کتاب «زندگی و مبارزات آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا انتشارات کلبه شروق قم کتاب خاطرات مستند استاد سید هادی خسروشاهی درباره «زندگی و مبارزات آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی» را منتشر کرد.
کتاب «زندگی و مبارزات آیت الله کاشانی» جلد ششم از مجموعه خاطرات مستند استاد خسروشاهی است که از بخشهای زیر تشکیل شده است: 1. مقدمه اول: آیت الله کاشانی و حادثه 28 مرداد، 2. مقدمه دوم: ویژهنامه آیت الله کاشانی، 3. آیت الله کاشانی در پیشگاه قضاوت تاریخ، 4. خاطراتی از آیت الله کاشانی، 5. نقش آیت الله کاشانی در انقلاب عراق، 6. نگاهی به اسناد سری انگلیس در مورد آیت الله کاشانی، 7. امام خمینی و آیتالله کاشانی (بیانات امام درباره آیت الله کاشانی)، 8. تاریخ را تحریف نکنید (نقش آیت الله کاشانی، دکتر مصدق و فداییان اسلام در نهضت ملی)، 9. درباره توصیه های آیت الله کاشانی (توضیحی در توصیه نامه ها به دولتمردان)، 10. نامه شهید سید قطب به آیت الله کاشانی، 11. آیت الله کاشانی، پیام آور وحدت و بیداری، 12. پیوستها.
پیوستهای نهگانه این کتاب در 150 صفحه، بخش مهم و قابل استفادهای برای محققان و علاقهمندان به تاریخ معاصر و تاریخ نهضت روحانیون در دوره اخیر است. عناوین پیوستها عبارتند از: 1. درخواست الازهر از آیت الله کاشانی، (برای قطع روابط سیاسی ایران با اسرائیل و چگونگی اقدام و نتیجه نهایی آن)، 2. مواضع آیت الله کاشانی در برابر سیاستهای آمریکا، 3. نامه سرگشاده احمدحسین، رئیس حزب چپ «مصر الفتاه» به آیت الله کاشانی و مصدق، 4. نامه سرگشاده دکتر سعید رمضان (داماد شهید شیخ حسن البناء و پدر دکتر طارق رمضان و از شخصیتهای برجسته اخوان المسلمین مصر) به آیت الله کاشانی؛ نهضت الهی درخشان برای ایران، (وی در این نامه آرزوها و ایده های خود را با آیت الله کاشانی در میان گذاشته است)، 5. ایران به روی کوه آتشفشان! (گزارشی از حضور محمدحسنین هیکل، مورخ و نویسنده معروف مصری در اوج شکوفایی نهضت ملی نفت ایران)، 6. آیت الله کاشانی و توطئه کشف حجاب رضاخانی، 7. حزب توده و آیت الله کاشانی، 8. آیت الله کاشانی و ملیگرایان (در این بخش چند مقاله کوتاه و توهین آمیز ملی گرایان و حزب توده درباره آیت الله کاشانی آمده است. در پایان هم فهرست اعلام، کتب و اماکن ذکر شده در کتاب آمده است.
ویژگی‌های مهم کتاب
از نکاتی که مطالعه این کتاب را برای مخاطبان و علاقهمندان تاریخ معاصر ضروری میسازد شخصیت خاص نویسنده است که در جایگاه روحانی انقلابی و مبارز، در مقاطع مختلف تاریخ معاصر حضور داشته است. همچنین نویسنده با آیت الله کاشانی ارتباط مستقیم داشته است و بدون واسطه و پیش داوری ها، خبرها و تحلیل هایی را برای مخاطبان کتاب بیان داشته است. ضمنا ایشان به خاطر روحیه باز و ارتباطات گسترده با فعالان و مبارزان طیف های مختلف تاریخ معاصر، تحلیل های جامع و منصفانه و بدون تعصبی را از تاریخ معاصر و نقش و جایگاه آیت الله کاشانی مطرح کرده است.
