لزوم تبیین جلوههای تمدن اسلامی برای از بین بردن بحران بیهویتی در جامعه
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه در دومین نشست از سلسه نشست های علمی تمدن اسلامی؛ راهبرد مقاومت با موضوع " فلسطین و دفاع از مظلوم" که در سالن جلسات خبرگزاری رسا برگزار شد، با تقدیر از عملکرد خبرگزاری رسا در برگزاری نشستهای علمی اظهار داشت: خبرگزاری رسا رویکرد جدید علمی را اختیار کرده که علاوه بر اطلاع رسانی در زمینه اخبار، صفحه علمی خود را نیز پررنگ کرده است.
وی با اشاره به اهمیت بلوغ علمی در جوامع اسلامی بیان کرد: مجموعه خبرگزاریها باید به سمتی حرکت کنند که بلوغ علمی جوامع اسلامی را مورد هدف قرار دهند تا بتوانند نقشی در ارتقای دانش جامعه داشته باشند، چراکه اگر اطلاعات، اخبار و ایدهها مبتنی بر پایههای بنیادین علم و دانش باشد، پایدارتر خواهد بود و آسیبپذیری کمتری خواهد داشت.
مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه تأکید کرد: خبرگزاریها بایستی آموزههای تمدنی قرآن و اسلام را استخراج کنند و خود خبرگزاری رسا بایستی در این زمینه نقش مهمی داشته باشد، چراکه اعتقاد ما بر این است که عالیترین سیمای تمدنی توسط قرآن کریم ارائه شده است.
وی در ادامه به تاریخچه تمدن اسلامی اشاره و تمدن اسلامی را به سه دسته تقسیم کرد و گفت: در یک تقسیمبندی تمدن اسلامی سه دوره بزرگ تأسیس تمدن اسلامی، تلألو و بازآفرینی تمدن جدید را به خود میبیند.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی ادامه داد: دوره اول، تأسیس تمدن اسلامی است که با ظهور اسلام، پیامبر و آمدن قرآن شکل گرفت، جامعه جزیرة العربی که در آن مقطع تاریخ جزء عقبماندهترین جمعیتهای جوامع بشری بودند، در طول 23 سال تحول بزرگ و شگرفی رخ داد که همان جامعه به متمدنترین جوامع بشری تبدیل و پرچم داران تمدن و دانش شدند.
وی با بیان اینکه واقعیتهای صدر اسلام نقش تعیین کننده پیامبر (ص) در شکلگیری تمدن بشر را نشان میدهد، گفت: در زندگی پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) که بزرگترین و یکی از میوههای شیرین تمدن نبوی است، آثار تمدن موج میزند.
مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه ادامه داد: در صحیفه حضرت سجاد(ع)، رساله حقوقی ایشان و نهجالبلاغه حضرت امیر(ع) که بخشی از آثار، خطبهها، نامهها و کلمات قصار حضرت است و علما و دانشمندان مختلف تلاشهای بسیاری کردند تا تتمه خطبهها و کلمات ایشان را جمعآوری کنند، تمام قوانین تمدن بشری موج میزند.
وی دوره دوم تمدن اسلامی را اینگونه بیان کرد: دومین دوره تمدن اسلامی، دوره تلألو تمدن اسلامی است که در قرون سوم و چهارم هجری خود را نشان میدهد، امت اسلامی در دامن قرآن و اسلام تربیت شدند و احساس کردند که بایستی کار علمی انجام دهند و اینگونه شد که در قرنهای4، 5، 6، 7 و 8 هجری تمدن بزرگ اسلامی خود را نشان میدهد که این دوره را میتوان بخش طلایی تاریخ اسلام نامید.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به جلوههای تمدن اسلامی عنوان کرد: تأسیس کتابخانههای بزرگ از جلوههای مهم تمدن اسلامی است، به طوری که در حدود 800 سال قبل کتابخانه اندلس حدود 4میلیون، کتابخانه نیشابور حدود یک میلیون و پانصد هزار جلد کتاب و کتابخانه قاهره 400 کارمند داشته است.
وی افزود: تأسیس رشتههای مختلف علوم در جهان اسلام همچون علوم اسلامی، انسانی، تجربی که معروفترین آن طب و پزشکی است، دیگر جلوه تمدن اسلامی است، زمانی که شیخالرییس بوعلی سینا کتاب قانون را نوشت، بزرگترین کتاب طبی در تاریخ بشریت بود که توانست ارائه بدهد و جهان بشریت این کتاب را نداشت و در قرن بعد از ایشان دانشنامه پزشکی در 30 جلد نگاشته میشود.
مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب درباره کتاب قانون بوعلی سینا گفت: زمانی که رهبر انقلاب فرمودند کتاب قانون بوعلی سینا به مدت 300 سال منبع درسی دانشگاههای غربی بوده است، در سفری به شهر لیدن هلند که چاپ این کتاب در آن انجام گرفته است، این امر را به عینه مشاهده کردم.
