ابلاغ دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای دستگاه قضا
به گزارش خبرگزاری رسا، دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضایيه که به تصویب رئیس قوه قضاییه رسیده است به مراجع قضایی، اداری و سازمان های تابعه قوه قضاییه ابلاغ شد.
متن دستورالعمل اطلاع رسانی و ارتباطات رسانه ای قوه قضایيه به شرح ذیل است:
دستورالعمل اطلاع رساني و ارتباطات رسانه ای قوه قضایيه
فصل اول: كليات
ماده1ـ به منظور هماهنگي و تمركز در سياست‌ها، انسجام در برنامه‌هاي كلان اطلاع‌رساني قوه قضایيه و با هدف ارتقاء فرهنگ حقوقي قضايي، گسترش دسترسي جامعه به عدالت قضايي، اطلاع رساني شفاف سياست‌ها، برنامه ها و عملکرد قوه قضایيه و در اجراي برنامه هاي توسعه قضايي، «دستورالعمل اطلاع رساني و ارتباطات رسانه ای قوه قضایيه» به شرح مواد آتي است.
ماده2ـ تعاريف:
الف ـ نظام ارتباطات و اطلاع‌رساني قوه قضایيه: مجموعه‌اي از فرآيندهاي تعيين خط مشي، سياستگذاري، برنامه‌ريزي، فراهم‌آوري، پردازش و نشر اطلاعات، پشتيباني، نظارت، ارزيابي و كنترل، ارتباط هدفمند با رسانه ها و سنجش اثربخشي اين ارتباط است که در اين دستورالعمل به اختصار، "نظام اطلاع رساني" ناميده مي‌شود.
ب ـ موضوعات اطلاع‌رساني: سياست‌ها و برنامه‌هاي قوه‌قضایيه، عملكرد قوه‌قضایيه، اخبار قضايي، پاسخ‌ها و مواضع رسمي قوه قضایيه در قبال موضوعات داخلي و بين‌المللي، اطلاعات پايه و عمومي، حقوقي و قضايي.
پ ـ اطلاع‌رساني ويژه: ارائه و نشر اطلاعات و اخبار پرونده‌ها يا موضوعات ملي حساس و مهمي که ممکن است بازتاب بين المللي يا انعکاس وسيع داخلي داشته باشد.
فصل دوم: اركان نظام اطلاع‌رسانی قوه‌قضائيه
ماده3ـ اركان نظام اطلاع رساني قوه‌قضائيه به شرح زير است:
الف- شوراي عالي اطلاع رساني؛
ب- کميته دائمي شوراي عالي اطلاع رساني؛
پ ـ سخنگوي قوه قضاييه؛
ت- دبيرخانه شوراي عالي اطلاع رساني؛
ث- مرکز رسانه.
ماده 4ـ شوراي عالي اطلاع‌رساني قوه قضائيه مركب از اعضاي زير است:
1 ـ رييس قوه قضائيه(رييس شوراي عالي)؛
2 ـ معاون اول قوه قضائيه (نايب رييس)؛
3 ـ دادستان کل کشور؛
4 ـ سخنگوي قوه قضائيه؛
5 ـ رييس حوزه رياست؛
6 ـ معاون راهبردي؛
7 ـ معاون فرهنگي؛
8 ـ معاون اجتماعي و پيشگيري از وقوع جرم؛
9 ـ معاون منابع انساني؛
10 ـ دبير ستاد حقوق بشر؛
11 ـ رييس سازمان بازرسي كل كشور؛
12 ـ رييس مرکز حفاظت و اطلاعات؛
13 ـ رييس مرکز آمار و فناوري اطلاعات؛
14 ـ رييس مرکز رسانه (دبير شورا)؛
15 ـ دادستان عمومي و انقلاب تهران.
تبصره1ـ رييس قوه قضاييه، رياست جلسات شوراي عالي اطلاع رساني را به عهده خواهد داشت و در غياب وي، رياست جلسه به عهده معاون اول رييس قوه قضاييه خواهد بود.
تبصره2ـ دبير شوراي عالي اطلاع رساني، مسؤوليت ابلاغ و پيگيري اجراي مصوبات اين شورا را به عهده دارد.
تبصره3ـ جلسات شوراي عالي اطلاع‌رساني هر سه ماه يكبار تشكيل مي‌شود. در موارد ويژه و ضروري، جلسه فوق العاده حسب نظر رييس قوه قضائيه تشکيل مي گردد.
