ارمغان اربعین؛ وحدت و امنیت بر محور تولی و تبری

به گزارش خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، با قرار گرفتن در دایره مغناطیس اربعین همه دلداگان به پای عمود عشق قرارگاه هر ساله عشاق الحسین(ع) خوانده می شوند اما دریغ که امسال سهم همه شیفتگان حضرتش فقط صبوری است؛ این محرومیت اما فرصتی دیگر را فراهم ساخته تا به ظرفیت های اربعین نگاه عمیق تری بیندازیم.

از این رو خبرنگار ما به سراغ حجت الاسلام علیرضا پیروزمند، قائم ‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم رفته است، تا از دریچه نگاه ایشان به ظرفیت های اربعین پنجره تازه ای بگشاید.

رسا ـ درباره اهمیت و جایگاه اربعین در اندیشه و تاریخ مکتب تشیع توضیح بفرمایید.

در سالیان اخیر یادآوری اربعین حسینی، خاطره بازی و دلنوازی متفاوتی را برای ما و به خصوص مردم میهمان نواز عراق  رقم زده است و این به واسطه تجربه متفاوتی است که در سال های اخیر شکل گرفته است.

هرچند که این حرکت در تاریخ معاصر ما سابقه دارد و از سوی دیگر در روایت مأثور از امام عسکری (ع) زیارت اربعین یکی از نشانه های مؤمن شمرده شده است؛ با این وجود حتی اگر این روایت صادر نشده باشد و در گذشته هم برای این حرکت عظیم سابقه ای یافت نمی شد، تجربه نویی که در سال‌های اخیر در زیارت اربعین رقم خورده است ما را به تکرار هر ساله آن دعوت می کند.

اربعین محور وحدت عاشقان اباعبدلله الحسین

این حرکت بی نظیر به عنوان یک عامل مهم در پیوند امام و مردم و پیوند جمعی شیعیان با هم بر محور تولی و تبری معرفی شده است و از سوی دیگر به یک عامل قدرت نمایی شیعه به لحاظ اندیشه ای، علمی، عقیدتی و سیاسی تبدیل شده و به همین خاطر متفاوت و برجسته شده است.

اربعین محور وحدت شیعیان، امت اسلام و حتی فراتر از مسلمین، تمام غیر مسلمانان علاقه مند به امام حسین (ع) شده است؛ فضای ملکوتی که در این ایام حول محور امیرالمؤمنین(ع) و آقا سید الشهدا (ع) شکل می گیرد یک ارتباط انسانی و عاطفی متفاوتی را متجلی می سازد چراکه انسان ها در این مسیر عناوین و شؤون مادی خود را فراموش می کنند و دستاورد مادی چندین ساله خود را به حساب نمی آورند.

لذتی که مؤمنین از این ضیافت می برند لذتی است یک تجربه بی نظیر است، چراکه این لذت، لذتی است معنوی و از سنخ ماده نیست و از پیوند مردم با امام حاصل می شود و سبب می شود تا مردم به‌واسطه زیارت و همگامی که با امام پیدا می کنند، میثاق مجددی با امام خود ببندند و نسبت به خونخواهی آقا سید الشهدا (ع) در پشت سر امام عصر(عج) اعلام آمادگی کنند.

این ها جلوه دیگری از زیبایی هایی اربعین است که در هیچ صحنه و مناسبت دیگری به این شکل مشاهده نمی شود؛ بنابراین از نظر عقیدتی هم نمایش تولی و تبری است و هم همایش حضور برای ظهور است و هم به لحاظ اجتماعی تجربه یک زیست متفاوت در با هم بودن و برای هم بودن است.

