بیشتر از "علامه مجلسی" بدانیم

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، صحبت پیرامون شخصیتی است که یکی از دانشمندان مخالف درباره‌ی وی گفته اگر مذهب شیعه را مذهب مجلسی بنامیم بیراه نگفته‌ایم.

پدرش علامه ملامحمدتقی مجلسی است، همان عالم بزرگی که شبی برای اقامه‌ی نافله برمی‌خیزد، حالتی به او دست می‌دهد که احساس می‌کند الآن وقت استجابت دعاست.

از آن طرف صدای گریه‌ی فرزندش محمدباقر از درون گهواره به گوش می‌رسد.

پیش خود می‌گوید چه دعائی بهتر از این، دعا می‌کند محمدباقر از عالمان بزرگ مکتب تشیع شود.

جدای از اینکه دعای پدر مورد اجابت قرار می‌گیرد ماجرا برای وی آنقدر مهم بوده که آن را در اواخر کتاب روضة المتقین‌اش نقل کرده است.

نام مجلسی با بحارالانوار عجین شده، همان موسوعه‌ی عظیمی که چه در نام خود و چه در محتوای خود دُر و گهر‌های احادیث و روایات اهل بیت علیهم‌السلام را در خود جای داده است.

نام این کتاب آنقدر با خوش سلیقگی انتخاب شده که علامه مجلسی را غواص دریای علوم اهل بیت علیهم السلام نامیده‌اند و وی را اینگونه خطاب می‌کنند: یا من فی البحار عجائبه!

قطعا این کتاب بزرگ‌ترین دستاورد علامه مجلسی است. ولی این همه‌ی آنچه او به جامعه‌ی اسلام و جامعه‌ی شیعی تقدیم کرده نیست. از مرآة العقول گرفته و ملاذالاخیار هم که بگذریم، حلیة المتقین، جلاء العیون، حق الیقین و عین الحیاة تنها بخشی از آثاری است که وی برای بالارفتن سطح معارفی شیعه در علوم مختلف نگاشته است.

حتی برخی گفته‌اند اگر تعداد تمام سطوری که او نگاشته را در سال‌های عمر وی تقسیم کنیم، علامه مجلسی در سال، بیست هزار سطر نوشته است.

تا جایی که برخی در تعداد تألیف او اختلاف کرده و یکی از نوادگان وی رساله‌ای درباره تعداد تألیفات علامه مجلسی تحریر کرده است.

با همه‌ی این اوصاف وی هیچ‌گاه بین خود و مردم روزگارش فاصله نینداخته و بسیاری از تألیفات او به سبب نیاز زمانه‌ی مردم بوده است.

گفته‌اند روزی که احساس کرده مردم به شناخت نجوم نیازمندند کتاب اختیارات، و وقتی حس کرده جامعه باید به اخلاق سوق داده شود عین‌الحیاة را تألیف کرده است.

منصب شیخ‌الاسلامی، جایگاهی است که در زمان سلطان سلیمان صفوی پس از ارتحال ملامحمدباقرسبزواری به محمدباقری دیگر یعنی علامه ملامحمدباقر مجلسی رسید.

بیست و هفتم رمضان سالروز ارتحال این علامه‌ی بزرگ است. ارتحالی که نه تنها تأثیرش آن‌چنان بود که برخی گفته‌اند شمارش معکوس سقوط دولت صفویه را آغاز کرد، بلکه‌ جامعه‌ی شیعی را تا مدت‌ها در بهت و ماتم فرو برد و پس از درگذشت وی مرحوم آقاجمال خوانساری بر پیکرش نماز گزارد و مانند پدرش مهمان ابدی مسجدجامع عتیق اصفهان شد.

درباره‌ی تاریخ درگذشت شیخ‌الاسلام علامه ملامحمدباقر مجلسی گفته‌اند: ماه رمضان چو بیست و هفتش کم شد، تاریخ وفات باقر اعلم شد.

ایهام این بیت از این قرار است که هم به روز وفات علامه که بیست و هفتم ماه مبارک رمضان است اشاره شده و هم با کسر عدد ٢٧ از عدد هزار و صد و سی و هفت یعنی ابجد ماه رمضان، عدد هزار و صد و ده به دست می‌آید که سال وفات علامه مجلسی است./918/ی703/س

سیدحسام الدین واجدی