محمد رسول الله، خاتم الانبیاء

به گزارش خبرگزاری رسا، یکی از ویژگی های اسلام که نقش موثری در رشد و توسعه آن داشته،پاسخگو بودن به نیاز های مادی ومعنوی بشر است.واین بدان جهت است که شریعت اسلام در یک سلسله اعتقادات و عبادات محدود نمی شود،اگر چه اعتقادات وعبادات دو شاخه بزرگ از تعالیم حیاتبخش اسلام است،اما مکتب جهانی اسلام ،در همه شئون زندگی بشر،قوانین ومقررات حکیمانه ای دارد وهمین جامعیت است که هر سال از سراسر جهان مشتاقان فراوانی را به آغوش گرم خود می پذیرد.موضوع بحث این مقاله، به مناسبت هفته وحدت و میلاد با سعادت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(ص)دو محور پرجاذبه اسلام یعنی احترام به علم ودانش وتکریم اخلاق انتخاب شده که پاسخگوی دو نیاز اساسی هرانسان می باشد.

1-نگاه اسلام به علم ودانش:

در فرهنگ اسلامی برای چند گروه از جامعه جایگاه ویژه ای منظور شده است که از جمله آنان،پیامبران،مجاهدان،مومنان نیکوکار و دانشمندان می باشند.خداوند در قرآن می فرماید:

یرفع الله الذین آمنوامنکم والذین اوتواالعلم درجات  (سوره مجادله آیه 11) خداوند مومنان را رفعت مقام بخشیده ومومنان صاحب علم و اندیشه درجات برتری دارند.

این آیه شریفه مقدمه ای دارد درآنجا خداوند خطاب به مومنان می فرماید:هرگاه از شما خواسته شودکه از جایتان برخیزید،برخیزید،که احتمال دارد یک پیام آیه شریفه این باشد،هر گاه دانشمندی به جمع شما وارد شد به احترام او قیام کنید.

علم نور است:

علم هدیه وتفضل الهی است که در قرآن با کلمه اوتو العلم آمده است ولذا صاحبان علم در جامعه اسلامی ،همواره از جایگاه رفیعی برخوردار بوده و می باشد.

امام صادق(ع)می‌فرماید:العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشاءعلم نوری است که خداوند از روی عنایت در قلب هر كسی كه بخواهد می تاباند و حتی خشیتی كه در ارتباط با خدا جایگاه بلندی دارد، ثمره علمو دانش معرفی شده است.

انما یخشی الله من عباده العلما ...ازبین بندگان خدا منحصرا اهل دانش وخرد خداترس هستند (فاطر-28)

اگر چه در اسلام ،دانش به صورت مطلق، فضیلت به حساب می آید اما به لحاظ کاربردی، دانشی توصیه شده ومورد تایید است که در مسیر صلاح وسعادت جامعه از آن استفاده شود.

بهره مندی از علم:

درخصوص چگونگی بهره مندی از علم، پیامبر اسلام می فرماید: ان من تعلم العلم لیماری به السفهاء او یباهی العلما او یصرف وجوه الناس الیه لیعظموه فلیتبوء مقعده من النار(تحف العقول ص 74)

کسی که دانشی فرا گیرد تا به وسیله آن با بی خردان ستیزه کند یا بر دانشمندان مباهات نماید یا توجه مردم رابه خود جلب کند تا او را احترام نمایند جایگاه خود را از آتش بر گزیند.

امام علی(ع) می فرماید:«ایهاالناس اعلمواان کمال الدین طلب العلم والعمل.» ای مردم،اگر می خواهید دینتان کامل شود دنبال علم بروید و به آن عمل کنید. (نهج البلاغه)

هدف از بعثت پیامبر اسلام:

از نگاه پیامبر اسلام (ص)آموزش و رشد فکری  فرد وجامعه از عوامل بعثت ایشان می باشد.درخبرها آمده ، زمانی پیامبر اسلام وارد مسجد شدند، چشم‌شان به دو گروه افتاد، یک گروه در حال عبادت بودند وگروه دیگر سرگرم یاد دادن و یاد گرفتن، پیامبر هر دو گروه را از نظر گذراندند و از مشاهده آنان شادمان شدند سپس به اطرافیان فرمودند: این دو گروه سرگرم کار نیک هستندوبرخیر وسعادتند لاکن من برای تعلیم وتعلم فرستاده شده ام، سپس خودشان به سوی گروه دوم رفتند ودر حلقه آنان نشستند.

