حکمرانی حکمی فضای مجازی

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه، فیلسوف و استاد درس خارج حوزه علمیه قم در نشست «حکمرانی حکمی فضای مجازی» از سلسله نشست‌های علمی پژوهشی «دین و حکمرانی اسلامی فضای مجازی» که به همت دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی مرکز ملی فضای مجازی به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد، گفت: فضای مجازی نباید به مثابه تکنولوژی نگریسته شود، خود او یک حکمرانی است و تعبیر فضای مجازی از حد استفاده از فناوری‌های دیجیتالی، فراتر دیده شود که حتی نباید یک دامنه جهانی و پویا تعریف شود.

وی ادامه داد: عملیات گسترده‌ای در حوزه اطلاعات از ایجاد تا استفاده در فضای مجازی با ترکیبی از الکترون‌ها و طیف الکترومغناطیسی در فضای مجازی ایجاد می‌شود که فراتر از اینترنت و طیف الکترومغناطیس‌ها است.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه در تعریف فضای مجازی ابراز داشت: فضای مجازی یک تکنولوژی نرم اجتماعی است که بر هویت انسانی حکمرانی می‌کند؛ هویت انسانی شش ساحت دانش، بینش، انگیزش، نگرش، منش و کنش دارد.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: عده‌ای با هوش طبیعی ماتریالیستی اومانیستی سکولاریستی ابژکتیویستی، هوش مصنوعی را تولید می‌کنند که حکمرانی هرمی استعمارگری خود را نسبت به هویت انسانی انجام می‌دهد که در گذشته استعمارگری حالت‌های مختلفی داشته است و حال به این شکل تبدیل شده است.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به حوادث اخیر در کشور اظهار داشت: غربی‌ها آزادی زن را در برهنگی می‌دانند تا او را به اسارت جریان سرمایه‌داری بیاورند و از او کاسبی کنند که عمده شرکت‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند بی‌مرز و بی‌کشورند که دیگر هویت مشخصی ندارند و برای آن‌ها ثروت و سرمایه اهمیت دارد که من اسم آن را حکمرانی سکولار در فضای مجازی می‌گذارم که امروز واقعیتی است.

وی افزود: البته می‌توان استفاده مثبت از این فضای مجازی کرد؛ برای مثال استفاده برای مباحث علمی از آن امکان پذیر است؛ اما کاربری غالب آن حکمرانی سکولاریستی فضای مجازی است که نمی‌توان به حکومت خاصی ارتباط داد.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تأثیر این حکمرانی را بر دین داری انسان‌ها عنوان کرد و توضیح داد: چنین حکمرانی بر دین داری انسان‌ها تأثیر می‌گذارد و باورها را از انسان می‌زداید که شاهد هستیم بسیاری از کسانی که انقلابی بودند دیگر آن اعتقاد گذشته را ندارند و ما باید بساط فضای مجازی را جمع کنیم و ما محکوم و گرفتار این جبر فضای مجازی هستیم.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه استفاده از حکمرانی حکمی فضای مجازی را راه حل سوم پیش روی استفاده از فضای مجازی دانست و خاطرنشان کرد: این حکمرانی حکمی در مقابل جنگ مجازی می‌تواند یک جهاد مجازی باشد که با هوش مصنوعی سکولار حاکم بر هوش طبیعی انسان‌ها مبارزه کند و هوش مصنوعی مبتنی بر حکمت که مفهومی قرآنی و اسلامی است را جایگزین آن کند.

وی ادامه داد: حکمرانی حکمی با سیاست گذاری، تنظیم گری و خدمات عمومی مبتنی بر حکمت را در ساحت فضای مجازی ارائه کنیم، شکل خواهد گرفت که هوش انسانی حکمی می‌تواند هوش مصنوعی حکمی را تولید کند و علومی مبتنی بر حکمت را به کار بگیرد.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم ایراد استفاده از هوش مصنوعی برای اجتهاد در حال حاضر را پیوند با یک هوش مصنوعی سکولار دانست و ابراز داشت: هوش مصنوعی تلاش می‌کند انسان‌ها را بسازد، حال این هوش مصنوعی انسان‌ها حکیم می‌سازد یا انسان‌هایی سکولار می‌سازد؟ شورای عالی فضای مجازی تصویری از پیوند حکمت و فضای مجازی ندارد!

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه در بیان چگونگی حرکت به سمت حکمرانی حکمی فضای مجازی توضیح داد: گفتمان سازی و سواد رسانه میان مردم، اساتید حوزه و دانشگاه، مسؤولین را عامل مهم رسیدن به فضای مجازی مبتنی بر حکمرانی حکمی خواهد بود؛ اما قریب به اتفاق مردم و مسؤولان نسبت به جنگ شناختی دشمن اطلاع و اشراف ندارند که باورها و هویت انسانی را شکل می‌دهند که عقل به عنوان عاملی از هویت انسان در آن وجود ندارد.

وی افزود: یک عده سیاست‌ باز حکمرانی فضای مجازی را در دست گرفته‌اند، با این وجود که کارهای مفیدی تولید می‌شود؛ اما ما یک سریال که بتواند به هویت ملی افتخار کند نداشته‌ایم، حال بخواهیم فیلم درباره حجاب داشته باشیم؟

استاد درس خارج حوزه علمیه قم شاخصه حکمرانی حکمی فضای مجازی را رشد عقلانی و هویت پیدا کردن کاربران دانست و توضیح داد: پس از اینکه مخاطب این احساس را پیدا کرد، ساختارها و سیاست گذاری را برای حکمرانی حکمی فضای مجازی شکل خواهیم داد.

وی افزود: ما قبل از خلق هوش مصنوعی حکمی باید متولیان فضای مجازی و هوش مصنوعی افرادی باشند که غیر از دانستن دانش‌های فضای مجازی، افراد اهل حکمت باشند؛ دوم علومی که می‌خواهد در هوش مصنوعی استفاده شوند با حکمت پیوند پیدا کنند؛ روبیکا تولید داخلی است؛ اما تعداد قابل توجهی از مطالب آن‌ها بدتر از اینستاگرام هستند، مقداری که سریال‌های در فیلیمو در مسیر بی‌هویت سازی و ضد ایرانی کار می‌کنند، فیلم‌های خارجی کار نمی‌کنند.