پاسخ به شبهه "حجاب مخالف آزادی و پیشرفت زنان"

باشگاه نویسندگان حوزوی خبرگزاری رسا | محمد مهدی رضوی

یکی از ایراد‌هایی که بر حجاب گرفته‌اند این است که حجاب موجب سلب حق آزادی، که یک حق طبیعی بشری است می‌شود و نوعی توهین به حیثیت انسانی زن به شمار می‌رود؛ و این پوشیدگی به نوعی او را محبوس و زندانی می‌کند و به حیثیت انسانی و عزت او لطمه وارد می‌سازد که بر اساس عقل و منطق هم هیچ‌کس حق اسیر کردن و به بردگی درآوردن دیگری را ندارد.

در پاسخ این‌طور می‌شود گفت که بله حجاب مانع آزادی است، اما کدام آزادی؟ مخالفان حجاب چه تعریفی از آزادی دارند. حجاب آن نوع از آزادی را منع می‌کند که هیچ چارچوبی ندارد؛ که این نوع از آزادی فقط در حیوانات یافت می‌شود و مخصوص آن‌هاست و در قالب انسان ذی‌شعور و صاحب عقل یافت نمی‌شود، چون لازمه زندگی سالم و مسالمت‌آمیز در کنار هم وجود چنین چارچوب‌های به نام قانون و بازدارندگی‌های عمومی است.

اگر شما قائل به حریم خصوصی باشید که هستید، این حریم برای شما بسیار پراهمیت و قابل احترام است و اجازه ورود کسی بدون اجازه به این حریم را نمی‌دهید حالا اگر کسی خواست بدون اجازه ورود کند شما حتماً مانع می‌شوید، حالا شخص مدعی این بشود که شما دارید مانع از آزادی من می‌شوید مگر آزادی بدین معنا نیست که هر جایی که دلم بخواهد ورود پیدا کنم و هرکاری که دلم خواست انجام دهم مگر من انسانی آزاد نیستم شما حتماً در پاسخ او می‌گویید آزادی در چارچوب خاص نه هر آزادی که مانع آسایش عده‌ای بشود.

 از این نوع مثال‌ها زیاد است پس این نوع پوشش نیز جلوگیری می‌کند از یک نوع آزادی بی‌حدوحصر که ارزش اصلی زن را بالا می‌برد ارزشی که در نگاه بعضی‌ها به بدن و خودنمایی اوست و در نگاه اسلام به انسان بودن و یک موجود مترقی است که می‌تواند در دامان خود کسانی را پرورش دهد که به دنیای بشریت خدمت کنند.

حجاب از نظر اسلام باعث پیشرفت است

برخلاف دیدگاهی اندکی که حجاب را عامل پسرفت زنان و جامعه می‌دانند پوشیده بودن زن، در همان حدودی که اسلام تعیین کرده است، موجب کرامت و احترام بیشتر اوست؛ زیرا او را از تعرض افراد جلف و فاقد اخلاق مصون می‌دارد. شرافت زن اقتضا می‌کند که هنگامی که از خانه بیرون می‌رود متین و باوقار باشد، در طرز رفتار و لباس پوشیدنش هیچ‌گونه عمدی که باعث تحریک و تهییج شود به کار نبرد، عملاً مرد را به سوی خود دعوت نکند، زبان‌دار لباس نپوشد، زبان‌دار راه نرود، زبان‌دار و معنی‌دار به سخن خود آهنگ ندهد.

آیا حیثیت زن ایجاب می‌کند که این چنین باشد؟ آیا اگر ساده و آرام بیاید و برود، حواس پرت کن نباشد و نگاه‌های شهوت‌آلود مردان را به سوی خود جلب نکند، برخلاف مصالح اجتماع یا برخلاف اصل آزادی فرد است؟

آری! اگر کسی بگوید زن را باید در خانه حبس و در را به رویش بست و به هیچ وجه اجازه بیرون رفتن از خانه به او نداد، البته این با آزادی طبیعی و حیثیت انسانی و حقوق خدادادی زن منافات دارد. چنین چیزی در حجاب‌های غیر اسلام بوده، ولی در اسلام نبوده و نیست.

اگر از فقها سؤال شود که آیا صرف بیرون رفتن زن از خانه حرام است؟ جواب می‌دهند: نه. اگر بپرسیم آیا خرید کردن زن ولو اینکه فروشنده مرد باشد حرام است؟ یعنی نفس عمل خرید و فروش زن اگر طرف معامله مرد باشد حرام است؟ پاسخ می‌دهند: حرام نیست.

آیا شرکت کردن زن در مجالس و اجتماعات ممنوع است؟ باز هم جواب منفی است، چنانکه در مساجد و مجالس مذهبی و پای منبر‌ها شرکت می‌کنند و کسی نگفته است که صرف شرکت زن‌ها در جاهایی‌که مرد هم وجود دارد حرام است. کسی نگفته است تحصیل زن، مهارت‌آموزی و هنرآموزی و بالاخره تکمیل استعداد‌هایی که خداوند در وجود او نهاده است حرام است.

در این ارتباط تنها دو مسئله وجود دارد؛ یکی اینکه باید پوشیده باشد و بیرون رفتن به‌صورت خودنمایی و تحریک‌آمیز نباشد؛ و دیگر اینکه مصلحت خانوادگی ایجاب می‌کند که خارج شدن زن از خانه توأم با جلب رضایت شوهر و مصلحت‌اندیشی او باشد. البته مرد هم باید در حدود مصالح خانوادگی نظر بدهد نه بیشتر، ولی در مسائلی که مربوط به مصالح خانواده نیست دخالت مرد مورد ندارد.

پی‎نوشت

[۱]ـ مسئله حجاب، استاد مطهری: ص ۸۸ ـ ۸۴.