انگیزه های نگارش کتاب
استاد خسروشاهی ضمن بیان ناجوانمردی هایی که درباره آیت الله کاشانی صورت گرفته، در بخشی از مقدمه آورده است: «استمرار انتشار بعضی کتابها و مقالات توسط ملی گراها و ظلم علنی و رذیلانه بر این سید بزرگوار، آن هم با استناد به گزارشی مثلاً یک روزنامه نویس آمریکایی یا مزدور شاهی، نشان می دهد که متأسفانه آیت الله کاشانی نه تنها در زمان حیات برای امپریالیسم خطرناک بود، بلکه پس از رحلت هم حتی یاد و نام او همچنان دشمن را می ترساند و می لرزاند! و به همین دلیل ما را وا می دارد که به نشر ویژهنامه (درباره آیت الله کاشانی) بپردازیم... البته نشر این ویژه نامه به آن معنا نیست که آیت الله کاشانی را مطلق بدانیم و یا ایشان را معصوم و دور از اشتباه بنامیم... ولی این نکته را اثبات میکند این خطا یا اشتباه هرگز عمدی و یا خدای نکرده از روی غَرَض نفسانی نبوده است. انکار حقایق و نادیده گرفتن زحمات و کوشش ها و تبعیدها و زندانی شدن های آیت الله کاشانی یک بار در اوج قدرت توده ای ها و هواداران دکتر مصدق... و یک بار هم اکنون، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به بهانه تاریخ نگاری و خاطره نویسی به شدت ادامه داشت و به شدت ادامه دارد.»(صص 30ـ31)
سخن جالب استاد خسروشاهی که آن را می توان سرمشق تاریخ نگاری منصفانه دانست: «باور ما این است که راه صحیح و منطقی بررسی تحلیلی تاریخ، بیان حقایق و نشر اسناد و طرد هرگونه خودمحوری است.»(ص 34)
استاد خسروشاهی در مقدمه اول کتاب به شرح طرح و نقد گزارش اداره روابط خارجی وزارت امور خارجه آمریکا در سالهای 1951 تا 1954 میلادی (و شامل وقایع 28 مرداد 1332) میپردازد و انتشار این گزارشها را با عنوان اسناد!!، با تلاش دولت آمریکا!! پس از تعلّل و خودداری طولانی و با گزینش گزارشها تلاشی برای چندقطبی شدن جامعه ایرانی و حتی برپایی نوعی آشوب سیاسی در داخل کشور می داند و به تحلیل و نقد این گزارشها می پردازد و در پایان این مقدمه طولانی مینویسد: «اکنون هجمه ناجوانمردانه به آیت الله کاشانی توسط ملی-گرایان قدیم و جدید، همکاران کریم پورشیرازی و غیره و همقلمان «پرخاش»، «شورش»، «به سوی آینده»، «باختر امروز»، «چلنگر»، «شهباز» و... سال 1332 در سال 1396 ما را واداشت که نمونه هایی از اسناد و مقالات تاریخی و خاطرات مستند خود را در رابطه با زندگی و مبارزات آیت الله کاشانی، یکجا منتشر سازیم... .»
مقالات این کتاب را استاد خسروشاهی از پنجاه و پنج سال پیش – از سال 1341 – و پس از رحلت آیت الله کاشانی، به تدریج به مناسبتهای مختلف تحریر و ترجمه کرده اند که در زمانهای مختلف در مطبوعات کشور منتشر شده است. استاد خسروشاهی در پایان مقدمه کتاب نیز می نویسد: «امید آن که نشر این مباحث مستند، برای دفاع از حق و حقیقت و روشن ساختن حقایق تاریخ معاصر ایران و نقش آیت الله کاشانی در آماده سازی بستر مبارزه و بیدارگری جهان اسلام بر چند انگلیسی – آمریکایی، برای جویندگان حقیقت و به دور از تعصب جاهلی و عصبیت قومی!! و قبیلهای، مفید و راهگشا باشد.»