تبصره 4- دبير شوراي عالي اطلاع رساني موظف است علاوه بر گزارش هاي نوبه اي و ويژه، هر سه ماه، گزارش جامعي از اقدامات دبيرخانه تهيه و به رييس قوه قضائيه ارائه نمايد.
تبصره 5 ـ حسب مورد به تشخيص رييس شــوراي اطلاع رســاني از نماينــدگان مراجــع اداري يا قضايي قوه قضائيه در ارتباط با دستور جلسه دعوت به عمل مي آيد.
ماده 5- وظايف شوراي عالي اطلاع رساني عبارت است از:
الف- تصويب راهبردها، سياست‌ها و برنامه هاي كلان حوزه اطلاع رساني و ارتباطات و تعيين شاخص هاي اصلي آن؛
ب- دريافت گزارش هاي دوره اي دبير شورا و کميته دائمي و نظارت بر حسن اجراي مصوبات شورا و کميته دائمي؛
پ ـ تعيين خط مشي و راهبردهاي لازم جهت اتخاذ تدابير لازم در نظام اطلاع رساني از طريق اعمال هماهنگي و همكاري دبيرخانه شوراي امنيت ملي، سازمان صدا و سيما، دستگاه هاي كاشف و ضابطان قضايي، جامعه موثر رسانه اي و ساير مراجع ذيربط.
ماده6- شـــوراي عالي اطلاع رســاني داراي يك دبيرخانه بوده و اداره آن به عهده رييس مرکز رسانه قوه قضاييه مي‌باشد که وظايف و اختيارات آن عبارتند از:
الف- دعوت از اعضا و تشکيل و زمانبندي جلسات شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي؛
ب- تنظيم و پيشنهاد دستور جلسات شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي؛
پ- انجام كليه امور مربوط به تنظيم و تشكيل جلسات، تهيه صورت مذاكرات و ابلاغ مصوبات شوراي عالي اطلاع رساني؛
ت- تنظيم گزارش هاي دوره اي و موردي از عملکرد شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي وحسب مورد تقديم به رياست شورا يا کميته دائمي؛
ث- جمع آوري و تهيه اطلاعات و گزارش هاي مورد نياز شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي و حسب مورد ارائه به هر يک از آنها ؛
ج- ثبت و نگهداري کليه سوابق و اسناد شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي؛
چ- دريافت پيشنهاد ها و ديدگاه هاي خبري و رسانه اي مقامات قضايي و ساير مسئولان حاکميتي و انعکاس آنها حسب مورد به شوراي عالي اطلاع رساني و کميته دائمي؛
ح- نظارت و ارزيابي عملکرد شوراهاي اطلاع رساني استاني؛
خ- نظارت بر وضعيت تشكيل، موضوع جلسات، حسن اجراي مصوبات و تقديم همه ماهه گزارش آن به رياست شورا.
تبصره - تشکيل جلسات فوق العاده در شرايط ويژه و ضروري حسب دستور رييس قوه قضائيه صورت مي گيرد.
ماده 7- اعضاي کميته دائمي شوراي عالي اطلاع رساني عبارتند از:
1 ـ معاون اول قوه قضائيه؛
2 ـ سخنگوي قوه قضائيه؛
3 ـ رييس حوزه رياست؛
4 ـ معاون فرهنگي؛
5 ـ رييس سازمان زندانها و اقدامات تاميني و تربيتي كشور؛
6 - رييس مرکز حفاظت و اطلاعات؛
7 - رييس مرکز رسانه ( دبير کميته )؛
8 - مدير کل روابط عمومي و تشريفات.
تبصره 1- رياست کميته دائمي شوراي عالي اطلاع رساني با معاون اول قوه قضائيه است.
تبصره2- حسب مورد از نمايندگان مراجع اداري يا قضايي قوه قضائيه در ارتباط با دستور جلسه دعوت به عمل مي آيد.
تبصره 3- رييس مرکز رسانه، دبير اين کميته بوده و جلسات آن، هر پانزده روز يکبار تشکيل مي شود.
تبصره 4 ـ اين امر مانع از تشکيل جلسات ويژه کميته دائمي، به تشخيص رييس كميته به صورت فوق العاده نيست.
