چرا اینقدر اصرار بر هندوانه داریم

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، مردم معمولا تقید خاصی به رسم و رسوم سنتی و ملی دارند و با شور و شوق خاصی در تلاش برای برگزاری این مراسمات هستند؛ مانند نوروز که با آمدن ماه اسفند مردم در تکاپوی خرید عید، خانه تکانی و امثال این‌ها می‌شوند. یکی از این سنت‌ها آیین شب یلدا است که تقریبا پر رنگ و با حرارت از آن یاد می‌شود.

قدمت شب یلدا معلوم نیست که دقیقا به چه زمانی بر می‌گردد، ولی به هر حال از سنت‌های قدیمی است و چه بسا به مرور زمان شکل‌های جدیدی پیدا کرده باشد و رسم و رسوماتی به آن اضافه شده باشد. این آیین سنتی در مجموع نکات پسندیده‌ای را در خود جای داده که محور این رسومات، دورهمی و شب‌نشینی خانوادگی است و اعضای خانواده را به گرد هم می‌نشاند که صله رحم به حساب می‌آید و می‌تواند در عین برگزاری یک دورهمی صمیمی، گره گشایی نیز از اعضای خانواده را باشد که از نکات مثبت این سنت ملی است.

نقش هندوانه سر سفره شب یلدا

یکی از رسم و رسومات عجیب و سؤال برانگیز در این شب داستان هندوانه شب یلدا است که از قضا خیلی هم طرفدار دارد. شب یلدا که می‌رسد، هندوانه است که به بازار سرازیر می‌شود؛ در حالی که اصلا فصل هندوانه نیست. واقعا جای تعجب است که با توجه به طبیعت سرد هندوانه و اینکه اصلا برای تابستان است، فلسفه خوردن آن در شب اول زمستان چیست؟

از نظر طبی، میوه‌ای مانند هندوانه اصلا سنخیتی با فصل سرما ندارد؛ چرا که طبیعتی سرد و‌ تر دارد و خداوند حکیم این میوه شیرین و آبدار را برای فصل گرما قرار داده و با همان آب و هوا تناسب دارد.

البته ناگفته نماند که در بین پزشکان نیز در این‌باره اختلاف نظراتی وجود دارد، برخی به طور کلی استفاده از هندوانه را نهی می‌کنند، برخی دیگر در کنار خوردنی‌هایی با طبع گرم تجویز می‌کنند و برخی دیگر هندوانه گرم (بدون گذاشتن در یخچال) را مفید می‌دانند.

از بحث شیرین هندوانه که بگذریم، خیلی اوقات در این پایبندی به رسم و رسومات، افراط‌هایی صورت می‌گیرد و برخی، آن قدر که مقیّد به برگزاری این سنت‌ها هستند، تقیدی به واجبات دینی و رعایت حلال و حرام الهی ندارند و این نکته متأسفانه یک نقص فرهنگی به شمار می‌آید. /999/ 704/

بابک شکورزاده، طلبه درس خارج حوزه علمیه قم