همچنین استاد خسروشاهی در این کتاب ارزشمند به سؤالات و شبهاتی که درباره زندگی، فعالیتها و عملکرد و حتی اندیشه های آیت الله کاشانی وجود دارد پاسخ مفصل و قانعکننده ای داده و تلاش کرده است هر نوع شک و شبهه را درباره زندگی و اندیشه این شخصیت مبارز و ملی و ارزشمند تاریخ معاصر بزداید.
در این کتاب به سؤالات و شبهاتی درباره ارتباط با انگلیسی ها، ارتباط با آمریکایی، علل انتقادات وی به دکتر مصدق و گروههای ملیگرا، رابطه آیت الله کاشانی و نواب صفوی و فداییان اسلام، فعالیتها، ارتباطات و اثرات بین المللی آیت الله کاشانی، رابطه آیت الله کاشانی و اخوان المسلمین، تحلیل و بررسی گزارش های منتشر شده وزارت خارجه آمریکا در تیرماه 1396، سوابق علمی و فقهی آیت الله کاشانی و... پاسخ داده شده است.
خاطره و تحلیلی از آیت الله کاشانی درباره دکتر مصدق
در یکی از بخشهای کتاب میخوانیم: «روزی از آیت الله کاشانی پرسیدم که اشکال عمده و اساسی جناب عالی به دکتر مصدق چه بود؟، ایشان در پاسخ گفتند: اشکال اساسی من این بود که این نهضت با همکاری همه گروهها به پیروزی رسیده است و الآن نباید با خودمحوری و تکروی، آن را در معرض خطر قرار داد... این انتصابات که مصدق السلطنه انجام میداد، هرگز به نفع آینده نهضت نبود... اختیارات تامهای که مصدق السلطنه می خواست نه قانونی بود و نه مشروع و نه به صلاح مردم، سرآغاز یک نوع دیکتاتوری با پوشش مجلس و پشتیبانی احزاب بود... خوب، من مخالف این کارها بودم.»(ص64)
گفتنی است تاکنون خاطرات مستند استاد خسروشاهی درباره شخصیت ها و جریانات زیر منتشر شده است: علامه طباطبایی، آیت الله طالقانی، علامه سید مرتضی عسکری، امام موسی صدر، آیت الله مشکینی، شهید نواب صفوی، استاد سید جلال الدین آشتیانی، مبارزان ملی – مذهبی، محمدعلی جمال زاده، احمد بن بلا (الجزایر)، دکتر حسن ترابی (سودان)، روژه گارودی (فرانسه)، نشریات مخفی حوزه علمیه قم، تاریخ نگاری معاصر و کودتای 28 مرداد، حزب خلق مسلمان. و به زودی خاطرات مستند ایشان درباره امام خمینی، شهید مطهری، شهید بهشتی، شیخ آقابزرگ تهرانی و محمدحسنین هیکل (مصر) نیز منتشر می شود.
انتشارات کلبه شروق قم چاپ اول کتاب «زندگی و مبارزات آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی» را در 356 صفحه، قطع رقعی و شمارگان 1000 نسخه به قیمت 12000 تومان منتشر کرده است.
علاقه مندان برای تهیه این کتاب و سایر مجموعه خاطرات مستند استاد خسروشاهی می توانند در قم به کلبه شروق واقع در ابتدای خیابان صفاییه و در تهران به فروشگاه کتاب مؤسسه اطلاعات واقع در خیابان انقلاب، روبروی دانشگاه تهران مراجعه نمایید و یا با مرکز پخش کتب در قم به شماره تلفن ۳۷۸۳۸۱۴۴ (۰۲۵) یا سایت مرکز بررسی های اسلامی (www.iscq.ir) تماس بگیرند./925/ت 303/ش