ماده8- کميته دائمي شوراي عالي اطلاع رساني زير نظر شوراي عالي اطلاع رساني فعاليت مي كند و داراي وظايف و اختيارات به شرح ذيل است:
الف- تعيين ضرورت ها، اولويت ها، فوريت ها، حجم،گستره و کيفيت اطلاع رساني در موضوعات مهم؛
ب- تعيين نوع و شيوه رفتار رسانه اي در مواجهه با موضوعات اطلاع رساني جاري، اخبار، انتقادات، مطالبات و شايعات از قبيل صدور بيانيه، برگزاري نشست خبري، تعيين مقام رسمي براي مصاحبه با رسانه يا رسانه هاي مشخص و يا تدوين و نشر بسته مدون رسانه اي مشتمل بر محتواي مطبوعاتي، راديويي و تلويزيوني، مجازي و يا تلفيقي از آنها؛
تبصره- در موارد فوري با پيشنهاد معاون اول و تاييد رييس قوه قضایيه اقدام مي شود.
پ - بررسي و پيشنهاد سياست ها، طرح، برنامه و بودجه ساليانه ساختار نظام اطلاع رساني قوه قضاييه و تقديم آن به شوراي عالي اطلاع رساني براي تاييد نهايي؛
ت- تصويب برنامه هاي لازم به منظور آموزش حقوقي و قضايي عموم جامعه از طريق رسانه؛
ث - سازماندهي و تعيين محدوده وظايف و اختيارات و نظارت بر دفاتر استاني مركز رسانه؛
ج ـ تصميم گيري در مورد اطلاع رساني ويژه.
ماده 9- به منظور هماهنگي و انسجام‌بخشي به اطلاع‌رساني قضايي استان‌ها، شوراي اطلاع‌رساني به شرح مواد آتي تشكيل مي شود.
ماده 10 ـ به منظور هماهنگي و انسجام بخشي به اطلاع رساني قضايي استان ها، در هر استان شوراي اطلاع رساني استاني تشكيل مي شود. شوراي مذكور به رياست رييس کل دادگستري و باعضويت اعضاي شوراي قضايي استان تشکيل مي‌شود. مدير روابط عمومي دادگستري، دبير شورا و رييس دفتر استاني مرکز رسانه است.
تبصره 1- جلسات شوراي اطلاع‌رساني استاني هر پانزده روز يکبار تشکيل و مصوبات آن حداکثر ظرف مدت يک روز به دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني ارسال مي‌شود. در موارد ويژه و ضروري، جلسه فوق‌العاده حسب نظر رييس کل دادگستري استان تشکيل مي‌گردد.
تبصره 2- نحوه اداره جلسات شوراي اطلاع‌رساني استاني به موجب شيوه‌نامه اي است که به تصويب شوراي عالي اطلاع‌رساني خواهد رسيد.
تبصره 3- دبير شوراي اطلاع‌رساني استاني، رابط اين شورا و مسئول هماهنگ‌سازي تصميمات و مصوبات آن با مصوبات شوراي عالي اطلاع‌رساني بوده، علاوه بر ابلاغ و پيگيري اجراي مصوبات شوراي عالي و استاني از واحدهاي دادگستري استان، مي‌تواند با هماهنگي رييس شوراي اطلاع‌رساني استاني و به منظور کيفيت بخشي به اجراي مصوبات مذکور با هريک از واحدهاي فوق، جلسات توجيهي برگزار نمايد.
تبصره 4- دبير شوراي اطلاع‌رساني استاني موظف است علاوه بر گزارش‌هاي نوبه‌اي و ويژه، هر ماه، گزارش جامعي از اقدامات شورا تهيه و ضمن ارائه به رييس کل دادگستري استان، رونوشتي از آن را به دبيرخانه شوراي عالي اطلاع‌رساني ارسال نمايد.
ماده11 ـ شوراي اطلاع رساني استاني تحت نظارت كميته دائمي شوراي عالي اطلاع رساني است و رييس آن سخنگوي شورا است.
