چرا معادلات منطقه به ضرر ایران تمام نخواهد شد؟

به گزارش خبرگزاری رسا، یکی از جنجال های رسانه ای در یکی دو ماه اخیر این بوده که موفقیت های منطقه ای ایران دستخوش ناملایماتی شده است که ممکن است آینده محور مقاومت را تحت الشعاع قرار دهد. این خط خبری که توسط رسانه های غربی و وابستگان داخلی آن ها در جغرافیای ایران مورد پی گیری قرار گرفته است به دنبال تلقین این مسئله است که ایران در حال پرداخت هزینه در منطقه است و هزینه ای که ایران می پردازد لزوما منافعی را که ایران پی می گرفته است را به دنبال نداشته است. برای مثال بارها شنیده شده که رسانه ها از «توافق پنهان بین سوریه و اسرائیل بر سر خروج نیروهای ایران و حزب الله از سوریه» سخن گفته اند.

این خط خبری با برجسته سازی مسائل مورد تمایل غرب و دنباله های منطقه ای آن از جمله اسرائیل به دنبال بازتولید همان ایده سنتی است که در فتنه 88 تحت عنوان «نه غزه، نه لبنان» مطرح شده بود. یکی از آخرین مسائلی که همین خطر خبری پیگیری می کرد، این بودکه پیروزی مقتدی صدر در عراق نشان دهنده این است که سیاست های ایران در عراق شکست خورده و حالا بایستی منتظر عراقی باشیم که سیاست های ملی گرایانه و برخلاف سیاست های ایران در منطقه و در خصوص نیروهای مقاومت در عراق و سوریه و لبنان را مطرح می کند.

اینان برای رسیدن به این موضوع به دیدار مشهور مقتدی صدر و محمد بن سلمان در عربستان اشاره می کنند و این مسیر رسانه ای را پی گیری می کنند که ایران متضرر اصلی پیروزی صدر در عراق است. موضوعی که نیاز به بررسی دقیق دارد این است که این خط خبری و رسانه ای با حذف برخی از مقدمات به دنبال این است که اینگونه وانمود کند که پی گیری مقاومت در ایران هزینه زا بوده است و با وارونه سازی برخی از نتایج، فضای عمومی را به سمت بی تفاوتی نسبت به محور مقاومت پیش ببرد.

آیا اتفاقاتی بر علیه منافع ایران در منطقه افتاده است؟

در پاسخ به سوال یادداشت یعنی «چرا معاملات منطقه به ضرر ایران تمام نخواهد شد؟» ابتدا بایستی به این سوال پاسخ داده شود که «آیا اتفاقی یا اتفاقاتی بر علیه منافع ایران در منطقه افتاده است یا خیر؟» از مواردی که ذکر شده منافع ایران به خطر افتاده است، انتخابات اخیر عراق بوده است. گفته شده که انتخابات اخیر عراق و پیروزی سائورن به رهبری مقتدی صدر به دلیل روابط جدیدی که با عربستان سعودی داشته است، سبب می شود تا فضای سیاسی عراق به سمت معاضدت با منافع ایران پیش رود. طراحان این خبرها در حال پمپاژ این فضا هستند که ایران بزرگترین بازنده انتخابات اخیر عراق بوده است.

یکی دیگر از مسائلی که مطرح می شود فضای سوریه در خصوص این مسئله است که منافع ایران در سوریه به خطر خواهد افتاد و ایران بایستی به دنبال راه های خروج از جولان و سوریه باشد. این خط خبری با پر رنگ کردن ماجرای توافقات اخیر روسیه و سوریه و اضافه کردن اسرائیل به این موضوع، به دنبال القای این موضوع است که روسیه و سوریه ایران را به اسرائیل و کشورهای غربی فروخته اند و نتیجه چندین سال ممارست ایران برای از بین بردن تکفیری ها و دادن هزینه های بسیار انسانی این شده که سوری ها و روس ها از پشت به ایران خنجر زده اند و ایران را وجه المصالحه قرار داده اند.

اما آیا این موضوعات تمام واقعیت های میدانی در خصوص ایران است؟ آیا در عراق پیروزی مقتدی صدر را بایستی به ضرر منافع ایران تصویر و تصور کرد و آیا اتفاقاتی که در سوریه افتاده است مغایر با منافع ایران در منطقه بوده است؟

