توصیه های اخلاقی و موانع رشد و تکامل در طلبگی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین فرزانه، دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان در جمع طلاب مدرسه انوار الصادق به بیان توصیه های اخلاقی پیرامون طلبگی و جهد و کوشش در این مسیر، موانع و عوامل رشد و تکامل در طلبه پرداخت.

دنیا جایی برای رسیدن به کمال است/ جنگ و جهاد در راه خدا

حجت الاسلام والمسلمین فرزانه با اشاره به فراز «وَ مُمْهِلُكُمْ فِي مِضْمَارٍ مَحْدُودٍ لِتَتَنَازَعُوا سَبَقَهُ» در نهج البلاغه از کلام امیرمومنان علی(ع) خطاب به اصحاب در باب جهاد، بیان داشت: ما دنیا را با عقبی اشتباه می گیریم فکر می کنیم اینجا جای به همه چیز رسیدن است در حالی که اینجا جای به کمال رسیدن، و آنجا برای به همه چیز رسیدن است.

وی افزود: جنگ برخی را چقدر زود به کمال می رساند، کسی که هنوز یک نماز هم نخوانده به کمال رسیده است. در یکی از جنگ های صدر اسلام پس از پایان جنگ پیامبر(ص) به جنازه شهیدی رسید تبسمی کرد! همراهان دلیلش را پرسیدند، ایشان فرمودند این بنده خدا یک نماز هم نخواند اما به بهشت رسید پیش از ظهر مسلمان و وارد صحنه جنگ شد اما هنوز ظهر نشده شهید شده است.

امام جمعه موقت مشهد ادامه داد: پس میدان جنگ یک میدان مسابقه است مسابقه در تکامل و رسیدن به آن نقطه اصلی یعنی شهادت! جنگ در کجاست؟ در نظام الهی جنگ درست وجود دارد یعنی اگر درست فکر کنیم جنگ نقمت نبوده، بلکه نعمت بوده است.

توصیه به خواندن کتاب تفسیر مقام معظم رهبری

دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان بیان داشت: یکی از دوستان می گفت که حضرت آقا فرمودند جنگ مثل یک قطار سریع السیر است هر طور شده خودتان را به آن برسانید و وارد این قطار شوید از این قطار عقب نیفتید معلوم نیست قطار بعدی وجود داشته باشد یا نه! یعنی این نگاه به مسئله جنگ است.

وی افزود: با این روح اسیر در بدن که نمی شود فهمید آن طرف چگونه است حالا ما ماندیم چی شدیم «و ما فی رضوان محدود لا تتناضعوا صدقه» نظام جمهوری اسلامی میدان مسابقه است حکومت الهی میدان مسابقه است.

امام جمعه موقت مشهد ادامه داد: حضرت آقا یک جلسه تفسیری داشتند در مسجد جعفر که با 6 نفر شروع کردیم مدتی بعد 8 نفر شد بعد هم رسید به 600 یا 700 نفر جوان و طلبه نوعا که وقتی کمی دیر می آمدیم درب مسجد بسته بود و جا نبود پشت درب می ماندیم. یک قسمت تفسیر ایشان از سوره توبه چاپ شده بگیرید دقیقا بخوانید.

تفاوت حوزه قبل و بعد انقلاب

حجت الاسلام والمسلمین فرزانه با اشاره به همان فراز «وَ مُمْهِلُكُمْ فِي مِضْمَارٍ مَحْدُودٍ لِتَتَنَازَعُوا سَبَقَهُ» ضمن توصیه به استفاده از میدان مسابقه موجود، به تفاوت امکانات حوزه قبل از انقلاب با زمان حال اشاره کرد و گفت: امکانات طلبگی قبل از انقلاب و امروز چگونه است آن روز چه امکاناتی داشتیم امروز چه امکاناتی داریم. مدرسه میرزاجعفر که الان دانشگاه رضوی است کم نبودند طلبه هایی که به دلیل عدم وجود کمترین امکانات پزشکی و بی پولی نمی توانستند دکتر بروند. کسانی هم بودند که در مدرسه میرزا جعفر مرده بودند! اما حالا وضع موجود قابل مقایسه نیست.

وی افزود: نکته اول آمادگی است برای مبارزه کمرها را محکم ببندیم باید آماده بود. آمادگی برای شما به این معنا است که درس را برای فهمیدن بخوانید نه امتحان و پاس کردن و معدل و مدرک گرفتن! که این خطاست.

امام جمعه موقت مشهد ادامه داد: انسان هر چه که می خواند بیشتر می فهمد که نمی داند یک در باز می کند ده تا در دیگر برویش بسته است ده تا در باز کرد 100 تا در دیگر به رویش بسته است اینجاست که حرص به علم می آید که این حرص به علم مثبت است.

