گستره حکمرانی حضرت زهرا

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، گستره فرماندهی هر حاکمی با توجه به منطقه‌ای است که تحت قدرت او قرار دارد. با مطالعه تاریخ به امپراطوری‌های بزرگی می‌رسیم که منطقه تحت قدرتشان بسیار وسیع بوده است ولی به هر حال مُلک همه آن‌ها محدود بوده‌اند.

مُلک عظیم در قرآن

خداوند متعال در قرآن کریم از مُلکی بسیار بزرگ سخن به میان آورده است که این ملک را در اختیار آل‌ابراهیم قرار داده است. اعطای این ملک وسیع به ایشان، باعث حسادت حسودان و تنگ‌نظران شد. خداوند متعال در سوره نساء می‌فرماید: «أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَىٰ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۖ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا»؛[1] «بلکه آنان به مردم به خاطر آنچه خدا از فضلش به آنان عطا کرده، حسد می ورزند. تحقیقاً ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت دادیم، و به آنان فرمانروایی بزرگی بخشیدیم».

مُلک عظیم چیست؟

خدایی که تمام زمین برای او ناچیز است، از ملکی بزرگ صحبت می‌کند که برای مفهم مراد پروردگار باید زانوی تلمذ به درگاه مفسران حقیقی قرآن(اهل بیت) زد. امام باقر علیه‌السلام در توضیح ملک عظیم فرمودند: این ملک همان «الطَّاعَةُ الْمَفْرُوضَةُ» است.[2] مُفْتَرَضُ الطَّاعَة مقامی‌ خاص است که اگر کسی از آن را دارا باشد، اطاعت از او واجب می‌شود.

باقرالعلوم در روایتی دیگر فرمودند: «مَنْ أَطَاعَهُمْ أَطَاعَ اللَّهَ، وَ مَنْ عَصَاهُمْ عَصَى اللَّهَ، فَهُوَ الْمُلْكُ الْعَظِيمُ»؛[3] «کسی که از آن‌ها اطاعت کند از خدا اطاعت کرده وکسی که از آن‌ها سرپیچی کند از خدا سرپیچی کرده است و این همان ملک‌عظیم است». با توجه به روایات اسلامی، این ملک عظیم همان امامت است.[4]

آل‌ابراهیم چه کسانی هستند؟

به قطع و یقین مقصود از آل‌ابراهیم همه فرزندان آن پیامبر بزرگ نمی‌باشد؛ زیرا به تصریح قرآن آن هنگام که مقام امامت به حضرت ابراهیم اعطا شد، ایشان آن مقام را برای فرزندان خود نیز مطالبه کرد که با پاسخ منفی پروردگا اینگونه مواجه شد«قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ»؛[5] «پیمان من [که امامت و پیشوایی است] به ستمکاران نمی رسد».

امام صادق علیه‌السلام در توضیح آیه مذکور فرمودند: «نَحْنُ قَوْمٌ فَرَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ طَاعَتَنَا وَ نَحْنُ الْمَحْسُودُونَ الَّذِينَ قَالَ اللَّهُ: أَمْ يَحْسُدُونَ النّٰاسَ عَلىٰ مٰا آتٰاهُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِهِ»؛[6] «ما اهل بیت آن کسانی هستیم که خدا اطاعت ما را واجب کرد و ما هستیم که مردم نسبت به ملک عظیم ما حسادت ورزیدند».

گستره حکمرانی حضرت زهرا علیهاالسلام

حضرت زهرا علیهاالسلام نیز از این فضل وسیع و ملک عظیم پروردگار بهره‌مند هستند. البته گستره حکمرانی آن بانوی با عظمت بگونه‌ای وسیع است که عقل اندیشمندان جهان از درک حقیقت آن لنگ و زبان گویندگان از بیان آن لال است.

امام باقر علیه‌السلام در تبیین گستره حکمرانی حضرت فاطمه علیهاالسلام فرمودند: «وَ لَقَدْ كَانَتْ (صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهَا) طَاعَتُهَا مَفْرُوضَةً عَلَى جَمِيعِ مَنْ خَلَقَ اللَّهُ مِنَ الْجِنِّ، وَ الْإِنْسِ، وَ الطَّيْرِ، وَ الْبَهَائِمِ‌، وَ الْأَنْبِيَاءِ، وَ الْمَلَائِكَةِ»؛[7] «اطاعت از حضرت فاطمه علیهاالسلام بر همه مخلوقات اعم از جنیان و آدمیان و پرندگان و چهارپایان و پیامبران و ملائکه واجب است».

آری این صدیقه شهیده است که خداوند متعال مُلکی به وسعت تمام عالم را به او تفضل فرمود. این ملک را خدا به امیرالمومنین و فاطمه علیهماالسلام اعطا کرده بود؛ از این‌رو مورد حسادت تنگ‌نظران واقع شده و از اطاعت ایشان سرپیچی کردند. آتش این حسادت تا بدانجا زبانه کشید که خانه‌ ایشان را سوزاند. خانه‌ای که پیامبر آنرا برترین خانه‌های انبیا نامیده بود.[8]

علیرضا خاتم

پی‌نوشت:
[1]. نساء: 54.
[2]. بحرانی، البرهان، ج2، ص93، مؤسسة البعثة.
[3]. همان.
[4]. همان، ص95.
[5]. بقره: 124.
[6]. همان.
[7]. طبرى، محمد بن جریر، دلائل الإمامة، ص106، مؤسسة البعثة، 1413ق‏.
[8]. سيوطى، الدر المنثور فى تفسير المأثور،ج5، ص50، كتابخانه آية الله مرعشى نجفى، 1404ق.