وی ادامه داد: کتابخانه شهر لیدن، یکی از کتابخانههای مهم و بزرگی است که حدود 10 هزار جلد از کتب علمی و نسخ خطی ما از دوران اولیه و تلألو اسلامی از راههای گوناگون به آنجا منتقل شده و نگهداری میشود، در این کتابخانه اولین چاپ کتاب قانون بوعلی نگهداری میشود و مربوط به اواخر قرن 15 میلادی یعنی 500 سال پیش است، دو نسخه عربی و انگلیسی این کتاب با چاپ 500 سال قبل موجود بود.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی با بیان اینکه جهان غرب آموزههای علمی و پزشکی بوعلی سینا را گرفته و روی آن کار کردهاند، گفت: دانش امروز پزشکی و علمی غرب محصول کتابهای امت اسلامی بوده است که در حال حاضر آنها را تبدیل به فروشنده و ما را تبدیل به خریدار کرده است.
وی با تأکید بر تحقیق و پژوهش بر جلوههای تمدنی دنیای اسلام بیان کرد: بایستی جلوههای تمدنی دورههای تلألو اسلامی استخراج و این اطلاعات به جوانان نسل جدید منتقل شود تا بحران هویتی که در جامعه ایجاد شده و به اشتباه تصور میشود که اسلام و ایران چیزی نداشته است، از بین برود.
مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه با اشاره به عوامل عقبماندن جهان اسلام و ایران در قرون اخیر عنوان کرد: یکی از مهمترین عوامل عمده پادشاهان مستبد و دیکتاتوری بودند که تمدن را نمیفهمیدند و قلم عالمان را شکستند، همچنین استعمار غرب، راحت طلبی و عافیتطلبی عواملی هستند که موجب به عقب رانده شدن جهان اسلام و ایران را در زمینه تمدنی شد.
وی دوره سوم را دوره بازآفرینی تمدن اسلامی توصیف و بیان کرد: در نیمههای قرن بیستم از کشورهای متعدد و مختلف جرقههای گوناگون بازآفرینی تمدن اسلامی همچون ایران، مصر و برخی از کشورهای عربی زده میشود.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی با بیان اینکه تمدنی میتواند پایدار باشد که دو عنصر تمدن مادی و فضایل اخلاقی را همراه هم داشته باشد، گفت: تنها تمدنی که این دو ویژگی را دارد، تمدن اسلامی است و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با رهنمودهای امام راحل و بعد از ایشان رهبر معظم انقلاب پایههای بازآفرینی تمدن جدید را نهادند که امروز ایران پرچمدار با افتخار این تمدن جدید شده است.
وی درباره تفاوتهای تمدن اسلامی و غربی مطرح کرد: یک بحث علمی و بسیار بنیادین در بحث تمدن وجود دارد و آن تفاوت شاخصههای بنیادین و عناصر اصلی تمدن اسلامی با عناصر تمدن غرب است، یکی از این عناصر که مرتبط با بحث مقاومت میشود، عنصر عدالتطلبی و ظلم ستیزی است.
مسؤول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه ادامه داد: جامعه متمدن اسلامی جامعهای است که تلاش در جهت تحقق عدالت، حمایت از مظلومان و محرومان و مبارزه با ستمگران را جزء برنامههای اصلی خود بداند، بخلاف تمدن غرب که اصل حاکم بر آن لذتطلبی و منفعت محوری است.
وی تصریح کرد: در نظام سرمایهداری غرب، سرمایهداری موفقتر است که بتواند فروش و تولید بیشتر را داشته باشد، هرچند فعالیتهای او به شکست سرمایهگذاران جزیی و له شدن افرادی که با سرمایههای اندک خود میخواهند کار کنند، منجر شود اما در تمدن اسلامی قضیه برعکس است و معیار اصلی و تخلفناپذیر مسأله عدالتطلبی و دفاع از مظلومان است.
حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به آیه 75 سوره نساء بیان کرد: ظلم در دین و شریعت اسلام به هیچ وجه پذیرفتنی نیست، دفاع از مظلوم یک واجب قرآنی برای ملت اسلامی است، اما اکثریت دولتهای به ظاهر مسلمان عافیت و راحتی خود را بر دفاع از فلسطین ترجیح دادهاند و باید توجه داشت که این اسلام و مسلمانی نیست.
وی در پایان تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی تنها رهبری هستند که با شجاعت اعلام کردند هر کشوی برای مبارزه با اسراییل و دفاع از فلسطین وارد کار شود، ما از آن حمایت میکنیم، باید توجه داشت که این دفاع از مردم فلسطین برای مردم ایران تبدیل به باور و فرهنگ شده است./876/پ۲۰۲/ق