موانع طلبگی را از خود دور کنید

دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان بیان داشت: هرچه که مانع رشد طلبگی تان است را از خودتان دور کنید هر چه که نمی گذارد شما در این مسیری که قرار گرفتید درست حرکت کنید اینها را از خودتان جدا کنید.

وی اشاره به داستان دو برادر از انصار کرد که در جنگ بدر تمام توان خویش را نذر از بین بردن ابوجهل کردند چرا که او بیشترین آزار و اذیت را به پیامبر رسانده بود بر این اساس در حملات به سمت ابوجهل وقتی دست یکی از آنها از پوست آویزان شده بود خود اقدام به قطع دست کرده تا مانع از هدفشان نباشد.

دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان ادامه داد: بر این اساس بعضی چیزها که دامن گیر انسان است و مانع از حرکت صحیح و رسیدن به مقصود است را باید کنار گذاشت. در حرکت طلبگی هر چه مانع رسیدن به نقطه مطلوب طلبگی است را باید حذف کنیم.

وی گفت: آقا زاده ای سر درسی آمد خیلی سِت کرده بود عبا و قبا و شلوار و جوراب و کفش، همه همرنگ بود استاد گفت شما تشریف ببرید! دلیل پرسید پاسخ شنید تو به درد درس خواندن نمی خوری چقدر وقت صرف کردی که لباس ست کنی. در مقابل این یکی از افراد سرشناس را داریم که پدرش می گفت صبح به درس رفته بعد از برگشت، متوجه شده یک پایش کفش و پای دیگرش دمپایی دارد. این از بس اشتیاق به درس داشته چنین بی توجه بوده است.

عوامل ناسازگار با رشد و تکامل

امام جمعه موقت مشهد پیرامون حذف موانع از زندگی طلبی به حدیثی از امیرمومنان علی(ع) اشاره کرد و گفت: « لا تجتمعوا ولیمه و حضیمه» کار بزرگ و رشد و تکامل با پرخوری و تنوع خوری و چریدن نمی سازد. سفره های متنوع کذایی با رشد ناسازگار است.

وی افزود: می دانید که هر چه معده سنگین تر باشد عقل سبکتر می شود یک رابطه ای بین معده و عقل است که مثل دو پله ترازو، هر چه آن سنگین شود آن یکی سبکتر می شود. بنابراین در رمضان، بهار قرآن که دور از پرخوری و سنگینی خوراک هستیم عقل فعال تر و توجه به معنویات بیشتر می شود.

دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان ادامه داد: به هرحال تنوع خوری، تنوع طلبی یا اشرافی گری با آخوندی نمی سازد درست است. علم، تقوا، اخلاق اسلامی، زهد و شعور سیاسی هر یک از اینها نباشد ستون آخوندی می افتد. هوش سیاسی مدرس و علم و بی رغبتی به دنیا را ببینید و سرگذشت او را بخوانید. امام را نگاه کنید آنهایی که در تاریخ در جامعه تاثیر داشتند و توانستند گامی بردارند را ببینید.

طلبگی به دور از اشرافی گری است/ برنامه ریزی کامل برای تمام دقایق زندگی

حجت الاسلام والمسلمین فرزانه بیان داشت: بنابراین در طلبگی ابتدا باید از اشرافی گری در خوراک و پوشاک پرهیز کرد. در ادامه همان روایت بالا، امام علی(ع) می فرماید «  و لا تَجتَمِعُ عَزيمَةٌ و وَليمَةٌ ، ما أنقَضَ النَّومَ لِعَزائمِ اليَومِ » استراحت و تنبلی که دیگر طلبگی نیست. استراحتی که به معنای اسراف و زیاده روی در استراحت و خواب باشد خطاست! گردش و تفریح زیاد هم همینطور است برای این موارد به مقدار لازم وقت بگذارید اما منظم! و حساب شده و با برنامه در حد معمول باشد.

امام جمعه موقت مشهد افزود: 24 ساعت زندگیتان را برنامه ریزی کنید برای خواب و تفریح و خوراک و درس و مباحثه و مطالعه زمان مشخص کنید بیکار نمانید حتی یک دقیقه را از دست ندهید.

وی ادامه داد: می گویند هرجا غرور باشد شکست هم در پی دارد شکست برادر غرور است نمی شود یک ملتی مغرور شود و شکست نخورد هر جا بیکاری هست تنبلی، فقر و فساد هم آنجا حضور دارد. اگر فقر نباشد فساد است اگر فساد نباشد فقر است هر دو هم گاهی باهم می آیند وگریبان آدم را می گیرند.

بی نظمی منکری برای طلبگی

ادبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان در ادامه بیان داشت: بیکاری فقر آور و فساد آور است یک درصد از برنامه زندگی را خالی نگذارید اگر یک ماه این طوری عمل کنید بعد نمی توانید ترکش کنید این قدر لذت دارد من نظم را از چراغ قرمز شروع کردم از چراغ قرمز عابر پیاده رد نمی شوم بعضی رد می شوند می گویند حاج اقا چرا ایستادی می گویم چراغ قرمز است.