در صحنه میدانی چه چیزی در حال رخ دادن است؟

برای پاسخ به سوال اول بایستی به آخرین مناسبات سیاسی در عراق رجوع کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از چرخش صدر به سمت ایران خبر داد. این روحانی شیعی، در فرآیند ائتلاف‌سازی پساانتخاباتی با یگ گروه نزدیک به ایران ائتلاف کرده است. آسوشیتدپرس در این زمینه نوشت «این توافق، تاکیدی است بر نقش فعالی که ایران در شکل‌گیری دولت بعدی عراق ایفا می‌کند. (ایران) مشاوران معنوی و نظامی کلیدی را برای احیای یک ائتلاف بزرگ متشکل از احزاب شیعی، به عنوان راهی برای نفوذش در بغداد، اعزام می‌کند. علاوه بر این، توافق نشان می‌دهد که چگونه ایران روی صدر نفوذ کسب کرده است. کسی که خواستار اخراج نفوذ خارجی از عراق بود.» این خبرگزاری به نقل از دو سیاستمدار شیعی آگاه، مدعی شد که ائتلاف جدید بین گروه سائرون مقتد صدر و گروه فتح هادی عامری، در پی لابی‌گری گسترده ایران، از جمله سفر سردار قاسم سلیمانی، صورت گرفته است. یک کارشناس عراقی به آسوشیتدپرس گفته ائتلاف بین این دو گروه با تمایل ایران همخوانی دارد.»

در همین خصوص یک سیاستمدار شیعی دیگر که در گفتگو‌ها شرکت کرده به این خبرگزاری گفته گفتگو‌ها بین صدر و عامری که تحت نظارت ایران انجام شد، ده روز طول کشید. این گفتگو‌ها بر نقش ایران تاکید کرد. عامری و صدر پس از یک جلسه پنج ساعته در منزل صدر در نجف، در یک کنفرانس غافلگیرانه توافق‌شان را اعلام کردند. آسوشیتدپرس می نویسد عامری که بیش از دو دهه در ایران زندگی کرده، از روابط نزدیکی با ایران برخوردار است و سازمان بدر را رهبری می‌کند. به گفته یک سیاستمدار منطقه ای، ایران به آمریکا این پیام را فرستاد که این ایران است هنوز در عراق نقش و نفوذ بزرگی دارد.

اگرچه تحلیل آسوشیتدپرس برای متشنج کردن فضای عراق علیه ایران و با اهداف ایران هراسانه مطرح می شود، اما آن چه محرز است این است که پیروزی صدر یقینا منافاتی با منافع ایران در منطقه نداشته و ندارد. صدر به مواضع ضد آمریکایی شهره است، آن طرفی که بایستی نگران پیروزی صدر در عراق باشد یقینا ایران نیست، بلکه آمریکایی است که در سال های گذشته هدف عمیات های نظامی شاخه های نظامی جیش المهدی مقتدی صدر بوده است.

قسمت دوم خط خبری که اخیرا در حال پمپاژ است این است که در سوریه اتفاقاتی در حال رخ دادن است که منجر به ضرر منافع ایران در منطقه شده است. قائلان به این خط خبری در حال پخش این شایعه هستند که توافقات روسیه – سوریه از یک طرف و توافقات اسرائیل – روسیه و فشارهای صهیونیست ها به سوریه سبب شده است تا ایران به عنوان بازیگری منزوی در سوریه قرار گیرد و این موضوع در میان مدت سبب خروج نیروهای ایران و حزب الله در سوریه می شود.

این خط خبری در حالی پمپاژ می شود که در سوریه هنوز هم برخی مناطق زیر آتش داعش قرار دارد. همین چند روز پیش بود که در شرق سوریه و در مرز بین عراق و سوریه، آمریکایی ها و صهیونیست ها دست به حملاتی علیه حشد الشعبی زدندو ماجرا از جایی شروع شد که نیروهای داعش قصد انجام عملیاتی را داشتند که نیروهای عراقی و سوری در مرز مشترک، مانع آن بودند، آمریکایی ها و صهیونیست ها به عنوان ناجی داعش عمل کرده و با حمله به مواضع مقاومت زمینه را برای حملات داعش فراهم کردند.

ارزیابی

بنابراین در شرایطی که آمریکایی ها – داعش و صهیونیست ها در حال تهدید و ناامنی در دو کشور هستند، اخباری شبیه به خروج نیروهای ایران از سوریه تنها با احتساب منافع صهیونیست ها در حال پمپاژ است. در خصوص رفتار روسیه بایستی به این نکته اشاره کرد که قطعا هیچ دوستی و عقد اخوت دائمی بین ایران و روسیه بسته نشده است. روس ها به دلیل تهدیداتی که از ناحیه داعش متوجه کشورشان می شود، با تقاضای دولت سوریه وارد این کشور شدند و ایران نیز به دلیل از بین بردن تهدیدات تکفیری ها و برای حمایت از محور مقاومت و به درخواست دولت قانونی سوریه وارد این کشور شده است. این دو کشور در برهه ای از زمان دارای منافع مشترک و علائق مشترکی بوده اند که به هیچ وجه نمایانگر عقد اخوت دائمی نبوده و نیست. بدیهی است که هر یک از کشورها به گونه ای خاص به منافع و علائق خود می نگرند و تصور اینکه ایران وجه المصالحه روسیه با کشورهای غربی و صهیونیست ها قرار گرفته است، از اساس باطل است./۹۶۹//۱۰۲/خ

منبع: فارس