ماده 12 ـ وظايف شوراي اطلاع رساني استاني به شرح ذيل مي‌باشد:
الف ـ پيگيري اجراي سياستهاي ابلاغي از سوي شوراي عالي اطلاع رساني؛
ب ـ رصد موضوعات اطلاع رساني استان و پيش بيني نحوه مواجهه با آنها؛
پ - تصويب طرح‌ها، برنامه‌ها، بخشنامه‌ها و بودجه ساليانه اطلاع‌رساني دادگستري استان؛
ت- سطح بندي اخبار قضايي استان با تفکيک رويدادهاي منحصر به گستره استاني از موضوعات مستعد بازتاب ملي يا بين‌المللي؛
ث- برنامه‌ريزي و تصميم‌گيري درباره نحوه استفاده از ظرفيت‌هاي اطلاع‌رساني استان؛
ج -نظارت بر حسن اجراي مصوبات شوراي استاني؛
چ ـ نظارت بر کميته دائمي استان از طريق دريافت و بررسي گزارش‌هاي دوره‌اي دبير شورا و کميته مزبور؛
ح ـ هماهنگي با مركز رسانه و شوراي عالي اطلاع رساني در مسائل مهم و تاثيرگذار ملي.
تبصره- نسبت به موضوعات، پرونده‌ها و آرايي که مستعد بازتاب ملي يا بين‌المللي باشد، هرگونه اطلاع رساني رسانه اي از قبيل مصاحبه، اعلام نظر، صدور اطلاعيه و انتشار خبر، مستلزم اخذ مجوز به موجب درخواست کتبي دبير شوراي استاني از دبير شوراي عالي اطلاع‌رساني است دبير شوراي عالي موظف است درخواست واصله را در اولين جلسه کميته دائمي مطرح و يا در صورت فوريت، با اخذ نظر رييس کميته، نسبت به آن تصميم‌گيري نموده، نتيجه را کتبا به دبير شوراي استاني ابلاغ نمايد.
ماده 13 ـ كميته دائمي استاني تحت نظارت شوراي اطلاع رساني استاني است و به رياست رييس کل دادگستري استان و با عضويت اعضاي زير تشكيل مي شود:
1 ـ دادستان عمومي و انقلاب مرکز استان؛
2 ـ مديرکل بازرسي استان؛
3 ـ مدير کل زندان‌هاي استان؛
4 ـ رييس حفاظت و اطلاعات دادگستري استان؛
5 ـ رييس دفتر استاني مرکز رسانه.
تبصره 1- در صورت ضرورت، فوريت و در مواردي که دستور جلسه کميته دائمي استاني با وظايف ديگر واحدها يا بخش هاي دادگستري استان و يا ساير دستگا‌هها مرتبط باشد، از بالاترين مقام ذيربط و يا بالاترين مقام استاني دستگاه مربوط براي شرکت در جلسه کميته دعوت به عمل مي‌آيد.
تبصره 2- رييس دفتر استاني مرکز رسانه، دبير کميته دائمي استاني است و رابط اين کميته و مسئول هماهنگي با مرکز رسانه قوه قضاييه مي‌باشد.
تبصره 3- جلسات اين کميته به طور هفتگي تشکيل مي‌شود و نحوه اداره آن به موجب شيوه نامه داخلي است که به تصويب کميته دائمي شوراي عالي اطلاع‌رساني خواهد رسيد.
ماده 14- وظايف و اختيارات کميته دائمي استاني به شرح ذيل است:
الف- اجراي بندهاي «الف» و «ب» ماده 8 اين دستورالعمل در محدوده استان؛
ب- بررسي و پيشنهاد بخشنامه، طرح، برنامه و بودجه ساليانه اطلاع‌رساني دادگستري استان به شوراي اطلاع رساني استاني.
ماده 15 ـ هريك از سازمان ها و مراكز تابعه و مراجع قضايي از قبيل ديوان عالي كشور، ديوان عدالت اداري و شوراي حل اختلاف داراي يك كميته دائمي متشكل از 5 عضو به انتخاب رييس سازمان، مركز يا مرجع قضايي بوده و تحت نظارت شوراي عالي اطلاع رساني اقدام مي كند. وظايف و اختيارات و نحوه هماهنگي با شوراهاي اطلاع رساني و كميته هاي دائمي به موجب شيوه نامهاي که به تصويب رييس قوه قضاييه مي رسد.
ماده 16- وظايف مرکز رسانه عبارت است از:
الف- پايش بازخورد رسانه اي سياست ها و اقدامات قضايي شامل جمع آوري اطلاعات نشر يافته در رسانه هاي داخلي و خارجي، پردازش و ارائه تحليل، حسب مورد به مسئولان قوه قضائيه؛
ب- اطلاع رساني شامل انتشار اخبار و پيام هاي رسانه ا ي واحدهاي قوه قضاييه با هماهنگي و تأييد آنها از طريق ابزارهاي ارتباطي. اين وظيفه نافي اطلاع رساني دفاتر استاني در چارچوب هاي مصوب شوراي عالي اطلاع رساني و يا نظارت مركز نمي باشد.
