بقای دینداری در جامعه نیازمند شناخت و مدیریت تکانه‌های استراتژیک است
به گزارش خبرگزاری رسا در اصفهان به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت‌الاسلام محمد قطبی در گردهمایی مدیریت استراتژیک فرهنگی و در جمع مدیران فرهنگی مساجد استان اصفهان اظهار داشت: یک‌سری تکانه‌های استراتژیک وجود دارد که بر آینده فرهنگ و دینداری در جامعه تاثیر مستقیم گذاشته و می‌تواند مسیر آن را متحول کند؛ بعضی از این تکانه‌ها را حس میکنیم، می‌بینیم و می‌فهمیم و برخی را هم نه که البته با سیستم‌های علمی کاملا قابل کشف است و باید آنها را بشناسیم، چون به ما کمک می‌کند تا برآوردی از آینده دینداری در سال‌های پیش‌رو به دست آورده و مسائل و مشکلات را پیش‌بینی، پیشگیری و مدیریت کنیم.
وی افزود: اولین تکانه استراتژیک، فیجیتال نام دارد که نسل جدید و آینده دیجیتال را تشکیل می‌دهد. ورود دیجیتال به زندگی ما به پنج سال نمی‌رسد، ولی چنان موج وسیع و بلند دامنه‌ای را ایجاد کرده که امروز همه ابعاد و اضلاع زندگی ما را پوشش داده است. عصر فیجیتال یعنی اینکه تمام محیط و اشیای موجود در آن تراکنش و تعامل دیجیتالی دارد و اطلاعات و داده‌ها را تولید، منتقل و تحلیل می‌کند و می‌توان از اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی به عنوان یکی از اضلاع آن نام برد.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: یکی از تاثیرات این تکانه این است که حواس انسان امتداد می‌یابد و عملا چیزی به نام فضای خصوصی و محرمانه دیگر وجود ندارد، چون نمی‌توان فضا و مکانی را در نظر گرفت که اشیای موجود در آن تراکنش دیجیتالی نداشته باشد، یعنی فیزیک و دیجیتال تعاملی دو طرفه خواهند داشت. تاثیر این امر در دینداری حداقل این است که ما در رابطه با بعضی از حریم‌ها و مسائل مربوط به حجاب و عفاف دچار تلاطم یا التهاب جدی می‌شویم.
حجت‌الاسلام قطبی با بیان اینکه دومین تکانه استراتژیک، محصول‌مداری نام دارد، گفت: ارائه خدمات نیاز به رفت‌و‌آمد و ارتباطات اجتماعی دارد و هزینه‌بر است، بنابراین امروز خدمات به محصول تبدیل و محصول‌مداری به شدت جانشین خدمات شده است. در شرایطی که ما هنوز بر اساس خدمات پیش رفته و هزینه‌های زیادی نیز بابت آن می‌پردازیم، دشمن با هزینه‌های کمتر یک نرم‌افزار را تولید کرده و در فضای وب قرار می‌دهد که گاهی میلیون‌ها کاربر آنلاین در دنیا پیدا می‌کند. استراتژی ما می‌تواند امتداد خدمات به محصول یا محصول به خدمات باشد، مثلا اگر کلاس آموزش قرآن برگزار میکنیم، می‌توانیم محتوای آن را ضبط کرده و در آپارات قرار دهیم. متاسفانه ما به شدت در زمینه محصول‌مداری کم‌کاری کرده‌ایم، به گونه‌ای که در سراسر کشور فقط ۵۸ مورد نوآوری قرآنی یافت می‌شود، در حالی که برای اوقات فراغت کوتاه مدت چند دقیقه‌ای بیش از ۱۰ هزار محصول وجود دارد که در مارکت‌ها و پیشخوان‌ها قابل عرضه است.
وی اضافه کرد: سیالیت سبک زندگی سومین تکانه استراتژیک است، برای مثال قبلا اگر قرار بود نوعی از پوشش به سبکی نو تبدیل شود، ۱۵۰ سال زمان نیاز داشت، اما امروز به مدد ابزار و امکانات و تکنولوژی این فاصله بسیار کمتر شده است، به گونه‌ای که فاصله تبدیل سبک زندگی موجود به جدید در زمینه معماری، ده سال و در زمینه پوشش و آرایش کمتر از ۶ ماه است. وقتی فاصله‌ها کوتاه شود، سبک زندگی سیال می‌شود و نتیجه آن، بروز پدیده دینداری سوپر مارکتی است، یعنی نسل نوخاسته امروز به دلیل سیالیت سبک زندگی، در دینداری نیز تنوع‌طلب است، یک تکه از اینجا می‌گیرد و یک تکه از جای دیگر و خودش را هم دیندار می‌داند.
رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بیان کرد: چهارمین تکانه استراتژیک، اسطوره‌پردازی تخیلی نام دارد. اسطوره همواره از پیشینیان به نسل آینده منتقل شده و به جریان فرهنگی تبدیل می‌شد، اما در سبک جدید، از صفر ساخته شده و بر فرهنگ جامعه اثر می‌گذارد. نسل نوخاسته امروز از بس بازی‌های تخیلی و فضایی انجام داده است، در رابطه با زندگی معمول خودش نیز خیال‌پردازی می‌کند و اگر از حوزه خیال خارج نشده و وارد حوزه حس و سپس واقعیت‌های بیرونی نشود، زندگی آینده‌اش را باخته است.
وی دگرگونی در ترمینال‌های فرهنگی را پنجمین تکانه استراتژیک نامید و افزود: جایی که شبکه تولید و توزیع محصول با شبکه مصرف نقطه تلاقی پیدا می‌کند، ترمینال فرهنگی نامیده می‌شود؛ مثلا ترمینال کتاب، کتابخانه‌ها، کتابفروشی‌ها و بازارچه‌های فصلی کتاب است. در حالی که ما هنوز ترمینال‌های فرهنگی را در فضاهای فیزیکی دنبال میکنیم، مارکت‌ها و فضاهای مجازی تمام محصولات دنیا را مدیریت کرده و مصرف‌کننده را قبضه کرده‌اند، همان جایی که ما در آن حضور نداریم و میدان بازی کاملا در اختیار دیگران قرار گرفته است.
حجت‌الاسلام قطبی اظهار کرد: قبیله‌ورزی مجازی در خانه، آخرین تکانه استراتژیکی است که می‌توان به آن اشاره کرد. قبلا گعده‌های فیزیکی وجود داشت که افراد پس از کار روزانه در آنها حضور یافته و خستگی را از خود دور می‌کردند و با آرامش وارد خانه می‌شدند؛ اما امروز مرد و زن شاغل وقتی خسته از کار روزانه به خانه می‌رسند، ابتدا با همسر خود دعوا می‌کنند و سپس گوشی همراه خود را دست گرفته و در فضای مجازی پرسه می‌زنند که همه اینها به تحکیم نظام خانواده ضربه می‌زند. در نگاه استراتژیک، باید یک‌سری فضاها و محیط‌های گعده‌ای اعم از مسجد یا باشگاه ورزشی طراحی کنیم تا افراد با تخلیه هیجانات خود، با آرامش وارد خانه شوند.
وی خاطرنشان کرد: امروز به برکت فناوری جدید و فضای مجازی، اتفاقاتی تحت عنوان پیشران فرهنگی در حال رخ دادن است، برای مثال سیستم اندیشه و هم‌اندیشی از یک فضای بسته به یک فضای جمع‌اندیشی جهانی تبدیل شده که اگر این نمونه را در فعالیت‌های فرهنگی به کار گیریم، می‌توانیم ایده‌های زیادی به دست آوریم؛ اپلیکیشن همسا یکی از نمونه‌های سیستم جمع‌اندیشی است که در آن فضای ایده و مسئله به اشتراک گذاشته می‌شود. نمونه دیگری که در زمینه فعالیت‌های فرهنگی کاربرد زیادی دارد و جزء مدل‌های رایج در دنیا محسوب می‌شود، سبک جمع‌سپاری در تولید محصولات فرهنگی است، یعنی همه افراد با یکدیگر کاری را انجام داده و محصولی را تولید می‌کنند.
ریس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان اضافه کرد: بسیاری از مراکز تاثیرگذار در دنیا به جای تولید کردن و پرداخت هزینه‌های زیاد، از مدل رنکینگ یا رتبه‌بندی استفاده می‌کنند، مثل آکادمی سینمایی اسکار که خودش فیلمی تولید نمی‌کند، ولی با ارائه شاخص‌های موثر در انتخاب یک فیلم جهانی، عرصه سینمای دنیا را مدیریت می‌کند. در واقع امروز حوزه‌های سبک زندگی، محصولات مصرفی، تزئینات، مد و آرایش بدون صرف هزینه، با رنکینگ و برند مدیریت می‌شود./1304/د۱۰۳/ب۱