وی افزود: شخصی نقل می کرد با مرحوم آیه الله خزعلی از جایی می آمدیم تهران، بعد از پیروزی خیلی خلوت بود از چراغ قرمز رد شدم گفت اگر دومی را رد شدی دیگر من با تو نماز نمی خوانم عدالتت زیر سوال است!

امام جمعه موقت مشهد ادامه داد: شهید مطهری می گوید از این انسانهایی که مرزشکن هستند خیلی می ترسم چون اگر یک مرز را شکست، روحیه مرزشکنی از حد گذشته در او تقویت می شود! طلبه وقتی منظم زندگی کرد بی نظمی برای او یک منکر می شود نمی تواند با بی نظمی بسازد اولین بی نظمی همه برنامه ها دیگر را بهم می ریزد.

غفلت از خدا و توجه به خدا

دبیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: ظلمتِ غفلت، تذکرات و توجهات را از بین می برد غفلت زجر است. بهترین چیز برای وجود یک انسان حالت توجه است و بدترین چیز غفلت است « أُولٰئِکَ کَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولٰئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ‌ ﴿الأعراف‏، 179﴾» غفلت بدترین چیز برای انسان است.

وی افزود: غفلت چیست؟! غفلت بی توجهی و کم توجهی به چیزی است که برای انسان اصل و اساس محسوب می شود. حالا چی اصله؟ برای ما این حالت توجه به خدا اصل است از خدا یک لحظه هم نمی شود غافل بود همه زندگی انسان باید غرق در توجه به خدا باشد.

امام جمعه موقت مشهد ادامه داد: توصیه های حضرت آقا را در باب توجه و تذکر و نماز نگاه کنید چقدر ُگسترده است. حج برای انسان یک بار حج واجب می شود، جهاد تا وقتی که دشمن شکست خورد کافی است، روزه یک ماه کافی است، هر کدام زمان و مقدارش مشخص است اما نماز چرا کافی نیست هر چند ساعتی یک بار نماز واجب می شود و تکلیف به گردن انسان می آید چون محصول نماز، توجه به خدا است.

عدم شناخت دشمن غفلت است/ مسؤلان از آمریکا غفلت نکنند

حجت الاسلام والمسلمین فرزانه با قرائت «وَ مَنْ يَعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحْمنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ‌ » آیه 36 سوره زخرف بیان داشت: یک لحظه از خدا غفلت کردی شیطان کنارتان ایستاده هیچ حد وسطی ندارد غافل شدید. حال اگر دشمن را نشناسیم از دشمن هم غفلت کردیم و این مشکل ساز است.

وی افزود: آمریکا هم دشمن ماست اگر مسؤلان یک لحظه غفلت کنند سیلی محکمی می خوریم غفلت از دشمن خطرناک است از الان یاد بگیرید که از دشمن غفلت نکنید او را بشناسید و متوجه باشید.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: غفلت از مبارزه با نفس هم خطرناک است مبارزه با نفس یک مبارزه دائمی است پیر و جوان هم نمی شناسد فقیر و غنی و جاهل و عالم و غیره نمی شناسد نفس با همه درگیر است یک لحظه نباید از مبارزه با نفس غفلت کرد.

توصیه به خواندن ادعیه

امام جمعه موقت مشهد به نقلی از عایشه اشاره کرد و گفت: پیامبر در نیمه شب کنار مسجد دست به آسمان بلند کرده و به خدا می گوید «الهی لا تکلنی الی نفسی طرفه عین ابدا» با تکرار این جمله مدام اشک می ریزد. دعای مشهوری هم از حضرت فاطمه(س) چنین نقل شده که «یا حی یا قیوم بک استغیث فاصلح لی شای کله و لا تکلنی الی نفسی طرفه عینی» دعاهایی که با یا حی یا قیوم شروع می شود یا در متنش یا حی یا قیوم دارد توجه خاص کنید دعای عهد هم یا حی یا قیوم دارد روزی یک مرتبه بخوانید.

وی افزود: یاسین را هم روزی یک مرتبه حداقل بخوانید هدیه کنید به فاطمه زهرا(س)یا حضرت مهدی (عج) که این یک تاثیر عجیبی دارد. گاهی حرم که مشرف می شوید در رکعت اول نماز زیارت یاسین بخوانید و در رکعت دوم الرحمن، خجالت نکشید از اینکه کتاب دعا دستتان می گیرید اگر حفظ نیستید!  این نماز با این کیفیت را هدیه کنید به حضرت موسی بن جعفر(ع) بعد هر چی می خواهید از خدا بگیرید. خلاصه کلام آنکه دچار غفلت نشوید که غفلت انسان را از بین می برد./933/پ202/ب1