پ- پيشنهاد پيوست رسانه اي براي اهداف، تصميمات و اقدامات واحدهاي قــوه قضاييــه و تعامــل و هم افزايي با اين واحدها براي اجراي پيوست مزبور در قالب محصولات رسانه اي و هنري از قبيل فيلم، سريال، نماهنگ، برنامه هاي راديويي و تلويزيوني و پويانمايي جهت تصويب در کميته دائمي؛
ت- تقويت جريان آگاهي بخشي و فرهنگسازي حقوقي و قضايي در خبرگزاريها، مطبوعات، پايگاه هاي اطلاع رساني مجازي و شبکه هاي اجتماعي؛
ث- نظارت بر رسانه هاي خبري قوه قضاييه؛
ج- توليد و ارائه بسته هاي رصد و تحليل اخبار و پيشنهادهاي رسانه اي به سخنگوي قوه قضائيه، برگزاري و پوشش رسانه اي نشست هاي خبري سخنگو و حسب مورد ساير واحدهاي اين قوه؛
چ- اداره دبيرخانه شوراي عالي اطلاع رساني؛
ح- تحقيقات در حوزه رسانه از قبيل ماهيت، اجزاء، آثار و اهميت آن؛ با لحاظ جنبه هاي کاربردي؛
خ- سنجش افکار عمومي در موضوعات ارجاعي از ناحيه کميته اطـــلاع رساني از طريق ظرفيت هاي رسانه اي؛
د - نظارت و مديريت عملکرد دفاتر مرکز رسانه در هريک از مراجع ستادي و استاني و تعيين رؤساي دفاتر مذکور با معرفي بالاترين مقام مرجع ذيربط.
فصل سوم: شرايط اطلاع رساني
ماده 17- بخش هاي ستادي و اطلاع رساني، تشکيلات قضائي و سازمان هاي تابعه قوه قضائيه موظفند با تائيد رييس مربوطه اقدامات زير را انجام دهند:
الف- اخبار و اطلاعات قابل انتشار حوزه تحت پوشش خود را در اسرع وقت و به نحو مستمر، از طريق شبکه مخابراتي ايمن و حفاظت شده، به مرکز رسانه قوه قضایيه مخابره نمايند.
ب- اطلاعات و اخبار ويژه را بدون فوت وقت در تمامي اوقات شبانه‌روز و ايام تعطيل به طريق مقتضي به مرجع فوق منعکس نمايند.
ماده18ـ انتشار هرگونه خبر، گزارش يا مصاحبه مرتبط با مسائل قوه قضایيه، در چارچوب سياست هايي صورت خواهد گرفت که به تصويب شوراي عالي اطلاع رساني رسيده و توسط دبير اين شورا ابلاغ مي شود.
ماده 19- به استثناي مسؤولين عالي قضائي، اعلام هر گونه خبر يا هرنوع ارتباط رسانه اي قضات، مديران و کارکنان اين قوه اعــم از مصاحبه، برگزاري نشست خبري و مطبوعاتي، صـــدور بيانيه با هماهنگي عالي ترين مقام در نهاد مربوطه و اطلاع مرکز رسانه صورت مي گيرد. تفصيل اين ماده را شيوه نامه اي که به تصويب شوراي عالي اطلاع رساني ميرسد، تعيين خواهد کرد.
ماده 20 ـ واحدهاي قوه قضاييه موظفند پيشنهاد خود در مورد پيوستهاي رسانه اي را جهت ارائه به کميته دائمي اطلاع رساني به مرکز رسانه اعلام کنند.
ماده21- نظارت بر حُسن اجراي مفاد اين آئين‌نامه به عهده رييس کميته دائمي اطلاع رساني قوه‌قضائيه مي‌باشد.
ماده 22- اين دستور العمل در 22 ماده و 19 تبصره در تاريخ 1397/8/7 به تصويب رييس قوه قضاييه رسيد و از تاريخ تصويب لازم الاجـــرا مي باشد و کليه آيين نامه هاي مرتبط با اين موضوع لغو مي‌گردد.
صادق آملي لاريجاني