نتیجه طرح انتقال پادگان ارتش به خارج از شهر
پس از کش و قوس ۱۴ ساله اراضی پادگان ارتش ۷۷ در مشهد قرار است در اختیار مردم قرار گیرد و تغییر کاربری دهد و طرح آن در کمسیون ماده ۵ خراسان رضوی تصویب شده؛ اما جزییات این طرح را مسئولان استانی و شهری فاش نکرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، اعظم ذوالفقاری منظری؛ * حدود ۹۰ سال پیش که ارتش ۷۷ خراسان ایجاد شد، پادگان ارتش را جایی خارج از محدوده شهری ساختند، جایی در فاصله کمی با کوهسنگی که هنوز اثری از خیابان شهید بهشتی یا بلوار شهید نامجو در آن نبود. حالا حتی کوه هم جزئی از شهر شده و بزرگراه کلانتری آن را دور می‌زند تا چند کیلومتر بعد از آن هم هنوز شهر است.
بزرگراه شهید سلیمانی قبلا از میانه اراضی پادگان عبور کرده و این پادگان را به دو نیمه شمالی و جنوبی تقسیم کرده بود. از سوی دیگر بخش زیادی از ارتش و تجهیزات مربوط به آن قبلا به جایی دیگر منتقل شده و به نظر می‌رسد مذاکرات برای افزوده شدن اراضی این پادگان به شهر، مذاکراتی بر سر قیمت، مشارکت و تخصیص اراضی بوده است.
انتقال پادگان ارتش به خارج از شهر و افزودن اراضی این محدوده به معابر شهری موضوعی ۱۴ ساله است که در هر دوره مدیریت شهری مشهد مطرح شده و به نتیجه نرسیده؛ مساله اینجا بود که شهرداری، آستان قدس و ارتش برای انتقال پادگان به توافق نمی‌رسیدند. این موضوع را محمدرضا کلایی، شهردار پیشین مشهد در یک گفتگوی اینستاگرامی در ۳۱ فروردین سال گذشته اعلام کرده و از اینکه نتوانسته بود برای انتقال پادگان کاری کند، از مردم عذرخواهی کرد.
به گفته او «مکانیزم تصمیم گیری به گونه‌ای نیست که این موضوع به سرانجام برسد. از این عدم توافق ارتش، شهر و احتمالا آستان قدس زیان خواهند کرد.»
بازگشایی گره از مساله انتقال پادگان
با این حال پس از یکسال از این اظهارات کلایی و با استقرار شورای ششم شهر مشهد و مسئولیت ارجائی به عنوان شهردار مشهد، خبر انتقال پادگان ارتش از سوی رئیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح اعلام شد.
به گفته او حجت الاسلام اژه‌ای پس از سفر به مشهد با سازمان قضایی نیرو‌های مسلح دستور داد این موضوع را حل و فصل کنند؛ بنابراین چند جلسه مذاکره صورت می‌گیرد و اوایل اسفند ۱۴۰۰ توافقات اولیه بین امیر حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، شهردار، رئیس شورای شهر و سازمان مسکن و شهرسازی مشهد صورت گرفت.
او جزییاتی از نحوه انتقال پادگان به خارج از شهر اعلام نکرده با این حال گفته که نتایج جلساتشان با مدیران شهری و شهرسازی مشهد در اردیبهشت به تصویب کمیسیون ماده ۵ در خراسان رضوی هم رسیده و قرار است شورای عالی نظارت وزارت راه و شهرسازی هم تأیید نهایی را اعلام کند.
امیر آذریان، فرمانده قرارگاه منطقه‌ای شمال شرق نزاجا نیز گفته بود که قسمتی از لشکر ۷۷ خراسان قبلا جابه جا شده بوده و جلسات بعدی برای نهایت تعیین تکلیف اراضی، معابر و فضای سبز برگزار شده بود.
۸۰ هکتار فضای سبز
رحمتی، قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی هم گفته که با تأکید تولیت آستان قدس، ۶۰ درصد از مساحت اراضی پادگان قدیم ارتش برای ارائه خدمات عمومی از جمله معابر شهری، فضای سبز و فضا‌های خدماتی درنظر گرفته شده است.
