سیاست گذاریها متفاوت لازمه اقتصاد مثبت
به گزارش خبرگزاری رسا، لغو تحریمهای فنی هستهای ایران توسط دولت آمریکا که طی روزهای گذشته صورت گرفت گمانه زنی درخصوص نزدیک شدن به لغو تحریمها و دست یافتن به توافق را افزایش داد که در نهایت به کاهش نرخ ارز منتهی شد. با آغاز شدن دور جدید مذاکرات برجامی در وین و احتمال طرفین برای رسیدن به یک توافق پایدار این سوال مطرح میشود که آیا لغو تحریمها به منزله پایانی بر مشکلات اقتصاد ایران است؟ تحریمها تا چه اندازه در وضعیت امروز اقتصاد ایران تاثیر گذارند و در این کفه ترازو، سهم داخلیها و مدیران سیاست گذار و مجری چه بوده است؟ کارشناس مسائل اقتصادی تحلیلی دارد بر واقعیت این موضوع که اقتصاد ایران از کدام محل تحریمهای داخلی یا تحریمهای آمریکایی بیشتر لطمه خورده است؟
عطا بهرامی؛ اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با دانشجو در خصوص موضوع عدم گره زدن مشکلات و مسائل اقتصادی کشور به نشست و مذاکرات وین و اهمیت درک این موضوع از سوی دولتمردان و مسوولین کشور، گفت: شاید با جرات بتوان گفت بخش مهمی از مشکلات اقتصادی ایران که در هشت سال گذشته بروز و ظهور بیشتری یافت غلط بودن انتظار ما از نظام جهانی است. در حالی که هیچ کشوری در دنیا به اندازه ما از نظام جهانی توقع غیر منطقی ندارد. در حالی که توسعه و رشد اقتصاد هر کشوری وابسته به اصلاحات داخلی و مدیریت درست و اصولی اقتصاد است ما در دولتهای گذشته به جای رفع چالشهای داخلی، تمرکز خود را بر حل مشکلات اقتصادی از طریق دنیای غرب قرار دادیم که بسیار اشتباه بود.
وی در این باره خاطر نشان کرد: امروز در دنیا کشوری پیدا نمیشود که چالشها و مشکلات اقتصادی نداشته باشد. هر کشوری بنا به فراخور وسعت اقتصاد و جمعیت خود با مشکلاتی دست و پنجه نرم میکند. نباید گمان کنیم، چون تحت تحریم آمریکا قرار داریم حال و روز اقتصاد ما بد است و حال سایر اقتصادها خوب است، هر چند حال اقتصاد کشورهای توسعه یافته از ما بهتر است، اما بی نقص نیست.
کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه چند کشور انگشت شمار تحت تحریمهای آمریکا هستند، اما همه دنیا با مشکلات اقتصادی مواجه هستند، گفت: بیش از ۲۳۰ کشور در دنیا داریم که فقط چند کشور از قبیل، ایران، سوریه، ونزوئلا و کره شمالی تحت تحریمهای آمریکا هستند، اما اینگونه نیست که کشورهایی که تحت تحریم نیستند مشکلی ندارند، از این جهت دید خود درخصوص تحریمها را باید تغییر دهیم و دست و پا بسته منتظر رفع تحریمها برای حل چالشهای اقتصادی کشور نباشیم، چرا که اقتصاد ما با رفع تحریمها بدون اصلاحات واقعی، دچار کمترین تحولی نمیشود.
عطا بهرامی در خصوص لغو تحریمهای فنی هستهای ایران از سوی آمریکا به دانشجو گفت: لغو تحریمهای فنی هستهای جمهوری اسلامی ایران توسط آمریکا به معنای ارسال سیگنال مثبت به ایران برای رفع تحریمهاست، هر چند لغو تحریمهای فنی کمکی به رفع مشکلات کنونی اقتصاد کشور نمیکند. هنگامی که آمریکا در کوران مذاکرات تحریم فنی هستهای را لغو میکند، پیام روشن اعتماد سازی را به ایران مخابره میکند که به تدریج تحریمها تعدیل میشوند.
وی در این باره توضیح داد: با لغو تحریم ها، طبیعتا شاهد گشایشهایی در اقتصاد خواهیم بود، اما به این معنا نیست که فقط تحریمهای آمریکا فشار زیادی بر ما وارد کرده است. وقتی مراودات تجاری ایران نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار شده، بیانگر آن است که درعرصه تجاری عملکرد خوبی داشته ایم، بنابراین غیر از تحریمهای بانکی، سایر تحریمها نتوانسته عملا اقتصاد ایران را تحت فشار قرار دهد، پس بخش بزرگی از مشکلات ما از درون و به مدیریت و سیاست گذاریهای نادرست بازمی گردد.
کارشناس اسبق مرکز پژوهشهای مجلس خاطر نشان کرد: اولویت اول ایران در نشست وین باید رفع تحریمهای بانکی و سوئیفت باشد، چرا که با رفع تحریمهای بانکی، مراودات تجاری و اقتصادی رشد قابل توجهی خواهند داشت. مساله مهم این است که در تجارت مهم نیست تحت تحریم باشید یا نباشید. به این دلیل که در شدیدترین تحریمها امکان صادرات و فروش محصولات و مواد پتروشیمی و معادن ممکن است چرا که این کالاها و مواد بازارهای خاص خود را دارند، اما، چون تحریمهای بانکی و مالی باید از چرخه بانک مرکزی آمریکا بگذرند صفر و یک است، یعنی یا هست یا نیست از این جهت امریکاییها تحریمهای فنی هستهای را لغو کرده اند تا به نوعی به ما سیگنال توافق بدهند.
بهرامی در پایان تاکید کرد: سیگنال لغو تحریمها بازار دلار را دچار ریزش کرد، منتهی اینکه فکر کنیم لغو تحریم به مثبت شدن اقتصاد میانجامد، اینگونه نیست. در صورتی اقتصاد ایران وارد فاز مثبت میشود که تغییرات اصلاحی به گونهای باشد که سیاست گذاریها متفاوت از آنچه تا کنون اعمال شده و تجارب ناکارآمد بودن آن را دیده ایم، اتخاذ شود. در غیر این صورت رفع تحریمها به غیر از ایجاد یک فضای هیجانی کوتاه مدت، تغییری در وضعیت اقتصاد ایران ایجاد نمیکند.