«تاج و تخت» ترامپ در گرو تحریم ایران
به گزارش خبرگزاری رسا، مایک پمپئو و استیو منوچین، وزرای خارجه و خزانه‌داری امریکا، روز جمعه دوم نوامبر در یک کنفرانس مطبوعاتی تلفنی شرکت کردند تا شروع دور جدید تحریم‌های امریکا علیه ایران را از تاریخ پنجم نوامبر اعلام کنند؛ تحریم‌هایی که طبق برجام از سه سال قبل معلق شده بودند و حالا دولت امریکا قصد بازگرداندن آن‌ها را دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، کمی بعد بیانیه و پیام توئیتری را منتشر کرد تا او هم در اعلام بازگشت تحریم‌ها مشارکت داشته باشد و به نوعی موضع و برنامه خود را در قبال بازگشت تحریم‌ها بیان کرده باشد که مجموعه‌ای از تکرار ادعا‌های قبل علیه ایران و انتظار بی‌پاسخش برای انجام دور جدیدی از مذاکرات با ایران بود. در این میان، تصویری بیش از هر چیز مورد توجه افکار عمومی قرار گرفته که ترامپ در صفحه توئیتری خود منتشر کرده و در آن عکس خود را با الهام از مجموعه تلویزیونی «بازی تاج و تخت» و این پیام منتشر کرده است: «تحریم‌ها در راهند؛ ۵ نوامبر.»
این تصویر به جای اینکه از سوی افکار عمومی جدی گرفته شود، مورد تمسخر قرار گرفته و کاربران در شبکه‌های اجتماعی از آن به عنوان دستمایه‌ای برای بیان حملات تند علیه ترامپ استفاده کرده‌اند. «کیفرخواست در راه است»، «مولر در راه است» و «استیضاح در راه است» از جمله همین موارد است که کاربران با تمسخر ترامپ یادآور شرایط او در برابر روند تحقیقات رابرت مولر، بازرس تحقیقات ویژه مداخلات روسیه در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ امریکا، شده‌اند و اینکه برکناری او از ریاست جمهوری امریکا محتمل است. در واقع، تمسخر آن پیام توئیتری بیش از هر چیز به دلیل اشتباه عجیب خود ترامپ است که از وایت‌واکر‌ها یا کاراکتر منفی آن سریال الهام گرفته و به همین جهت هم یکی از کاربر‌ها پرسیده: «آیا باید کسی به او بگوید که وایت واکر‌ها آدم‌های بدی بودند؟» شروع تحریم‌ها در حالی به این صورت با تمسخر ترامپ شروع شده که به نظر می‌رسد دولت ترامپ نتوانست به وعده خود برای شروع دور جدیدی از سخت‌ترین تحریم‌ها علیه ایران عمل کند؛ وعده‌ای که ترامپ و یارانش مثل پمپئو یا جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا، از زمان خارج شدن از برجام عمل به آن را تکرار کرده‌اند.
به جای عمل به این وعده، پمپئو و منوچین در آن کنفرانس تلفنی دور جدید تحریم‌ها را با دو عقب‌نشینی قابل‌توجه اعلام کردند. عقب‌نشینی اول مربوط به تحریم نفتی ایران می‌شود که به جای عمل به وعده اولیه به صفر رساندن صادرات ایران، پمپئو معافیت هشت کشور از تحریم‌های نفتی را اعلام کرده که برخی از آن‌ها مثل چین، هند و کره‌جنوبی مشتریان عمده نفت ایران هستند. مورد دوم معامله بانکی با ایران از طریق سوئیفت است که برخلاف وعده قبلی، حالا منوچین تخفیف‌هایی را در این زمینه اعلام کرده است.
هر دو مورد آشکارا عقب‌نشینی دولت ترامپ از وعده قبلی برای اجرای بیشترین سطح تحریم بر ایران است و این موضوع آن قدر روشن است که این دولت مجبور به توجیه شده است. همان گونه که رویترز گزارش کرده؛ منوچین و برخی از مخالفان تحریم‌های شدید امریکا علیه ایران دو دلیل عمده را برای مخالفت خود مطرح کرده‌اند. دلیل نخست عدم همراهی اتحادیه اروپا، چین و روسیه با امریکا در این دور از تحریم‌ها است که به نظر این طیف در دولت امریکا، این موضوع می‌تواند بر اصرار به تحریم‌های حداکثری تأثیر منفی گذاشته و حتی موجب انزوای امریکا در سطح بین‌الملل شود. منوچین و همفکرانش معتقدند که می‌توان با عقب‌نشینی و کاهش سطح تحریم‌ها امید به همراهی برخی از این کشور‌ها را داد تا امریکا دچار انزوا نشود. علاوه بر این، منوچین و همفکرانش نگران راهکار مالی جایگزین سوئیفت هستند که اتحادیه اروپا وعده انجام آن را داده و می‌تواند موجب ایجاد مسیر ارتباطات مالی مستقل از نفوذ دلار امریکا شود.
در واقع، این طیف ترس از آن دارند که با اصرار بر حذف کامل ایران از سوئیفت در عمل اتحادیه اروپا به سمت گزینه جایگزین سوق داده شود که می‌تواند در درازمدت منجر به تضعیف سلطه دلار در بازار‌های جهانی شود. خبرگزاری رویترز، در این مورد نظر یکی از سخنگویان وزارت خارجه فرانسه را نقل کرده که گزینه مالی جایگزین برای اروپا اهمیتی بیش از مناسبات مالی با ایران دارد و اروپا با این گزینه به دنبال حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات مالی و اقتصادی خود در معاملات بین‌الملل است. از سوی دیگر، باید به واقعیت بازار جهانی نفت توجه کرد که اصل به صفر رساندن صادرات نفت ایران تنها به صورت شعار قابل بیان است، اما جایی در بازار نفت ندارد و در نهایت هم، دولت امریکا مجبور شده به عمده خریداران نفت تخفیف‌های تحریمی بدهد. به نظر می‌رسد که ترامپ با وجود انتشار آن پیام توئیتری نظر این طیف را در دولت خود قبول کرده و اجازه داده نظر آن‌ها در کنفرانس تلفنی به عنوان سیاست اجرایی دولتش برای شروع تحریم‌ها اعلام شود.
در مقابل، بولتون و تندرو‌هایی مثل سناتور لیندسی گراهام و تد کروز از این تصمیم ترامپ سرخورده شده‌اند و به گزارش تارنمای واشنگتن اگزامایر، بولتون آن قدر سرخورده بود که حاضر نشد طبق برنامه قبلی همراه با پمپئو و منوچین در کنفرانس تلفنی شرکت کند تا بیانیه ترامپ را قرائت کند. این طیف امید زیادی به هیاهوی ترامپ برای شروع دور جدید تحریم‌ها داشتند، اما واقعیت این است که شروع تحریم‌ها تا اینجای کار با تمسخر کاربران در شبکه‌های اجتماعی، عقب‌نشینی از وعده‌های اولیه و تردید‌ها در انجام شدید‌ترین سطح از فشار بر ایران همراه شده است./۹۶۹//۱۰۲/خ
منبع: روزنامه جوان