صاحبدلی به مدرسه آمد ز خانقاه  |  بشکست عهد صحبت اهل طریق را

گفتم میان عالم وعابد چه فرق بود  |  تا اختیار کردی از آن این طرق   را

گفت آن گلیم خویش برون می برد زموج  |  وین  سعی می کند  که  بگیرد غریق را    سعدی

بصیرت دردین:

خداوند درقرآن کریم خطاب به پیامبرش می فرماید:

قل هذه سبیلی ادعوا الی الله علی بصیره انا و من اتبعنی(یوسف-108) ای پیامبربه مردم بگو، اینست راه من که مردم را بسوی خدا می خوانم، دعوت من با بینش وبصیرت همراه است، پیروان من نیز دعوتشان به سوی من آگاهانه وبابصیرت خواهد بود.

مسئولیت پذیری:

در قرآن مجید می خوانیم:

ولا تقف ما لیس لک به علم ان السمع والبصروالفواد کل اولئک کان عنه مسئولا(بنی اسرائیل-36) ای پیامبرهر گز از پی آنچه علم نداری مرو، آگاهانه قدم بردار زیرا،چشم وگوش ودل آدمی در پیشگاه الهی مواخذه خواهد شد وباید پاسخگو باشد.

عدم انتشار دانش های کاربردی:

پیامبر اعظم (ص)در مورد عدم انتشار علم وپنهان کردن دانش  وتکنولوژی مورد نیاز جامعه فرموده است : کسی که دانش سودمندی را پنهان کند خداوند در قیامت او را با لجامی از آتش همنشین خواهد ساخت .

و نیز پیامبر اسلام در ارتباط با تحصیل مستمر دانش می‌فرماید: اگر روزی بر من بگذرد ودر آن روز دانشی نیاموزم که مرا به خدا نزدیک کند ،طلوع آفتاب آن روز بر من مبارک مباد. نهج الفصاحه

تجلیل از دانشمندان :

در ارتباط با تجلیل از دانشمندان می‌فرماید: وقتی خداوند برای امتی نیکی بخواهد ،خرد مندانشان را بر آنان فرمانروا می سازد ودانشمندان میانشان داوری می کنند ومال را بدست بخشندگان آنان می دهد.  نهج الفصاحه

در ارتباط با عمل کردن به علم می فرماید : کل علم وبال یوم القیامه الا من عمل به . همه علم ها روز قیامت وبال انسانست (انسان باید پاسخگو باشد) مگر علمی که بدان عمل کنند. نهج الفصاحه

نگاه اسلام به اخلاق وروابط انسان ها

اخلاق به یک معنی مهمترین هدف انبیاءوبعثت آنان می باشد، زیرا فقدان اخلاق به معنای خروج انسان از فلسفه و هدف آفرینش است. اگر اخلاق از انسان جدا شود چیزی از انسانیت باقی نمی ماند، پیام مهم عقل ووحی به جامعه بشری این است که فرزندانمان را اخلاقی تربیت کرده، به هستی هدیه کنیم.

پیامبر اسلام بزرگترین مربی بشر

پیامبر اسلام در قرآن مجید به عنوان رحمت برای جامعه بزرگ بشری معرفی شده است. (انبیاء-107)

آرزوی پیامبراسلام نجات همه انسان ها از بد بختی وتاریکی وهدایت به سوی خوشبختی ودر نهایت ،رستگاری بود. او در مقابل عرب خشن، اهل نرمش ومحبت بود ،بطوری که همه راتحت تاثیر قرار می داد .بار ها مشاهده شده بود که انسان های کم خرد او را شکنجه می کردند اما پیامبر در حق آنان به درگاه خدا دعا می کرد و می گفت:بار الها آنان را هدایت کن زیرا نمی فهمند.

درقرآن آمده است که ای پیامبر، خدا تورا نسبت به مردم مهربان قرار داده است واگر تند خو بودی مردم ازتو دور می شدند (آل عمران -159)

پیامبر اسلام می فرماید، خوش اخلاقی بهترین هدیه الهی است هر گاه انسان بتواند از این سرمایه در عرصه خانواده وجامعه بهره ببرد در دنیا وآخرت نزد خداوند ماجور خواهد بود ضمن آنکه فضای جامعه سرشار ازاعتماد ،مهرورزی وتفاهم خواهد شد.

"درآن موقع که پرچم پر افتخاراسلام بادست پیشوای محبوب ما محمد(ص)در ری گزار حجاز بر افراشته شدومکتب عشق وپاکی وعدالت دراین سرزمین تفتیده به روی قومی خشن گشوده گردید ،شما در برابرمجسمه های ساخته از سنگ وچوب زانو می زدید وآن ها را می پرستید ید الا ای قوم عرب، در آن روزگار شما از همه ملت های جهان فروتر می زیستید ودر خمیدگی دره های بی آب وپهنای دشت های بی علف با کمی نان جوین وجرئه ای آب تیره رنگ روزگار می گذراندید ،پدر را بی ادبانه هدف ناسزا قرار می دادید وبرادر را بخاطرپشیزی می کشتید قطع رحم وبی وفایی در پیمان در زندگی شما جریان داشت ......

