پاسخی به منتقدان اجرای حکم محاربه بر شکاری و سایر اغتشاشگران
متاسفانه غلبه نگاه تجزیئی بر نگاه کلان در بین قشر زیادی از محققین حوزوی و دانشگاهی رایج است از قبیل آقای سروش محلاتی و دکتر برهانی و البته برخی از کسانی که پاسخ ایشان را داده اند نیز همین گونه اند.
اضافه کنید به این مساله عدم عنایت به فقه فردی و فقه حکومتی که متوجه نیستند خداوند چه ابزارهایی در اختیار حاکمیت نظام اسلامی قرار داده است تا از آن طریق مبتنی بر کلیت فضا، مدیریت کلان را پیش ببرند.
به این آیات عنایت کنید:
مائده/ 33
إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ۚ ذَٰلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا ۖ وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ
کیفر آنها که با خدا و رسول خدا (یعنی حاکم جامعه اسلامی) به جنگ برمیخیزند، و اقدام به فساد در روی زمین میکنند، فقط این است که اعدام شوند؛ یا به دار آویخته گردند؛ یا (چهار انگشت از) دست (راست) و پای (چپ) آنها، بعکس یکدیگر، بریده شود؛ و یا از سرزمین خود تبعید گردند. این رسوایی آنها در دنیاست؛ و در آخرت، مجازات عظیمی دارند.
حجرات/9
وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا ۖ فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَىٰ فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّىٰ تَفِيءَ إِلَىٰ أَمْرِ اللَّهِ ۚ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا ۖ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ
و هرگاه دو گروه از مؤمنان با هم به نزاع و جنگ پردازند، آنها را آشتی دهید؛ و اگر یکی از آن دو بر دیگری تجاوز کند، با گروه متجاوز پیکار کنید تا به فرمان خدا بازگردد؛ و هرگاه بازگشت (و زمینه صلح فراهم شد)، در میان آن دو به عدالت صلح برقرار سازید؛ و عدالت پیشه کنید که خداوند عدالت پیشگان را دوست میدارد.
احزاب/ 60-61
لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ لَنُغْرِيَنَّكَ بِهِمْ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَا إِلَّا قَلِيلًا مَلْعُونِينَ ۖ أَيْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِيلًا
اگر منافقان و بیماردلان (اراذل و اوباش) و آنها که اخبار دروغ و شایعات بیاساس در مدینه پخش می کنند دست از کار خود بر ندارند، تو را بر ضدّ آنان میشورانیم، سپس جز مدّت کوتاهی نمیتوانند در کنار تو در این شهر بمانند! و از همه جا طرد میشوند، و هر جا یافته شوند گرفته خواهند شد و به سختی به قتل خواهند رسید!
این سه آیه در سوره های مدنی قرار دارند، یعنی مربوط به زمان حکومت نبوی اند و خداوند در حال ارائه ابزارهای لازم به حاکمیت برای برخورد با گروه های ذیل است:
منافقین، محاربین، اراذل و اوباش، مفسدین، شایعه پراکنان و در نهایت بغات و بغی کنندگان
این سه آیه برای مقابله با دسته های فوق که هر کدام کارشان تضعیف حاکمیت و زیرسوال بردن بخشی از کارآمدی نظام هستند، راهکارهایی ارائه داده اند.
کشتن، به دار آویختن، قطع اعضا، تبعید!
حال هر کدام از این مجازاتها را در اختیار حاکمیت قرار داده است تا با آن مدیریتِ اغتشاش، شورش، براندازی، عربده کشی، چاقو کشی، شایعه پراکنی و حتی منافقین دلسوزنما را انجام دهد تا اینگونه ثبات و امنیت که ابتدایی ترین رکن یک نظام است تامین شود.
لذا فهم این نکات با نگرش کلان نگر نسبت به آیات الهی و نسبت به واقعیات میدان حاضر در جنگ ترکیبی، اینقدر سخت نیست که بخواهیم این همه موونه صرف کنیم.
محمدعلی رنجبر