اختلاف نظر آمریکا و ناتو درباره آزادی زندانیان طالبان

به گزارش خبرگزاری رسا، «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان و فردی که شخصاً توافقنامه صلح آمریکا و طالبان را امضا کرد در حالی به کابل آمده است که مخالفت دولت افغانستان با اجرای بند مربوط به آزادی زندانیان در این توافقنامه برگزاری مذاکرات بین‌الافغانی را با ابهام مواجه کرده است.

آمریکا در این توافق، که در مراسم امضای آن در قطر هیچکس به نمایندگی از دولت افغانستان حضور نداشت، متعهد شده تا زمینه آزادی 5 هزار عضو طالبان از زندان‌های دولت افغانستان و نیز 1 هزار نفر از نیروهای امنیتی اسیر طالبان را "تسهیل" کند اما «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان می‌گوید که آزادی این زندانیان از صلاحیت‌های دولت است و این مسئله باید در گفت‌وگوهای بین‌الافغانی مطرح شود، نه اینکه پیش‌شرطی برای آغاز آن باشد.

براساس توافق آمریکا و طالبان، مذاکرات بین‌الافغانی قرار است 10 مارس (20 اسفند) آغاز شود اما طالبان خواستار آزادی زندانیان پیش از برگزاری این نشست می‌باشد و می‌گوید عدم رهایی زندانیان گفت‌وگوها را با چالش مواجه می‌کند.

«شیرمحمد عباس استانکزی» عضو ارشد تیم مذاکره کننده طالبان معتقد است که آمریکا اختیار آزادی این زندانیان را دارد چرا که در توافقنامه چنین تعهدی کرده است. وی می‌افزاید که آمریکا و طالبان هیئتی را برای آزادی زندانیان تعیین کرده‌اند که در یک ماه گذشته مشغول کار بودند، فهرست زندانیان تبادل شده و «نزدیک به 80 درصد کار صورت گرفته است.»

پس از توافق صلح با طالبان، این نخستین سفر مذاکره کننده ارشد آمریکا به کابل است و برخی منابع دلیل آن را مجاب کردن غنی برای آزادی زندانیان طالبان می‌دانند اما از بعدازظهر روز گذشته تاکنون هیچ گزارشی از دیدار خلیلزاد با غنی وجود ندارد و برخی رسانه‌ها از امتناع رئیس جمهور افغانستان برای انجام این دیدار خبر داده بودند که توسط ارگ ریاست جمهوری تکذیب، اما توضیحی بیشتری درباره آن ارائه نشد.

همزمان با توافق آمریکا و طالبان در قطر، دبیرکل ناتو، وزیر دفاع آمریکا و رئیس جمهوری افغانستان نیز بیانیه مشترکی را منتشر کردند که در آن دولت افغانستان متعهد شد تا در گفت‌وگو با آمریکا و طالبان برای اعتمادسازی با این گروه شرکت کند و براساس متن این بیانیه گفت‌وگوها شامل «تعیین امکان‌سنجی رهایی تعداد قابل توجهی از زندانیان از هر دو طرف است». از طرف دیگر در متن توافق آمریکا و طالبان نیز درباره آزادی زندانیان طالبان چنین آمده است: «آمریکا متعهد است تا با همکاری و تأیید همه طرف‌های ذیربط بطور فوری در رابطه با آزادسازی سریع اسیران جنگی و سیاسی طالبان برای اعتمادسازی اقدام کند و براین اساس قرار است تا 5 هزار نفر از زندانیان طالبان آزاد شوند.»

در حالی که در نه در متن توافقنامه آمریکا و طالبان و نه در بیانیه مشترک صادر شده، دولت افغانستان تعهدی برای آزادی زندانیان طالبان نسپرده، خلیلزاد صبح امروز در توئیتی نوشت که واشنگتن نسبت به تسهیل تبادل زندانیان متعهد است «که هم در توافق آمریکا و طالبان و نیز در بیانیه مشترک آمریکا و افغانستان مورد موافقت قرار گرفته بود.» وی در ادامه نیز بدون اشاره به شمار زندانیان طالبان نوشت: «دو طرف را حمایت می‌کنیم تا شمار قابل توجهی از زندانیان را آزاد کنند.»

خلیلزاد در حالی دولت افغانستان را برای آزادی زندانیان طالبان تحت فشار قرار داده که «نیکلاس کی» نماینده غیرنظامی ناتو در افغانستان با اتخاذ موضعی مخالف آمریکا تصریح می‌کند که مسئله آزاد کردن زندانیان طالبان تصمیمی است که باید توسط دولت افغانستان گرفته شود.

آمریکا و ناتو معمولاً در افغانستان بطور هماهنگ عمل می‌کنند، اکنون اما دلیل مواضع مختلف آن‌ها مشخص نیست و تنها زمان سرنوشت آغاز مذاکرات بین‌الافغانی که به مراتب از مذاکرات آمریکا و طالبان پیچیده‌تر، دشوارتر و زمان‌بر تر خواهد بود را مشخص خواهد کرد.