تعدادی از افرادی که مسئولیت مصاحبه شغلی را بر عهده دارند، عنوان کردند که بخشی از فرایند مصاحبه را کوتاه می‌کنند تا روند کار را سریع‌تر کنند و خیلی سریع‌تر متقاضی را به سمت مدیر بفرستند. متأسفانه، چنین کارهای شتاب‌زده‌ای معمولاً منجر به اشتباهات زیاد در روند استخدام می‌شوند، که بعدا مشخص می‌شود که کارمندان جدید فاقد مهارت‌های لازم برای آن موقعیت شغلی هستند.
یک راه بهتری برای جلوگیری از اشتباهات این چنینی وجود دارد. وقتی مصاحبه کنندگان بدانند که چطور کار خود را به درستی انجام دهند، در نتیجه به بهترین راه برای محک زدن متقاضی می‌رسند که آن راه پرسیدن سوالاتی در مورد مشخصات رفتاری است.
به عنوان کارشناس منابع انسانی، برای پی بردن به اینکه متقاضی در گذشته چگونه کار می‌کرده است و در مورد فرصت شغلی فعلی چه فکری می‌کند، سه مورد زیر را در مصاحبه در نظر داشته باشید:
متقاضیانی که در مصاحبه عالی هستند را، شناسایی کنید.
در مصاحبه ببینید که کدام شخص بر اساس تجربه و خلق و خوی، مناسب کار شما است.
مشخص کنید که کدام فرد واقعاً موقعیت شغلی شما را می‌خواهد و می‌تواند در آن موفق باشد.
یکی از اشتباهات رایجی که توسط متقاضیان کار در مصاحبه رخ می‌دهد این است که، آنها فکر کنند از پس مصاحبه برمی‌آیند چرا که خود را فرد باهوشی می‌دانند و اگر کارشناس منابع انسانی (human resources) به آنها اجازه دهد، می‌توانند به خوبی مصاحبه را انجام دهند. حقیقت این است که سوالات مصاحبه کارشناس منابع انسانی که پرسیده می‌شود، به آن سادگی نیست که فکر می‌کنیم. هر سوال نکته‌ای مخفی دارد که در صورت عدم توجه به آنها، می‌توانید آن موقعیت شغلی را از دست بدهید.
برای اینکه شما را بیشتر با سوالات مصاحبه کارشناس منابع انسانی آشنا کنیم، در این مقاله ۱۰ سؤال کلیدی را بیان می‌کنیم که مصاحبه شوندگان باید قبل از انجام هر کاری آنها را بخوانند و روی تک تک سوالات فکر کنند.
۱- آیا می‌توانید کمی از خودتان به من بگویید؟
بسیاری از کارشناسان منابع انسانی این سوال را نه تنها برای جمع آوری اطلاعات، بلکه آن را روشی برای ارزیابی میزان توانایی و نحوه برقراری ارتباط شخص مصاحبه شونده می‌دانند.
اگر متقاضی در سخنرانی کوتاه خود در مورد کودکی، مدرسه، سرگرمی‌ها، اولین شغل و چیزهایی که دوست دارد و ندارد، صحبت کند، اینجاست که کارشناس منابع انسانی با همین یک سوال متوجه این می‌شود که او برای شغل مورد نظر مناسب نیست.
استخدام کننده می‌خواهد با شخص حقیقی شما آشنا شود، بنابراین این معرفی را در حد دادن اطلاعاتی در ارتباط با سابقه شغلی و فاصله بین سوابق کاری نگه دارید؛ مگر اینکه مصاحبه کننده اطلاعات بیشتری از شما بخواهد.
۲- چرا کارفرمای قبلی خود را ترک کردید (یا چرا می‌خواهید شغل فعلی خود را کنار بگذارید)؟
در جواب این سوال همیشه به دنبال صداقت و شفافیت باشید. بسیاری از افراد هستند که از کار قبلی خود اخراج می‌شوند و در زمان مصاحبه این را انکار می‌کنند؛ غافل از اینکه این موضوع با صحبت کارشناس منابع انسانی با مدیر سابق شما فاش می‌شود.
اگر در حال حاضر شاغل هستید، در جواب این سوال بگویید که در جستجوی فرصت‌ها، چالش‌ها یا مسئولیت‌های بیشتر هستید. اگر قرار است به صنعت جدیدی وارد شوید دلیل این تغییر بزرگ را نیز حتما ذکر کنید.
۳- بزرگترین نقاط قوت شما چیست؟
این قسمت از مصاحبه و سوال بعدی درست نقطه قوت هر مصاحبه شغلی است، که باید خود را برای این سوال به خوبی آماده کرده باشید و جواب درست و قانع کننده در این مرحله، شما را به گرفتن شغل نزدیک می‌کند.
به دنبال جواب‌هایی باشید که به طور مختصر تجربیات شغلی، خصوصیات بارز، نقاط قوت و دستاوردهایی را که مستقیماً با شغل فعلی خود به آنها رسیدید، را بیان کند. از مواردی که افراد حرفه‌ای در مصاحبه شغلی به آنها اشاره می‌کنند می‌توان به داشتن انگیزه بالا، ابتکار عمل و توانایی کار تیمی اشاره کنیم.
