نگاهی به منابع مکتوب ساخت فیلم «آقا مهدی زین‌الدین»

«نیمه پنهان ماه» (جلد 5)
کتاب «نیمه پنهان ماه» شامل زندگی‌نامه و خاطراتی از شهید مهدی زین الدین است که از زبان همسر وی بیان شده است. این کتاب توسط بابک واعظی با همکاری گلستان جعفریان به رشته تحریر درآمده و انتشارات روایت فتح در قالب انتشار یک مجموعه کتاب با عنوان «نیمه پنهان ماه» آن را منتشر کرده است. در واقع کتاب شهید زین الدین جلد پنجم این مجموعه است که در سال 1382 منتشر شد.  
 
در بخشی از کتاب به در توصیف حال و هوای شهید زین الدین در جنگ این‌طور آمده است:‌ «هنوز سال های اول جنگ بود. آدم هایی که آمده بودند هیچ کدام تا به حال یک جنگ درست و حسابی ندیده بودند. همین بچه های معمولی کوچه و خیابان های دور شهر و نزدیک بودند که همه ی چیزی که داشتند را سر دست گرفته بودند و به جبهه آمده بودند. فرمان ده خیلی زود فهمید که یکی از این جوان های تازه وارد خیلی بیشتر از یک نیوری معمولی می تواند به کار بیاید. جسور، باهوش، تیزبین و چه کاری برای چنین آدمی بهتر از شناسایی، مهدی زین الدین و یک موتور و دوربین و یک دشت پهن. و حالا هم که مرد در انتهای راهی بود که با شناسایی شروع شده بود، مثل همه ی بچه های شناسایی، دوربین از دستش نمی افتاد. زندگی با مهدی برای او یک خواب بود، خوابی کوتاه و شیرین در بعداز ظهر بلنند تابستان جنگ. فقط خاطره هایش، آن چیز هایی که آدم بعدا یادش می افتند و حسرتش را می خورند باقی مانده بود. شاید هم همه ی این مدت خواب او را می دیده. از آن خواب هایی که وقتی آدم می بیند توی خواب هم می خندد. خوابی غیر منتظره. خواب زندگی با یک فرشته...»

تنها زیر باران
کتاب «تنها زیر باران» زیر مجموعه‌ای از چند روایت در قالب خاطرات درباره مهدی زین الدین است که از زبان خانواده و همرزمانش بیان شده است. در این کتاب 312 صفحه‌ای، سال‌های نه چندان طولانی زندگی او از کودکی تا رفتن به جبهه و شهادتش مرور می‌شود.
 
این کتاب توسط مهدی قربانی به رشته تحریر درآمده و انتشارات حماسه یاران اثر را روانه بازار نشر کرده و تاکنون چاپ‌های متعددی از آن هم منتشر شده است. نویسنده کتاب در بخشی از یادداشت ابتدایی این اثر نوشته است: «... از ابتدای نگارش تصمیم گرفتم محتوای کتاب به گونه‌ای باشد که خط سیر زندگی شهید زین الدین را از بدو تولد تا شهادت نشان دهد. انتخاب خاطرات پیش‌ رو آن هم از میان انبوه روایت‌هایی که هرکدام تصویری هرچند کم رنگ از شهید در خود داشتند، کار ساده‌ای نبود. این مختصر، نتیجه ساعت‌ها مطالعه، تفکر و صرف وقت در انتخاب، و علاوه بر آن، نگارش و ترتیب دهی خاطرات است. تنها زیر باران، ادعایی در ارائه تصویر کامل از فرمانده لشکر 17 علی بن ابی طالب (ع) ندارد. چه بسا خاطراتی شیرین و دل چسب که به دلایلی نوشتن‌شان را به فرصتی دیگر و شاید چاپ‌های بعدی موکول کنم...»
 
گفتنی است شهید زین الدین پس از انقلاب، دوره‌ای کوتاه در جهاد سازندگی خدمت کرد و بعد به سپاه پاسداران پیوست. چندی بعد هم که در جنگ تحمیلی در سن حدود 25 سال مسئولیت‌ها و وظایف تازه‌ای برعهده گرفت. او در پاییز 1363 در روز27 آبان جایی در مسیر میان باختران و سردشت، در درگیری با گروه‌های تجزیه طلب به شهادت رسید؛ آن‌هم در شرایطی که برادرش مجید نیز همراهش بود. زین الدین یکی از مهم‌ترین چهره‌های میدانی جنگ محسوب می‌شد و تجربه فرماندهی لشکر در عملیات‌هایی مثل محرم و کربلای یک را هم در کارنامه‌اش داشت.
 
علاوه بر دو کتاب یاد شده، براساس اطلاعات سایت خانه کتاب و ادبیات ایران درباره شخصیت مهدی زین الدین آثار دیگری هم منتشر شده است که در جدول زیر گزیده‌ای از آنها را ملاحظه می‌کنید: