در مسیر پیامبران الهی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مهمترین رسالت پیامبران الهی تبلیغ دین و رساندن پیام الهی به جامعه بشری است. امروز هم کسانی که به هر طریقی مشارکت در تبلیغ و ترویج دین الهی دارند، میتوان گفت که ادامه دهنده مسیر پیامبران خداوند متعال هستند. از این رو با توجه به اهمیت امر تبلیغ دینی امام خمینی (ره) با تیزبینی خود در همان سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی دستور تشکیل شورایعالی تبلیغات اسلامی را برای سازماندهی و نظم در خصوص تبلیغ دین و انقلاب اسلامی صادر فرمودند که منجر به شکل گیری سازمان تبلیغات اسلامی شد.

اسلام و تبلیغ دینی

دین مبین اسلام، آیینی «جهانی» و «جاودانه» است و آمده تا رابطه بین «خدا»، «انسان» و «جهان» را تبیین و تنظیم کند. چنین دینی برای تحقق ویژگیهایی که از «خاتمیت» آن برخاسته، ماهیتا باید تبلیغی نیز باشد و از همه ظرفیتها برای گسترش خود بهره ببرد تا مفاهیم و پیامهای آسمانی آن به همه انسانها برای همیشه و در همه جا برسد و اتمام حجت محقق گردد.

رابطه تبلیغ با امر به معروف و نهی از منکر می تواند همگانی، همه جایی و همیشگی بودن این فرضیه الهی را از بُعد فردی و حکومتی ثابت کند.

تناسب تبلیغ با پیام و موقعیت زمانی و مکانی آن، از مهم ترین موضوعاتی است که باید همواره مورد توجه مبلغان دینی قرار گیرد. از این جهت است که معجزات انبیای الهی علیهم السلام نیز با هم تفاوت داشته و مناسب موقعیت زمانی و مکانی و مخاطب ایشان بوده است.

قرآن کریم نیز ما را مأمور می کند که در مقابل دشمنان، خود را از هر جهت توانمند کنیم. در سایه این دستور ما باید به آن درجه از توانمندی نایل شویم که موجب ارهاب دشمنان شود. اکنون باید ببینیم مظهر توانمندی هر ملت و فرهنگ چیست و جبهه دشمن چه تغییراتی پیدا کرده است و در جهاد فرهنگی، ابزارها و شیوه مبارزه چیست و چگونه باید خود را به درجه ای از توانمندی تبلیغی برسانیم که موجب ارهاب دشمنان فرهنگ اسلام ناب محمدی شویم.

سیره پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام گویای این حقیقت است که آنان نیز برای ترویج اسلام و تعمیم ارزشهای الهی از تمام ابزارها، قالبها و شیوه های تبلیغی در چار چوپ دستورات شرع مقدس بهره گرفته و از ارتباطات «گفتاری»، «نوشتاری» و حتی «دیداری» به خوبی استفاده کرده اند.

اسلام برای توانمند کردن جامعه اسلامی در مقابل توطئه های دشمن، دستوراتی مبنی بر شناخت دشمن و یادگیری شگردهای آنان جهت خنثی سازی آثار مخرب فرهنگی داده است و تعلیم و تعلم برخی از فنون را لازم می داند.

این دستور با رویکردهایی چون: کاهش آثار سوء، تولیدات همانند، مقابله به مثل، خنثی سازی و مقابله با نقشه های شوم آنان صادر شده است که آثار سوء و عملکرد سحرگونه رسانه های صوتی و تصویری، ما را ملزم به فراگیری و مجاهده علمی و فرهنگی در این جبهه می کند.

تحقق حکومت دینی در ایران اسلامی نیز وظیفه ما را در تبلیغ معارف قرآن و عترت علیهم السلام و ترویج داخلی و خارجی آنها دو چندان می کند و حکومت اسلامی نیز که خود برآیند نهاد دینی است، باید این رسالت بزرگ حکومتی را به نحو احسن انجام دهد که بیشترین بار هم در این حوزه بر عهده سازمان تبلیغات اسلامی است.