او همچنین توضیح داده که اراضی پادگان ارتش، ۴۰۰ هکتار و موقوفه آستان قدس بوده که شامل دو قسمت می‌شده است؛ میدان تیر سابق و بخشی هم پادگان لشکر ۷۷ بوده است. حالا براساس طرح‌های تعریف شده برای این اراضی، قرار است حدود ۸۰ هکتار فضای سبز در قالب ۲ پارک در ۲ سمت بزرگراه ایجاد شود که این پارک‌ها با یک گذرگاه فضای سبز و ره باغ به یکدیگر متصل می‌شوند.
حفظ یادمان‌های پادگان ارتش
انتقال پادگان ارتش صرفا مربوط به ارتش و شهرداری و آستان قدس نبود؛ در محوطه آن ساختمان‌هایی تاریخی وجود دارد که بخشی از تاریخ معاصر مشهد را شکل می‌دهد. زندان و محل بازجویی انقلابیون در روزگار مبارزه علیه رژیم پهلوی در این پادگان قرار دارد. برخی از بزرگان انقلاب در این زندان بازجویی و شکنجه شده اند و خاطرات برخی از زندانیان دوره پهلوی در آنجا شکل گرفته است؛ بنابراین تخریب و افزودن همه آن به شهر نگرانی‌هایی درباره از بین رفتن بخشی از هویت تاریخی مشهد را نیز به همراه داشت.
جواد خدایی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان رضوی درباره این موضوعات توضیحات دقیق تری ارائه می‌کند و می‌گوید: طرح نهایی تغییر کاربری این پادگان در کمیسیون ماده ۵ استان با همکاری و توافق ارتش، آستان قدس و شهرداری مشهد به تصویب رسید.
به گفته خدایی در طرحی که مصوب شده، علاوه بر حفظ فضا‌های سبز موجود و ایجاد امکان بهره برداری عمومی از آن ها، صیانت از عناصر یادمانی مانند سوله ها، بنا‌های تاریخی و میدان مشق مورد توجه قرار گرفته است.
معاون استاندار خراسان رضوی همچنین توضیح داده که اتصال معابر شرقی، غربی و شمالی اطراف پادگان مبتنی بر شبکه معابر موجود در پادگان صورت می‌گیرد؛ بنابراین قرار نیست معابر جدیدی احداث شود، دیوار‌های پادگان برداشته می‌شود تا تردد از خیابان امام خمینی (ره) به بلوار نامجو و خیابان شهید بهشتی با سهولت بیشتری انجام شود.
خدایی همچنین اظهارات قائم مقام آستان قدس درخصوص اختصاص ۸۰ هکتار از این اراضی به فضای سبز تأیید کرده و ۲۵ تا ۳۰ هکتار از این اراضی هم برای فضا‌های فرهنگی، آموزشی و تأسیسات شهری درنظر گرفته شده است.
او با اشاره به اینکه در پادگان ارتش حداقل ۴ گذرگاه شرقی و غربی وجود داشته، ابراز امیدواری می‌کند که افزوده شدن پادگان به شهر تأثیر خوبی در حوزه ترافیکی و تسهیل عبور و مرور مردم بگذارد و دسترسی‌های جدیدی برای مردم ایجاد شود.
با این حال توضیحاتی که مسئولان درباره این طرح می‌دهند ناقص است؛ سوالاتی از قبیل اینکه محدوده اجرای طرح شامل چند هکتار می‌شود و دقیقا چه کاربری‌هایی برای آن درنظر گرفته شده، چه مقدار است؛ سوالاتی است که تاکنون از سوی مسئولان استانداری و مدیران شهری مشهد پاسخ داده نشده است. در واقع پاسخ به این سوالات با انتشار طرحی که کمیسیون ماده ۵ مشهد برای محدوده پادگان تصویب کرده، انجام می‌شود درحالیکه این طرح هنوز از سوی هیچ یک از مسئولان استانی منتشر نشده است.
ارسال نظرات