نقش طلاب در به هم پیوستگی اجتماعی
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، نهاد روحانیت و مرجعیت از دیرباز با توجه به مردمی بودن آن؛ همواره حامی و مدافع حقوق مردم و زبان مردم بوده و هستند، به طوری که با مطالعه تاریخ ایران و حوزه علمیه، این همراهی را به وضوح و روشنی میتوان دریافت، همراهی که باعث شد تا مردم به این نهاد دینی اعتماد کرده و به رهبری امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی را رقم زنند.
همراهی روحانیت با مردم
روندی که بعد از انقلاب نیز ادامه یافت و مصداق بارز آن تقدیم 4300 شهید روحانی و طلبه در راه دفاع از انقلاب و میهن اسلامی است.1 نشانه روشن دیگر این همراهی که مدت زمان زیادی هم از آن نمیگذرد؛ کمکرسانی حوزه علمیه و روحانیت به زلزلهزدگان کرمانشاهی و سیلزدگان گلستان، خوزستان و لرستان است، حرکت جهادی که واکنشهای داخلی و خارجی مختلفی را از جانب دوستان و دشمنان روحانیت و مرجعیت در پی داشت.
عدهای اشکال گرفتند که رسالت روحانیت و حوزه این نیست، عدهای دیگر گفتند آنها در پی بازیابی محبوبیت و وجاهت سابق خود در میان عموم جامعه هستند، برخی هم وقتی نتوانستند حضور جهادی و گسترده طلاب و روحانیت را انکار کنند، گفتند کمک کردن مردم با لباس، ریاکاری و برای فریب مردم است.
پاسخ به شبهات
هدف دشمنان از بیان اینگونه شبهات تنها جدا کردن و فاصله انداختن هر چه بیشتر میان مردم و روحانیت است. چرا که استکبار جهانی و دشمن انقلاب اسلامی به خوبی فهمیده است که عامل پیروزی انقلاب اسلامی، هشت سال دفاع مقدس و شکست خوردن پروژههای استعماری آنها به خاطر همبستگی هر چه بیشتر نهاد روحانیت و مردم بوده است.
حوزه و روحانیت با تبعیت از سیره ائمه معصومین که همواره در پی کمک و حل مشکلات جامعه اسلامی و مردم اعم از مسلمان و غیر مسلمان بودهاند، یکی از وظایف خود را کمک به مردم مستضعف، مظلوم و نیازمند میداند. رهبر انقلاب امام خامنهای در دیداری که با روحانیون تهران داشتند؛ سه وظیفه و مأموریت را برای روحانیت عنوان کردند: هدایتگری فرهنگی و دینی، هدایتگری سیاسی و خدمات رسانی اجتماعی.2
بنابراین کمک رسانی به سیل زدگان و زلزله زدگان، شرکت در جهاد و جبهه جنگ نیز از وظایف و رسالتهای روحانیت است. کاری که خود مقام معظم رهبری به صورت تشکیلاتی به همراه شهید هاشمی نژاد و کامیاب برای کمک به زلزله زدگان طبس انجام دادند.
خدمات اجتماعی طلاب
در جریان سیل در شمال و جنوب کشور چیزی حدود 12 هزار طلبه به صورت گردشی در مکانهای آسیب دیده حضور یافتند و اقدام به کمکرسانی به مردم آسیب دیده کردند.
مراجع تقلید اجازه استفاده یک سوم وجوهات شرعی برای کمک به مردم آسیب دیده را دادند.3 آیتالله سبحانی پول فروش خانه خود را به سیل زدگان اختصاص داد.4 کمکهای نقدی تنها طلاب به یک میلیارد و هشتصد تومان رسید و کمکهای غیر نقدی آن شامل دهها کامیون به ارزش 650 میلیون تومان و شامل وسایلی مثل خوراکیهای خشک، وسایل بهداشتی، لایروبی و.... میشد که با مشورت حلال احمر فراهم شد.
در این حوادث، مدارس و حوزههای علمیه خراسان اقدام به جمعآوری اقلام مورد نیاز مردم آسیب دیده کردند که کمکهای مردمی حاصل اعتماد به این نهاد دینی؛ حدود سه هزار قطعه مرغ، ده هزار شانه تخم مرغ، 500 کیلو برنج، دو هزار قرص نان، 200 عدد اسباب بازی، 10 تخته فرش و دو کامیون لباس و پتو و وسایل بهداشتی شد.5
کمک رسانی با لباس طلبگی
اما درباره حضور طلاب آن هم با عمامه و یا لباس، دو نکته حائز اهمیت است. اول اینکه بسیاری از طلاب به صورت خودجوش و بدون هماهنگی با نهادی و بدون لباس روحانیت اقدام به کمک رسانی میکردند. به طور مثال در پل دختر، در روستای «بابازید» که همه مردم آوره شده بودند، دو اتوبوس از طلاب حوزه علمیه یزد وارد آنجا شد که همگی از یک مدرسه آمده بودند و در این جمعیت 80 نفری، تنها سه نفر معمم بودند.
دوم آنکه فعالیت روحانیت در مناطق آسیب دیده به دو بخش عمومی و فرهنگی تقسیم میشود که تنها قسمت اول آن در فضای مجازی و رسانهها بازتاب داده شد. فعالیت عمومی6 همان کمک در خارج کردن گل و لای، احداث سیل بند، توزیع اقلام مورد نیاز و ...
خدمات اجتماعی طلاب در تمام عرصهها
اما فعالیتهای فرهنگی روحانیون شامل دعوت مردم به صبر و شکیبایی، کمک کردن از جهت روانی برای تحمل مصیبت وارده، برگزاری نماز جماعت، پاسخگویی به سوالات شرعی، ترویج فرهنگ ایثار، عدالت و انصاف در توزیع کمکهای مردمی، اعزام مشاور و روانشناس از سوی دفتر تبلیغات و معاونت تهذیب، برگزاری جشن و مسابقه و ایجاد فضای شاد برای کودکان و دانش آموزان آسیب دیده تا بتوانند مشکلات را راحتتر پشت سر بنهند.7
حضور پر شور و پیشگامی روحانیت در این حوادث آن هم بدون هیچ توقع و انتظار، این پیام را به دوست و دشمن داد که نهاد روحانیت اگر چه از جانب برخی روحانینماها زخم خورده است اما همچون گذشته در اوایل انقلاب، دفاع مقدس و حتی پیش از آن در صحنه و دوشادوش مردم حضور داشته و ان شالله خواهد داشت.
در واقع مؤلفهای که منجر به محبوبیت بیشتر روحانیت در میان اقشار مختلف مردم، به خصوص در وقایع اخیر شد که حتی واکنش معاندین را برانگیخت، تبلیغ عملی و خدمات اجتماعی بود که حوزه علمیه را در اختیار مردم نهاد. به عبارتی نزدیکی و همراهی هر چه بیشتر روحانیت با مردم، به خصوص قشر متوسط و مستضعف، قدرت اجتماعی و محبوبیت این نهاد دینی را گستردهتر خواهد ساخت. /882/ 702/
میلاد پورعسگر، کارشناسی ارشد فلسفه دین
پینوشت:
1 – https://tn.ai/1577349
2- https://hawzah.net/fa/Article/View/94703
3- https://www.mizanonline.com/fa/news/508007
4- https://www.yjc.ir/00SxRO
5- http://fa.abna.cc/711z
6- shia-news.com/000rFN
7- https://ismc.ir/Detail/407276