تبلیغات ظریف ترین هنر

تبلیغات، رفتار، گفتار، نوشتار و تصویری است که به منظور نفوذ و تأثیرگذاری در شخصیت، افکار، عقاید و احساسات مخاطبان سازمان دهی می شود و برای جهت بخشیدن به آنان، در زمینه هدف و مقصدی مشخص، هویت پیدا می کند. هنر تبلیغ، بالاترین و ظریف ترین هنرهاست که افزون بربه کارگیری عواطف، عقل و اندیشه را تحت تأثیر قرار می دهد. در بینش و فرهنگ اسلامی، تبلیغات از جایگاه والا و ویژه ای برخوردار است که سازمان تبلیغات اسلامی، پویایی این هنر ظریف را در حیطه جامعه اسلامی به عهده دارد.

تبلیغات؛ امری همگانی

نظامی کارآمد و موفق است که ابزار تبلیغاتی کارآمدی داشته باشد. در عصر حاضر که استکبار جهانی تمامی توان خود را برای تهی کردن نسل های این انقلاب، به ویژه نسل جدید از انقلاب و ارزش های دینی و اسلامی به کار گرفته اند، بر همگان است که با احساس وظیفه و تکلیف، به تقویت پایه های تقوا و تعهد در این مرز و بوم بپردازند. بر همین اساس، سازمان تبلیغات اسلامی، وظیفه ای بس عظیم دارد که با برنامه هایی دقیق، نیازهای نسل جوان و تمامی اقشار جامعه را شناسایی کرده و در راه دین باوری و خودباوری آنان، تلاش کند.

سازمان تبلیغات انقلاب اسلامی

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در اول تیرماه 1360، نهادی منسجم، مستقل و وابسته به ولایت فقیه، تحت عنوان نهاد شورای عالی تبلیغات اسلامی به منظور پرداختن به امر تبلیغات به وجود آمد.

این نهاد انقلابی، به جهت تبلیغات دینی مردمی، سازمان دهی و هدایت نیروهای مؤمن و تشکل های مردمی، احیا و اشاعه معارف و فرهنگ تاریخ اسلام، مقابله با تبلیغات سوء و تهاجم فرهنگی دشمنان و رفع نیازهای فرهنگی طبقات جامعه به ویژه جوانان، از متن انقلاب متولد شد و در گذرگاه های حساس و خطیر که دشمنان اسلام در حذف انقلاب و فرهنگ اسلام ناب محمدی می کوشیدند، وارد میدان شد و رشد نمود.

این نهاد ارزشمند در سیر تکاملی خود، در چهاردهم فروردین ماه 1368، به فرمان حضرت امام خمینی رحمه الله به سازمان تبلیغات انقلاب اسلامی تغییر نام داد.

حضرت امام خمینی رحمه الله و سازمان تبلیغات

حضرت امام خمینی رحمه الله به تبلیغات با برنامه بسیار اهمیت می دادند. ایشان در اولین پیام به سازمان تبلیغات فرمودند: «امیدوارم با تلاش های پی گیر و با استفاده از همه نیروهای مؤمن به انقلاب و اسلام، از عهده این مهم برآیید... ان شاءاللّه در محدوده توانتان، نقاط کور و مجهول را برای مردم شریف ایران و جهان اسلام باز و روشن نمایید... و این مسأله که نظام در اهداف خود جدی است و در صورت به خطر افتادن ارزش های اسلامی، در هر موقعیت برخورد می نماید، باید به عنوان یک اصل خدشه ناپذیر برای تمام دست اندرکاران و مردمْ تبلیغ گردد».

سازمان تبلیغات از دیدگاه مقام معظم رهبری

مقام معظم رهبری، در مورد سازمان تبلیغات فرموده اند: «ما معتقدیم این مجموعه ای که امروزه به عنوان سازمان تبلیغات اسلامی گرد هم آمده اند، بالاترین و منسجم ترین مجموعه ای است که در طول تاریخ تبلیغاتمان داشته ایم. چهره نورانی اسلام را برای جهانیان روشن نمایید که اگر این چهره با آن جمال جمیل که قرآن و سنّت در همه ابعاد به آن دعوت کرده اند، از زیر نقاب مخالفان اسلام و کج فهمی های دوستان خودنمایی نماید، اسلام جهانگیر خواهد شد».