خورشید اسلام با اینکه درفجر طلوع خود فروغی کم رنگ داشت معجزآسا برجان شما تابید،تیرگی های دیرین رابر طرف ساخت وروشنایی صفا ومحبت رادرقلب ها ومغز ها بر افروخت  وحدت کلمه ومرام استقرار یافت...(ترجمه نهج البلاغه بقل مرحوم جواد فاضل)

انسان، جانشین خدا در زمین

دارا بودن خلق خوب وزیبا به معنای دستیابی به صفات واسماء الهی است زیرا خداوند منشاء همه کمالات وزیبایی ها است ودر قرآن مشاهده می کنیم که خداوند خود راچنین توصیف می فرماید : وله الاسماءالحسنی (اسراء -110)

خداوند مهربان بذر همه زیبایی های اخلاقی را در نهاد انسان به ودیعت قرار داده است تا چنانچه انسان اراده کند بتواند با تلاش وکوشش خود مظهر اسمای حسنای الهی گردد .

سوالی که مطرح است این که انسان چگونه می تواند مزین به صفات الهی شود، بر اساس توصیه های پیامبراعظم وائمه اطهار سلام الله علیهم اجمعین، انسان در سایه عبادت وعبودیت وبه عبارتی به کمک عقل و وحی می تواند این مسیر را به پیماید.

قرآن مجید می فرماید، تخلق به اخلاق  الهی شدن هدف آفرینش انسان است تا انسان بتواند به مقام خلافت الهی برسد وازآن جا که انسان در این مسیر با دو مانع(نفس وشیطان) روبه رو است خداوند وحی رابه کمک عقل فرستاده است .

اتمام واکمال مکارم اخلاق :

پیامبر اسلام فرمود :بعثت بمکارم الاخلاق ومحاسنها من برای مکارم ومحاسن اخلاقی مبعوث شده ام تا بشر رابا تخلق به اخلاق الهی به سعادت برسانم،اگر انسان این رهنمود پیامبر اسلام را لبیک نگوید به خود ستم کرده وبه سعادت خود پشت کرده است وطبعا در سرای دیگر دچار حرمان الهی خواهد شد.

علی (ع)می فرماید:انسان شدیدا نیازمند به تربیت واصلاح خویش است ،همانگونه که کشتزار، تشنه آب باران است .

اگر بخواهیم بهشت را تعریف کنیم باید بگوییم بهشت جایی است که انسان های متخلق به اخلاق الهی درآن زندگی می کنند ودر مقابل، جهنم جایی است که بد صفتان را بدانجا منتقل می نمایند.

کار آمدی مهرورزی در اسلام:

درنگاه اسلام محبت، کارآمدترین شیوه تربیتی است ، مهرورزی، جاذبه می آفریند،انگیزه ها را افزایش می دهد وهمانطور که در مثل ها آمده ،از محبت تلخ ها شیرین شود،محبت انسان های مضطرب راآرامش می بخشد،اگر انسان ها در کودكی از محبت سیراب نشوند در بزرگی با ناهنجاری های رفتاری روبه‌رو خواهند شد.

اسلام وجامعه جهانی:

جامعه بشری امروز بیش از هر زمان دیگر تشنه معارف اسلام است تا همه انسان ها در سایه امنیت وعدالت بتوانند مسیر کمال مطلوب راسپری نمایند.

آنچه در سنوات اخیر در جامعه بشری اتفاق افتاده،گواه بر این است که بشرقادر است در سایه درایت و رقابت به بالاترین رشد درتکنولوژی برسد،اما حاکمیت قدرت وفقدان تقوای سیاسی وکرامت های اخلاقی، جامعه بشری را همواره به نا امنی و نا بودی تهدید می کند.پدیده ترامپ این پیام رابرای بشریت آورد  که ساز و کارهای سیاسی ونا کارآمد جهان، یک روز هیتلر را بوجود می آورد وامروز ترامپ وفردا فرعون دیگری را به جامعه تحمیل خواهد کرد،پیام دیگر پدیده ترامپ این‌است که جامعه بشری بیش از هر چیز نیازمند رهبری معنوی است تا در سایه حاکمیت خداوتقویت بنیان های اعتقادی واخلاقی ،جامعه انسانی،به دور از دغدغه های ترس واضطراب مسیر ترقی وتعالی را طی کند.

اعتقاد مسلمانان جهان به ظهور آخرین ذخیره الهی در آخرالزمان وتشکیل حکومت واحد جهانی بر اساس عقل و وحی موید این تفکر وتنها راه نجات انسان می باشد.امید است در هفته وحدت همه اند یشمندان ودلسوزان جهان اسلام با درک شرایط سیاسی حاکم بر جوامع اسلامی، با هم افزایی توانمندی ها،نقشه های شوم دشمنان را نقش بر آب نموده،ملت های مسلمان رااز گزند جهانخواران در امان دارند./۹۶۹//۱۰۲/خ

منبع: رسالت