رسا ـ کارکردهای مختلف معنوی، سیاسی، امنیتی، بین المللی و حتی اقتصادی همایش جهانی اربعین و نقش آن در هویت دهی، انسجام بخشی و تمدن سازی چیست؟

ارمغان اربعین؛ وحدت امت، ناامیدی دشمن و امنیت پایدار

شکل گیری حرکت پیاده روی اربعین در سال های اخیر در حالی رقم خورد که شاهد حضور داعش در مناطق نزدیک مسیر راهپیمایی اربعین بودیم و درگیری ها در عراق بالا گرفته بود اما حضور چند 10 میلیونی مردم از اقصی نقاط دنیا در این حرکت بزرگ سبب شد تا داعش و پشتیبانان خارجی آن ها از اینکه بتوانند با این موج عظیم مقابله ای داشته باشند ناامید شوند و این در عمل اقتدار نرم و امنیتی پایدار را برای دنیای اسلام به ارمغان آورد.

هر پیوند ایمانی در بستر و حاشیه خود می‎تواند یک ارتباط اقتصادی صادقانه تر و صمیمانه تر را همراه داشته باشد و به جای اینکه بازار مصرف خود را در اختیار کشورهای غربی قرار دهند و منابع خود را صرف واردات محصولات غربی کنند این زمینه را برای کشورهای اسلامی فراهم کنند و برای اشتغال جوانان مسلمان زمینه سازی کنند.

ناکامی دشمن در بایکوت رسانه‌ای اربعین

زیارت اربعین در واقع یکی از مؤیدات این آیه شریفه است که می فرماید«يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ»؛ دشمن بر این تصور است که می تواند با بایکوت خبری اربعین ابعاد مهم این ماجرا را کتمان کند.

رسا ـ چرا رسانه‎های معاند سعی می‎کنند همایش اربعین را بایکوت کنند؟

دشمن در به حاشیه راندن حرکت عظیم اربعین موفق نبوده و به واسطه وجود شبکه های اجتماعی انحصار گذشته رسانه ای تا حدودی از دست دشمن خارج شده است و وقتی اخبار اربعین و این حضور بی نظیر انسانی در فضای مجازی منتشر می شود رسانه های رسمی هم برای جا نماندن از قافله مجبور می شند این اخبار را پوشش دهند.

علاوه بر این جنبه معنوی که در این ماجرا وجود دارد و روح معنویتی که در این حرکت به واسطه اخلاص و نیز خون شهدایی که در این مسیر ریخته شده، موج می زند، پشتوانه معنوی خاصی را در این حرکت ایجاد می کند.

جنبه دیگری که این حرکت را مورد توجه قرار می دهد برخی سعی می کنند که این حرکت شیعیان را در مقابل برخی از گروه و یا فرقه های دیگر اسلامی و در دشمنی با آنان معرفی کنند؛ بنابراین نسبت به بازتاب آن اقدام کردند و همین باعث شد توجهات بیشتری نسبت به این موضوع جلب شود.

رسا ـ با توجه به شرایط کرونایی امسال، زیارت اربعین همچون سال‏‎های گذشته میسر نیست و محرومیت از فیض زیارت در جامعه احساس می‎شود؛ در این رابطه چه توصیه‎ای دارید؟

این واقعیت را باید پذیرفت که امسال حضور فیزیکی امکان نداشت و مردم توفیق حضور را از خود سلب شده می بینند، اما باید این را متذکر شد که حضور ما در پیاده روی اربعین از روی ولایت پذیری و ارادت ما به امام است و  این محرومیت به این شکل قابل جبران است.

در محضر امام بودن بعد مسافت نمی‌شناسد

باید دانست که این محدودیت برای ما است و امام معصوم چنین محدویتی ندارد و توجه امام عصر(عج) به تک تک زائرین در هر نقطه جهان برای ایشان فراهم است و سلام هیچ زائری در هرنقطه ای از جانب امام بی پاسخ نمی ماند و همه می توانند در هر جایی خود را در محضر امام حس کنند.

بنابراین کسانی که امسال توفیق حضور در این اجتماع عظیم را از دست داده اند باید با وجود بعد مکان خود را در محضر امام ببینند و هر چند با شرکت در محافل خانگی می توانند ارتباط معنوی و دلی خوبی را با حضرت سید الشهدا(ع) برقرار کنند و چه بسا بتوانند بهره بیشتر و بهتری ببرند و به این واسطه امید داریم که رحمت الهی نازل و این بلیه هم از سر بلاد اسلامی برطرف شود./1399/گ403/ف