مهمترین وظیفه امروز سازمان تبلیغات

بی‌تردید امروز مهمترین وظیفه و رسالت سازمان تبلیغات اسلامی توجه ویژه به جهاد تبیین است. اگرچه جهاد تبیین وظیفه همگانی برای همه آحاد جامعه است اما سازمان تبلیغات به عنوان مهمترین نهاد اجرایی در امر تبلیغ بیشترین نقش را در این حوزه برعهده دارد.

«جهاد تبیین» موضوعی است که یکسال اخیر در بیانات مقام معظم رهبری بارها مورد تأکید و اشاره قرار گرفته است و رهبر انقلاب اسلامی ابعاد مختلف آن را توصیف کرده‌اند. ««جهاد تبیین» یک فریضه است. «جهاد تبیین» یک فریضه‌ی قطعی و یک فریضه‌ی فوری است و هر کسی که میتواند[باید اقدام کند].» ۱۹/۱۱/۱۴۰۰

خطابی عمومی که همه افراد جامعه در جنگ رسانه‌ای دشمن علیه حقایق دین و انقلاب اسلامی مردم ایران، مخاطب آن هستند و میتوانند ایفای نقش کنند؛ اگرچه مسئولین و بالاخص سازمان تبلیغات اسلامی در این زمینه وظایف سنگین‌تری بر دوش دارند.

مقام معظم رهبری همچنین در جایی دیگری در باب اهمیت جهاد تبیین می فرمایند: «به مسئله‌ی «تبیین» اهمّیّت بدهید. خیلی از حقایق هست که باید تبیین بشود. در قبال این حرکت گمراه‌کننده‌ای که از صد طرف به سمت ملّت ایران سرازیر است و تأثیرگذاری بر افکار عمومی که یکی از هدفهای بزرگ دشمنان ایران و اسلام و انقلاب اسلامی است و دچار ابهام نگه داشتنِ افکار و رها کردن اذهان مردم و بخصوص جوانها، «حرکت تبیین» خنثی‌کننده‌ی این توطئه‌ی دشمن و این حرکت دشمن است.

هر کدام از شما به عنوان یک وظیفه، مثل یک چراغی، مثل یک نوری پیرامون خودتان را روشن کنید. امروز خوشبختانه میدان باز است برای انتشار افکار. این فضای عمومی در کنار مشکلاتی که ممکن است به وجود بیاورد، برکات بزرگی هم دارد؛ میتوانید افکار درست را، افکار صحیح را منتشر کنید، پاسخ به اشکالات را، پاسخ به ابهام‌آفرینی‌ها را در این فضا با استفاده‌ی از این امکان منتشر کنید و میتوانید در این زمینه به معنای واقعی کلمه جهاد کنید. البتّه اصل قطعی در این باب این است که بایستی از شیوه‌ی اخلاقی در این کار پیروی کرد. از این کاری که بعضی‌ها در فضای مجازی یا در مطبوعات و در مقاله‌ها و اینجا و آنجا انجام میدهند که با دشنام، با تهمت و فریب و دروغ با افکار عمومی مواجه میشوند، باید بشدّت اجتناب کرد.

بایستی حقایق را با منطق قوی، سخن متین و عقلانیّت کامل، همراه با زینت عاطفه و عواطف انسانی، و به‌کارگیری اخلاق منتشر کرد. امروز همه‌‌ی ما بایستی در این میدان حرکت بکنیم؛ هر کدام به نحوی و با سهمی که در این راه داریم.۵/۷/۱۴۰۰»

از این‌رو سازمان تبلیغات اسلامی باید تمام تلاش و همت خود را برای مهمترین مطالبه امروز جامعه و مقام معظم رهبری یعنی جهاد تبیین به کار ببندد.

محمدحسین جلال الدینی