهری آن باشد که قطعا چنین امری مطرود بوده و آن چه مقبول درگاه حضرت احدیت جل جلاله قرار میگیرد میزان توجه قلبی نماز گزار به نماز است و  طلاب که سربازان امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند باید به این مهم اهتمام داشته باشند که با نماز وحدت پیدا کنند ونماز شان به میزانی مد نظر قرار می گیرد که با اقبال باشد.

بحث اقامه نماز به عنوان شاکله و  شاخصه و مصداق بارز قضیه اقامه نماز که بارها و بارها در قرآن بر آن اشاره و تاکید شده است پایان  بخش صحبت های استاد بود که در این باره اظهار داشت: در قرآن به نماز خواندن اشاره نشده بلکه هر جا از نماز صحبت شده در خصوص انسان آن را با کلمه اقامه همراه کرده واین امر مبین این است که توجه به نماز و برپا داشتن آن و  والاتر از آن تبلیغ ، از مهمترین و محوری ترین و مرکزیترین مباحث دینی است که مورد انتظار از طلاب در سفرهای تبلیغی است؛ زیرا در اختیار داشتن هر وسیله یعنی  داشتن مسئولیت و امروز که تریبون تبلیغی به دست طلاب است به عنوان متصدیان امور دینی باید متوجه مسئولیت خود در برابر خداوند باشند که چگونه از امکانات و فرصتی که در اختیار دارند، استفاده می کنند و به چه میزان دیگران را به امور دینی به ویژه نماز راهنمایی می کنند . /۹۲۴/پ۲۰۱/ج