مرجعیت رسانه‌های اجتماعی در انتخابات

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، رصد برگزاری انتخابات ایران در دو دهه اخیر، نشان می‌دهد که توسعه شبکه‌های اجتماعی متکی بر رسانه نوین موجب برجسته شدن حداقل یک نرم‌افزار در هر انتخابات شده است. همه‌گیری کووید-۱۹ در هنگامه آغاز رقابت‌های سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری و ممانعت از تشکیل شبکه‌های اجتماعی حقیقی به شیوه سنتی و با حضور فیزیکی نیز موجب تشدید اقبال به شبکه‌های اجتماعی مجازی و رسانه‌های نوین شد و این بار، ستاره جدید میدان کلاب هاوس (Clubhouse) بود.

کتاب مرجعیت رسانه‌های اجتماعی در انتخابات؛ طلیعه‌ای بر پسا حزب‌گرایی به این موضوع نگاه داشته و مباحث در بخش‌های زیر آمده است:
ترسیمی از نقطه تفحص
سرگذشت انتخابات و رسانه
تطور رسانه‌های اجتماعی
جایگزینی با کارکرد احزاب
مرجعیت یافتن رسانه‌های نوین
بررسی دیدگاه کارشناسان و نخبگان پیرامون مرجعیت شبکه‌های اجتماعی در انتخابات ۱۳۹۶
تجزیه و تحلیل داده های تحقیق
ارزیابی نظرات نخبگان
انتخاباتی بدون احزاب
آینده رسانه‌های اجتماعی

در کتاب آمده است:

انتخابات ۱۴۰۰ را شاید بتوان انتخاباتی بدون حضور احزاب نامید. دو نامزد اصلاح‌طلب در حالی پا به عرصه انتخابات گذاشتند که اغلب احزاب اصلاح‌طلب هیچ حمایتی از آنها نکردند؛ این اتفاق از زمان تأسیس مجمع روحانیون مبارز در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی بی‌مانند است. احزاب اصول‌گرا نیز تقریباً نقش چندانی در ستاد و پشتیبانی نامزدها نداشتند. این در حالی بود که همه نامزدها بر بستر اینستاگرام، توئیتر، تلگرام و ... به شدت فعال بودند؛ حتی آن‌ها که پس از فیلترینگ، به صورت رسمی اعلام به خروج از تلگرام کرده بودند.

اثرات کنشگران فضای مجازی بر انتخابات به قدری بود که بارها چهره‌های شاخص را به واکنش وا داشت. تا آنجا که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در سخنرانی مهم پیش از انتخابات خود، از جفا به نامزدهای رد صلاحیت شده در فضای مجازی گفتند. این واقعه فارغ از ابعاد سیاسی آن، از منظر موضوع مورد بحث نشانگر جایگاه رسانه‌های اجتماعی در رقم‌زدن فضای انتخاباتی و مرجعیت آن در میان مردم بود. آن هم در روزهایی که دیگر خبری از حمایت‌های احزاب گوناگون در عرصه انتخابات نبود.