۴- نقاط ضعف شما چیست؟
البته، تعداد معدودی از متقاضیان آنقدر صادق و خودآگاه هستند که بتوانند یک بررسی اجمالی از نقاط ضعف خود به اشتراک بگذارند. مصاحبه شوندگان باهوش، سعی می‌کنند سوال را تغییر دهند و آن را به گونه‌ای مطرح کنند که ضعف شخصی خود را به عنوان یک قدرت در کار نشان دهند. درباره محل کار و نوع برخورد کارمندان از مصاحبه کننده بپرسید، تا درباره خصوصیات خاص خود در جمع کاری به او بگویید.
۵- در مورد شرکت و صنعت ما چه می‌دانید؟
عدم اطلاعات درباره شرکتی که برای مصاحبه رفتید، می‌تواند به آسانی شما را از لیست افراد مورد قبول آن موقعیت شغلی حذف کند. بسیاری از کارشناسان منابع انسانی تا متوجه شوند که اطلاعاتی در مورد شرکت آنها ندارید، شما را جدی نمی‌گیرند چرا که شما نیز آنها را جدی نگرفتید.
منابع بسیاری وجود دارد که با کمک گرفتن از آنها می‌توانید، درباره آن کسب و کار قبل از مصاحبه اطلاعات کسب کنید. اولین منبع، گوگل است. گوگل جایی است که همه نوع اطلاعاتی می‌توان در آن پیدا کرد. از دیگر منابع مهم، وب‌سایت‌های کاریابی مانند ایران تلنت است که در مورد شرکت‌های خاص اطلاعات کامل دارد.
۶- در مورد شغل فعلی و آخر خود چه چیزی را بیشتر و کمتر دوست دارید؟
به دنبال پاسخ‌هایی باشید که خاص و مربوط به موقعیت شغلی باشد، که برای آن دارید مصاحبه می‌شوید. افرادی که می‌گویند “شغل آسانی بود” یا “مزایای بسیاری داشت”، احتمالاً می‌توانند شغل جدید را به دست آورند.
کسانی که می‌گویند، کاری را به خوبی انجام دادند که به هیچ عنوان علاقه‌ای به آن نداشتند یا چیزهای مفیدی در سمت قبلی خود یاد گرفتند، نشان می‌دهند که می‌توانند به انجام کارها، حتی مواردی که به آنها علاقه خاصی ندارند، به خوبی ادامه دهند.
۷- چه چیزی در رزومه شما نیست؟
متقاضیانی که برای سوالات مصاحبه کارشناس منابع انسانی آماده نمی‌شوند و آمادگی برای حضور در چنین آزمایشی را ندارند، می‌توانند با همین سوال کار را از دست بدهند؛ چرا که جواب این سوال چیزی غیر از سوابق کاری در روزمه است.
۸- آیا فکر می‌کنید برای این موقعیت شغلی مناسب و شایسته هستید؟
این سؤالی است که اغلب به توضیحات طولانی نیاز دارد، که می‌تواند بینش واقعی از انگیزه شما برای جستجوی شغل را نشان دهد.
اگر فکر می‌کنید که شایسته این شغل هستید، حتما سعی کنید کارشناس منابع انسانی را متقاعد کنید. هیچ وقت در مورد توانایی‌ها و مدارک تحصیلی خود با شک و تردید سخن نگویید، چرا که باعث می‌شود مصاحبه کننده شما را برای این شغل مناسب نداند.
۹- آیا سوالی دارید؟ آیا چیزی مانده است که بخواهید اضافه کنید؟
کارشناسان منابع انسانی نسبت به کسانی که می‌گویند نه و اعلام می‌کنند که مکالمه تمام شده، حساس هستند. اکنون زمان آن رسیده است که با پرسیدن سؤالات کلیدی که از قبل آماده کردید، مجددا تاکید کنید که بهترین شخص برای این موقعیت شغلی هستید. افرادی که دوست دارند درباره موقعیت شغلی، شرکت و دیگر موارد اطلاعات بیشتری کسب کنند، آنهایی هستند که به دنبال بینش بیشتر هستند و دوست دارند در مورد نوع کسب و کار بیشتر بدانند.
۱۰- آیا برداشت شما از این موقعیت شغلی براساس مصاحبه ما تغییر کرده است؟
کارشناسان منابع انسانی فکر می‌کنند که وقتی متقاضی به خوبی از پس مصاحبه برمی‌آید، می‌تواند شغل را به دست آورد. حتی بدتر، فکر می‌کنند کسی که با او مصاحبه می‌کردند برای این شغل مشتاق بوده است، اما بعد از انجام مصاحبه از قبول آن منصرف شدند. این سؤال برای این است که به متقاضی بگویند جدی بودن آنها در طول مصاحبه اقتضای شغل آنهاست و نباید اشتیاق خود را از دست بدهند.
در واقع ممکن است این آخرین سوال شما در مصاحبه شغلی باشد، اما باید عنوان کنیم که سوالات مصاحبه کارشناس منابع انسانی محدود به این موارد نمی‌شود و بسته به نوع شرکت می‌تواند بیشتر از اینها نیز شود.
بهترین روش برای شناخت بیشتر کارجویان
یکی از روش‌های اثبات شده در منابع انسانی در کل جهان، استفاده از تست‌های شخصیت شناسی است. تست MBTI یکی از موفق‌ترین و همچنین اثبات شده در بازار کار است که کارشناسان منابع انسانی با استفاده از آن کارجویان را محک می‌زنند و با توانایی‌ها، ویژگی‌ها و همچنین نقاط قوت و ضعف آنها آشنا می‌شوند. بنابراین خوب است که قبل از آنها با انجام این تست پی به تیپ شخصیتی خود و ویژگی‌های خود ببرید.